Mocurka
 Polana | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
ok. 810–770 m n.p.m. |
| Zagospodarowanie |
łąka |
Położenie na mapie gminy Dobra  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu limanowskiego  | |
 49°40′14,7″N 20°16′56,6″E/49,670750 20,282389
| |
Mocurka – polana na północnym zboczu Mogielicy w Beskidzie Wyspowym. Znajduje się około 2,5 km na północ od szczytu Mogielicy i około 0,5 km na południe od przysiółka Sarysz należącego do Chyszówek w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Dobra[1].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Niewielka polana zajmująca dolny fragment północnego zbocza Mogielicy w części grzbietowej i dwa jego stoki na poziomie 770 – 810 m n.p.m. rozciąga się na kierunku południe-północ. Otoczona jest od wschodu, zachodu i południa lasem[2]. Polana powstała sztucznie w XIV-XV w. w wyniku wycięcia i wypalenia lasu (tzw. cyrhlenia) na grzbietach wzniesień na potrzeby górskich pastwisk dla bydła i owiec lub łąk kośnych, przez Wołochów, którzy zaprowadzili w Karpatach pasterstwo na szczytach gór. Pod koniec XIX w., gdy wsie w Galicji były skrajnie przeludnione i brakowało ziemi pod uprawę, część polany wykorzystano pod uprawy rolnicze. Ze względu na jałową glebę i surowy na tej wysokości klimat po pewnym czasie zaniechano upraw. Do dzisiaj w niektórych miejscach polany widoczne są ślady zagonów. Przed wojną polana była intensywnie wypasana i częściowo koszona. Pasterstwo utrzymywało się jeszcze przez jakiś czas po II wojnie światowej[1]. Na obrzeżu polany, po wschodniej stronie znajdują się źródła dopływów Czarnej Rzeki[2]. Polana jest jednym z wielu charakterystycznych elementów w sylwetce Mogielicy, który rozpoznawany jest z dużych odległości. Na polanie przy kępie drzew stoi drewniany szałas pasterski[1]. Porost trawy jest tu słaby, dominuje bliźniczka psia trawka – gatunek charakterystyczny dla gleb suchych i bardzo jałowych, z rolniczego punktu widzenia nieużyteczny. Roślinność porastająca polanę, wykształciła szereg przystosowań do życia w warunkach górskiego surowego klimatu. Wczesną wiosną na polanie zakwita śnieżyczka przebiśnieg, jesienią kępami kwitnie goryczka trojeściowa. Od czasu zaprzestania użytkowania polany zachodzi zjawisko sukcesji ekologicznej – polegającej na stopniowym zarastaniu polany i zmieniającymi się zespołami roślinności, ostatecznym efektem którego jest las.
Nazwa polany pochodzi od topograficznej cechy terenu, który przy strefie źródliskowej jest podmokły. Mocurka określa teren podmokły[3]. Jest jedną z nielicznych w Beskidzie Wyspowym, na której znajduje się szałas pasterski. Z przysiółka Sarysz prowadzi na nią dość dobra droga gruntowa[1].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Przez polanę prowadzi szlak turystyczny
z Dobrej przez Łopień i Przełęcz Rydza-Śmigłego na Mogielicę (4:45 godz., ↓ 4 godz.)[4]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Gacek Dariusz, Beskid Wyspowy, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, ISBN 978-83-62460-25-0.
- ↑ a b Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-11-27].
- ↑ Dariusz Dyląg, Beskid Myślenicki [online].
- ↑ Beskid Wyspowy 1: 50000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4.