Modrzyk (roślina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Modrzyk
Ilustracja
Modrzyk górski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Cichorioideae

Rodzaj

modrzyk

Nazwa systematyczna
Cicerbita Wallr.
Sched. Crit. 433. 1822[3]
Synonimy
  • Agathyrsus D.Don
  • Eunoxis Raf.
  • Galathenium Nutt.
  • Garacium Gren. & Godr.
  • Kovalevskiella Kamelin
  • Steptorhamphus Bunge[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Modrzyk Plumiera

Modrzyk[4][5], cycerbita[6] (Cicerbita Wallr.) – rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych. Obejmuje 38[7]–39[3] gatunków, przy czym zakres ujęcia rodzaju jest różny, m.in. bywa tu włączany rodzaj Mycelis z sałatnikiem leśnym (w takim ujęciu jako C. muralis)[7]. W innych ujęciach cały ten rodzaj wraz z Mycelis włączany jest do rodzaju sałata Lactuca[8]. Rośliny występują w strefie umiarkowanej na półkuli północnej[7], zwykle na obszarach górskich w lasach, w siedliskach wilgotnych i cienistych[9].

W Polsce dziko rośnie jeden gatunek – modrzyk górski (C. alpina)[5], a kilka innych jest uprawianych[4]. Jako ozdobne sadzone są zwłaszcza rośliny o kwiatach niebieskich[7] (modrzyk Plumiera, Bourgeaue'ea, górski[9]). W miejscach uprawy bywają inwazyjne[9].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Byliny kłączowe lub z korzeniem palowym[10], często okazałe[11] (niektóre gatunki osiągają 3 m wysokości[9]). Rośliny z sokiem mlecznym[9].
Liście
Obejmujące łodygę[10][9], często lirowate[11], osiągają do 25 cm długości[9].
Kwiaty
Tylko języczkowe zebrane w koszyczki, a te w okazałe wiechy lub podbaldachy. Okrywa tworzona jest przez liczne listki ułożone w kilku niewyraźnych rzędach. Listki zewnętrzne są wyraźnie mniejsze od wewnętrznych. Dno kwiatostanu bez plewinek i włosków, dołeczkowane, w środkowej części wypukłe[11]. Kwiaty w koszyczkach są liczne[11], koloru niebieskiego, fioletowego, liliowego lub rzadko żółtego[10].
Owoce
Niełupki wydłużone, mniej lub bardziej spłaszczone i często nieco wygięte, żeberkowane i kanciaste, na szczycie zwężone[11], ale bez dzióbka[10]. Puch kielichowy złożony z włosków długich, jasnych i łamliwych, podobnej długości[11].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna

Rodzaj z podplemienia Lactucinae, plemienia Cichorieae z podrodziny Cichorioideae z rodziny astrowatych Asteraceae[8].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. ↑ a b c d Cicerbita Wallr.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-07].
  4. ↑ a b c d e Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 56. ISBN 978-83-925110-5-2.
  5. ↑ a b c d Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 60, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. ↑ Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 28.
  7. ↑ a b c d David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 202, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  8. ↑ a b Genus: Cicerbita Wallr.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-11-16].
  9. ↑ a b c d e f g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 339. ISBN 0-333-74890-5.
  10. ↑ a b c d J.W. Kadereit, Charles Jeffrey (red.), Flowering plants. Eudicots: Asterales, Berlin: Springer, 2007, s. 187-188, ISBN 978-3-540-31051-8, OCLC 184984805.
  11. ↑ a b c d e f Bogumił Pawłowski, Adam Jasiewicz (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. Tom XIII. Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s. 127.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Modrzyk_(roślina)&oldid=70850080”