Mieczysław Mazurek (1912–2000)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mieczysław Mazurek
Data i miejsce urodzenia

11 października 1912
Sanok

Data i miejsce śmierci

27 marca 2000
Sanok

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Miejsce zamieszkania

Sanok

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Partyzancki Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Odznaka Grunwaldzka Odznaka „Zasłużony dla Sanoka” Odznaka „Racjonalizator Produkcji”

Mieczysław Mazurek ps. „Jaskółka” (ur. 11 października 1912, zm. 27 marca 2000 w Sanoku) – żołnierz Wojska Polskiego II RP oraz Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 11 października 1912 w Sanoku[1][2][3]. Był synem Piotra i Marii[1][3]. W 1930 ukończył szkołę zawodową i praktykę tokarstw w sanockiej fabryce wagonów[4]. W tym samym roku został powołany do odbycia służby wojskowej, a po jej wypełnieniu pracował ponownie w sanockiej fabryce do 1937[4]. W tym roku zdał egzamin czeladniczy i został przeniesiony do Fabryki Cegielskiego w Rzeszowie[4].

Przed 1939 był urzędnikiem[2]. W sierpniu 1939 jako żołnierz 49 pułku piechoty z Kołomyi został skierowany do jednostki wojskowej Baligród-Cisna, gdzie pracował przy umocnieniach obronnych[5]. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej jako zmobilizowany do służby w Obrony Narodowej[4]. Po tym jak jego jednostkę rozbito koło Leska, został wzięty do niewoli, a potem zbiegł z transportu w drodze do Niemiec i po dwóch miesiącach powrócił do Sanoka[6]. Po nastaniu okupacji niemieckiej w 1940 podjął pracę w kopalni nafty w Zagórzu, potem w młynie Karola Baranowicza w Sanoku, a po kilku miesiącach ponownie podjął pracę w macierzystej fabryce w Sanoku[6]. Od 10 maja 1940 był żołnierzem Związku Walki Zbrojnej (od 1942 Armii Krajowej)[7][3]. W konspiracji działał pod pseudonimem „Jaskółka”[8]. Zajmował się kolportażem gazetek, zwiadem w zakresie wojskowym, realizacją przerzutów granicznych[9]. Został aresztowany przez Niemców i 3 marca 1942 osadzony w sanockim więzieniu[10], gdzie przebywał do 24 kwietnia 1942[10][11]. Od 5 do 15 maja 1942 był przetrzymywany w więzieniu Montelupich w Krakowie[12], po czym został osadzony w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau 18 maja 1942, gdzie otrzymał obozowy numer więźnia 35718[2][13][3][12]. Stamtąd 4 czerwca 1942 został przeniesiony do obozu Groß-Rosen, gdzie przybywał od 30 września do 15 października 1943[12][2], później od 9 sierpnia 1942 w Dachau (nr 33816), dalej ponownie w Auschwitz od 26 października 1942 i Groß-Rosen[14] i ostatecznie skierowany do Oranienburga, gdzie u kresu wojny odzyskał wolność 26 kwietnia 1945 w wyniku wyzwolenia obozu przez Armię Czerwoną[3][9].

7 maja 1945 powrócił do Polski[15]. W 1945 podjął pracę w zakładach chemicznych w Oświęcimiu, a po sześciu miesiącach zdał egzamin mistrzowski[4]. Od 1946 kształcił się zawodowo w Bytomiu, lecz po przejściu operacji serca był zmuszony przerwać naukę[4]. Zamieszkiwał w Sanoku[4]. Od 1952 pracował w Przedsiębiorstwie Budownictwa Terenowego, potem przekształconego w Sanockie Przedsiębiorstwo Budowlane, jako kierownik produkcji pomocniczej[16].

Od 1946 wstąpił do organizacji kombatanckiej[3][1]. Należał do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację; w oddziale powiatowym w Sanoku ZBoWiD 20 października 1968 został wybrany przewodniczącym komisji rewizyjnej[17], 23 maja 1971 członkiem tejże[18], 21 października 1973 wybrany członkiem komisji rewizyjnej oddziału miejskiego w Sanoku (działającego od 1 stycznia 1973 wskutek przekształcenia oddziału powiatowego na podstawie zmian administracyjnych)[19]. Potem był członkiem Koła Miejsko-Gminnego ZBoWiD w Sanoku[20], 23 października 1977 wybrany członkiem komisji rewizyjnej[21], ponownie 11 maja 1980[22], 28 listopada 1982 wybrany zastępcą przewodniczącego tejże[23]. Z sanockiego ZBoWiDu w 1977 został delegowany do Komisji do spraw Profilaktyki Miejskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu[24]. W 1978 został wybrany członkiem Miejskiego Komitetu Kontroli Społecznej (MKKS)[25]. W 1982 otrzymał zaświadczanie kombatanta[1]. Należał do PZPR[1][7]. Na początku 2001 ogłoszono jego awans na stopień podporucznika[26].

Zmarł 27 marca 2000[27]. Jego żoną była Stanisława (1920-1996). Oboje zostali pochowani w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Centralnym w Sanoku[27].

Grobowiec Mieczysława Mazurka w Sanoku

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Deklaracje ↓, s. 83.
  2. a b c d Informacje o więźniach. Mieczysław Mazurek. auschwitz.org. [dostęp 2019-02-22].
  3. a b c d e f g Sztandar 1986 ↓, s. 168.
  4. a b c d e f g Deklaracje ↓, s. 88.
  5. Deklaracje ↓, s. 91.
  6. a b Deklaracje ↓, s. 88, 91.
  7. a b ZBoWiD 1986 ↓, s. 263.
  8. VII. Z głębokim żalem zawiadamiamy. „Biuletyn Informacyjno–Historyczny”, s. 45, Zeszyt specjalny Nr 3/23/2000. Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Zarząd Okręgu Krosno. ISSN 1429-0324. 
  9. a b Deklaracje ↓, s. 86, 92.
  10. a b Gefängnis in Sanok. Księga więźniów śledczych 1940-1942 (zespół 134, sygn. 100). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 296 (poz. 359).
  11. Deklaracje ↓, s. 86, 92, 93. Tu podano, że do 5 maja 1942.
  12. a b c Deklaracje ↓, s. 86.
  13. Deklaracje ↓, s. 92.
  14. Deklaracje ↓, s. 92, 97, 99.
  15. Deklaracje ↓, s. 93.
  16. Deklaracje ↓, s. 83, 85, 88.
  17. ZBoWiD 1986 ↓, s. 118.
  18. ZBoWiD 1986 ↓, s. 151.
  19. ZBoWiD 1986 ↓, s. 183.
  20. a b Andrzej Brygidyn. Wierność do końca – dewizą żołnierzy Września (II). „Gazeta Sanocka – Autosan”. 12 (246), s. 5, 10-20 września 1982. 
  21. ZBoWiD 1986 ↓, s. 235.
  22. ZBoWiD 1986 ↓, s. 276.
  23. ZBoWiD 1986 ↓, s. 320.
  24. ZBoWiD 1986 ↓, s. 233.
  25. Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950-1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 260, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  26. Stanisław Czaja. Akta mianowania na stopnie oficerskie Koło ŚZŻ AK Sanok. „Biuletyn Informacyjno–Historyczny”. Nr 4, s. 29, 2001. Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Zarząd Okręgu Krosno. ISSN 1429-0324. 
  27. a b Księga cmentarna nr 3 Matejki Nowy II, Sanok, (poz. 468).
  28. Deklaracje ↓, s. 83, 104.
  29. a b c Deklaracje ↓, s. 86, 100, 104.
  30. a b Deklaracje ↓, s. 83, 86, 100, 104.
  31. a b c d Deklaracje ↓, s. 104.
  32. Deklaracje ↓, s. 100.
  33. ZBoWiD 1986 ↓, s. 283.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Arnold Andrunik: Rozwój i działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Ziemi Sanockiej w latach 1949-1984. Sanok: 1986, s. 1-335.
  • Komitet Organizacyjny Fundacji Sztandaru. Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Zarząd Koła w Sanoku. Sanok. s. 1-194.
  • Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Oddział w Sanoku. Deklaracje i karty ewidencyjne członków zwyczajnych M Mazur-Mikulski 1963-1988, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 659, sygn. 79). s. 1-245.