Mleczaj pomarszczony
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
mleczaj pomarszczony |
| Nazwa systematyczna | |
| Lactarius pterosporus Romagn. Revue Mycol., Paris 14: 108 (1949) | |
| Zasięg | |
 Zasięg występowania w Europie i Azji | |
Mleczaj pomarszczony (Lactarius pterosporus Romagn.) – gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1998 r.[2] Synonimy naukowe[3]:
- Lactarius pterosporus var. pityophilus A. Favre 2008
- Lactarius pterosporus Romagn. 1949 var. pterosporus
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 4–8(10) cm, początkowo wypukły, potem przeważnie płaski z niewielką wklęsłością na środku, w której często występuje stożkowaty garbek. Jest pomarszczony. Brzeg podwinięty tylko u młodych okazów, potem rozprostowuje się. W stanie suchym powierzchnia sucha, matowa, nieco aksamitna, miejscami jednak gładka. W stanie wilgotnym nieco śluzowaty. Barwa jasnoochrowa, ochrowobrązowa, rudobrązowa[4].
Dość gęste, czasami przy trzonie rozwidlone, przyrośnięto-zbiegające. Początkowo mają barwę ochrową z łososiowym odcieniem, później stają się rudoochrowe. Na ostrzach czasami występują grudki stwardniałego mleczka[4].
Wysokość 5–7 cm, grubość 0,5–1 cm, kształt walcowaty, jednakowo gruby na całej długości. Początkowo jest pełny, później komorowaty. Powierzchnia gładka, lub delikatnie oszroniona, barwy cielistej lub szarorudawej. W dotkniętych miejscach zmienia barwę na brudnobrązową[4].
Biały, ale po uszkodzeniu po jakimś czasie zmienia barwę na różowo-liliową, karminową, w końcu ceglastą. U starszych, niemających już mleczka okazów smak jest łągodny, ale niemiły, podobny do nafty[4].
Wydziela się obficie. Jest białe, na powietrzu nie zmienia barwy, ale podczas wysychania na miąższu staje się różowe lub czerwonawe. Początkowo jest łagodne w smaku, szybko jednak staje się piekące[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników ochrowy. Zarodniki mniej więcej kuliste, o rozmiarach 7–8,5 × 7–8 μm. Pokryte są pojedynczymi brodawkami połączonymi kilkoma wstęgowatymi łącznikami. Podstawki mają rozmiar 36–45 × 9–10 μm. Nielicznie na ostrzu blaszek występują cheilocystydy o rozmiarach 50–60 × 6–7 μm[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje w Europie, Korei i Japonii[5]. W Polsce jest dość rzadki[4].
Rośnie w lasach liściastych, głównie pod bukami, dębami i grabami. Owocniki wytwarza od sierpnia do października[6].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Mleczaj ostry (Lactarius acris) ma gładki kapelusz i wyrasta również w lasach bukowych[7].
.JPG)
.JPG)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Alina Skirgiełło: Mleczaj (Lactarius). Grzyby (Mycota), tom 25. Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae), mleczaj (Lactarius). Kraków: PWN, 1998. ISBN 83-85444-65-3.
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2014-09-01].
- ↑ Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Edmund Garnweidner, Hertha Garnweidner, Alicja Borowska, Alina Skirgiełło: Grzyby. Przewodnik do poznawania i oznaczania grzybów Europy Środkowej. Warszawa: MUZA SA, 2006, s. 164. ISBN 83-7319-976-4.