Michał Zebrzydowski
Radwan | |
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Żona | |
Dzieci |
Michał Zebrzydowski herbu Radwan (ur. 19 sierpnia 1613, zm. 19 kwietnia 1667) – wojewoda krakowski w 1667 roku, miecznik koronny w latach 1647-1667, starosta krakowski w latach 1664-1667[1], starosta lanckoroński w 1636 roku, starosta śniatyński w 1647 roku[2], rotmistrz wojska powiatowego województwa krakowskiego w 1648 roku[3].
Syn Jana miecznika koronnego i Barbary Lubomirskiej z Wiśnicza, córki Sebastiana Lubomirskiego.
Na temat wczesnej młodości brak dokładniejszych informacji. W 1634 r. powrócił z podróży po obcych krajach, którą odbył wspólnie z młodszym bratem Franciszkiem Florianem. Między 1634 a 1636 r. wszedł w związek małżeński z Marianną Stadnicką ze Żmigroda. Z tego związku urodziły się dwie córki: Anna, która poślubiła Jana Karola Czartoryskiego (podkomorzego krakowskiego) i Helena, która wyszła za mąż za Jana Opalińskiego (cześnika koronnego).
Poseł sejmiku proszowickiego na sejm ekstraordynaryjny 1635 roku, poseł na sejm ekstraordynaryjny 1647 roku[4]. Był posłem na sejm 1646 roku[5]. W 1647 roku król Władysław IV Waza powołał Michała Zebrzydowskiego na urząd miecznika koronnego. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 31 lipca 1648 roku[6]. Wyznaczony komisarzem do rady wojennej w 1648 roku[7]. W czasie wojny kozackiej (1648) zgromadził wojsko i wyruszył na wschodnie rubieże Rzeczypospolitej, lecz nie wiadomo dokładnie kiedy. Spod Beresteczka przez króla Jana Kazimierza został wysłany na Podhale w celu stłumienia buntu chłopskiego, któremu przewodził Aleksander Kostka-Napierski, w czym uprzedził go Piotr Gembicki, biskup krakowski. W czasie najazdu szwedzkiego, na polecenie Jana Kazimierza, Michał Zebrzydowski formował wojsko. W 1655 r. wyjechał na Węgry, ale kiedy Szwedzi zajęli Lanckoronę, powrócił (1656), odzyskał ją, a następnie wyzwolił z rąk najeźdźców Podgórze i Podhale. Gdy nastał pokój, szlachta domagała się od swych posłów na sejm publicznego podziękowania miecznikowi za zasługi położone dla kraju.
W 1664 r. Michał Zebrzydowski został starostą generalnym krakowskim, a w trzy lata później wojewodą krakowskim. Jesienią 1659 r. zaczął chorować. Zmarł w Lanckoronie 19 kwietnia 1667 roku. Został pochowany w kościele w Kalwarii pod kaplicą Matki Bożej Kalwaryjskiej.
Wraz z jego śmiercią zamknęły się dzieje rodziny Zebrzydowskich.
Wywód genealogiczny[edytuj | edytuj kod]
4. Mikołaj Zebrzydowski | ||||||
2. Jan Zebrzydowski | ||||||
5. Dorota Herburtówna z Felsztyna | ||||||
1. Michał Zebrzydowski | ||||||
6. Sebastian Lubomirski | ||||||
3. Barbara Lubomirska z Wiśnicza | ||||||
7. Anna Branicka z Ruszczy | ||||||
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy / oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik, 1992, s. 218.
- ↑ Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Stanisław Cynarski i Alicja Falniowska-Gradowska. Kórnik 1990, s. 275.
- ↑ Dariusz Kupisz, Wojska powiatowe samorządów Małopolski i Rusi Czerwonej w latach 1572 – 1717, Lublin 2008, s. 422.
- ↑ Przemysław Paradowski, W obliczu „nagłych potrzeb Rzeczypospolitej”. Sejmy ekstraordynaryjne za panowania Władysława IV Wazy, Toruń 2005, s. 261.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 46.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 86.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 79.
- Członkowie dworu Władysława IV Wazy
- Członkowie konfederacji generalnej 1648
- Komisarze rady wojennej 1648
- Ludzie związani z Kalwarią Zebrzydowską
- Miecznicy wielcy koronni
- Posłowie na sejm nadzwyczajny 1635
- Posłowie na sejm zwyczajny 1646
- Posłowie na sejm nadzwyczajny 1647
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo krakowskie)
- Rotmistrzowie wojsk powiatowych (województwo krakowskie)
- Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej
- Senatorowie za panowania Jana II Kazimierza Wazy
- Starostowie generalni krakowscy
- Starostowie lanckorońscy
- Starostowie śniatyńscy
- Urodzeni w 1613
- Wojewodowie krakowscy (I Rzeczpospolita)
- Zebrzydowscy herbu Radwan
- Zmarli w 1667