Michał Popiel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michał Popiel
Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1816
Kulczyce

Data i miejsce śmierci

14 października 1903
Czerchawa

poseł na Sejm Ustawodawczy (1848)
Okres

od 10 lipca 1848
do 7 marca 1849

Przynależność polityczna

"Stowarzyszenie" - polscy demokraci

poseł do Sejmu Krajowego Galicji
Okres

od 1867
do 1882

Burmistrz Sambora
Okres

od 1861
do 1867

Następca

Teodor Szemelowski

członek Rady Powiatu w Samborze
Okres

od 1867 - 1873
do 1879 - 1890

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Cywilnej z Koroną

Michał Popiel (ur. 1 grudnia 1816 w Kulczycach, zm. 14 października 1903 w Czerchawie) – ziemianin, polityk demokratyczny, spiskowiec, burmistrz Sambora, poseł na Sejm Ustawodawczy w Kromieryżu i na Sejm Krajowy Galicji.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Andrzeja, szlachcica, właściciela części dóbr Kulczyce pod Samborem, obrządku unickiego, walczącego w 1809 roku w wojskach polskich i jego żony Teodozji[1].

Uczęszczał do gimnazjum w Samborze i jako uczeń zawiązał w 1836 z kolegami tajny związek powiązany ze Stowarzyszeniem Ludu Polskiego. Do organizacji należeli wyłącznie uczniowie Rusini. Napisał wiersz Rusyn na praznyku w którym wzywał do wspólnej walki z Niemcami o niepodległość Polski i wyzwolenie ludu wiejskiego. Po wykryciu spisku w lutym 1837 skazany na śmierć, po apelacji zamieniono karę na pobyt w Spilberku w Brnie na Morawach[2]. Zwolniony w sierpniu 1843[3] pracował jako nauczyciel domowy u Rozwadowskich w Stronibabach pod Złoczowem[4]. Brał udział w przygotowaniach powstańczych w 1846, ujęty w Starym Samborze przesiedział kilka miesięcy w więzieniu[3].

Aktywny politycznie w okresie Wiosny Ludów. Od wiosny 1848 działał w ramach Soboru Ruskiego we Lwowie, następnie członek Rady Narodowej w Samborze i organizator Gwardii Narodowej w tym mieście[1]. Poseł do Sejmu Konstytucyjnego w Wiedniu i Kromieryżu (10 lipca 1848 – 7 marca 1849), wybrany w galicyjskim okręgu wyborczym Stara Sól[5][6]. W parlamencie należał do „Stowarzyszenia” skupiającego demokratycznych posłów polskich[7]. Współpracował ściśle z Julianem Goslarem. Opowiadał się za pełnym uwłaszczeniem chłopów i przeciw indemnizowaniu ziemian za utraconą pańszczyznę, oraz likwidacją przysługujących chłopom serwitutów. Jako reprezentant Rusinów był obrany do komisji mającej opracować ustawę gminną[1].

W 1853 osiadł na stałe do Sambora podejmując pracę w kancelarii Magistratu. W 1861 roku wybrany na burmistrza Sambora pełnił tę funkcję do 1867 roku[3]. Zasiadał w latach 1867-1873 i ponownie od 1879 do 1890 w samborskiej Radzie Powiatowej[4]. Przewodniczył także Towarzystwu Zaliczkowemu Wzajemnemu w Samborze, oraz zasiadał w zarządzie „Funduszu im. Elżbiety” dla wspomagania zubożałych rzemieślników[1].

Poseł do Sejmu Krajowego Galicji II, III i IV kadencji (1867-1882), kurii III (gmin wiejskich) z okręgu wyborczego nr 13 Sambor[8][9]. Zabierał głos w sejmie w sprawach drogowych, ubezpieczeniowych, szpitalnych[1]. Około 1894 zaprzestał działalności politycznej i osiadł w swoim majątku Czerchawie.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony austro-węgierskim Złotym Krzyżem Zasługi z Koroną[1]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Stefan Kieniewicz, Popiel Michał (1817–1903), Polski Słownik Biograficzny. t. 27, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1983, s. 563-564
  2. ↑ Osiemdziesiątą rocznicę urodzin Kurier Lwowski 1896 nr 327 s.3
  3. ↑ a b c Michał Popiel Kurier Lwowski 1903 nr 291 s. 1-2
  4. ↑ a b Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Popiel, Michał - Parlamentarier 1848-1918 online [5.12.2019]
  5. ↑ Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848–1918, Warszawa 1996, s. 348.
  6. ↑ Spis szczegółowy Deputowanych Galicji na sejm walny do Wiednia, "Jutrzenka" nr 74 z 28 czerwca 1848, s. 304
  7. ↑ Protokoły Koła Polskiego w wiedeńskiej Radzie Państwa (lata 1867–1868), oprac. Zbigniew Fras i Stanisław Pijaj, Kraków 2001, s. 27
  8. ↑ Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914, Warszawa 1993, ISBN 83-7059-052-7
  9. ↑ Wykaz Członków Sejmu krajowego królestwa Galicyi i Lodomeryi, tudzież wielkiego xięstwa Krakowskiego w r. 1867. Lwów 1867

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Michał_Popiel&oldid=61958971”