Monaster Leszok
42°04′01″N 21°01′41″E/42,066833 21,027972.JPG) Widok ogólny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Kościół | |
| Eparchia | |
| Typ monasteru |
męski |
| Obiekty sakralne | |
| Cerkiew |
Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej |
| Cerkiew |
Cerkiew św. Atanazego |
| Styl |
bizantyjsko-bałkański |
Położenie na mapie Macedonii Północnej  | |
| 42°04′01″N 21°01′41″E/42,066833 21,027972
| |
Monaster Leszok[1], także Monaster Leszocki - prawosławny męski klasztor we wsi o tej samej nazwie, 12 km na północ od Tetowa, w jurysdykcji eparchii tetowsko-gostiwarskiej Macedońskiego Kościoła Prawosławnego.
Nazwa klasztoru pochodzi od wsi, w której się znajduje, natomiast patronem obiektu jest św. Atanazy. W latach 1817-1845 przełożonym wspólnoty był Cyryl Pejczinowicz, który odnowił klasztor ze zniszczeń i uczynił z niego jeden z ośrodków odrodzenia narodowego Słowian macedońskich.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Monaster został wzniesiony w średniowieczu, najprawdopodobniej jego fundatorem był car bułgarski Piotr I[1]. Brakuje jednak informacji o jego funkcjonowaniu w kolejnych stuleciach. Przed 1335 w kompleksie klasztornym wzniesiona została cerkiew św. Atanazego, zbudowana z inicjatywy hieromnicha Antoniego, późniejszego biskupa Dolnego Połogu[1]. W latach 1641-1646 na miejscu średniowiecznej głównej cerkwi monasterskiej wzniesiono nową[1], nadal istniała natomiast XIV-wieczna cerkiew Matki Bożej[2]. Około 1698 monaster poważnie podupadł, być może został całkowicie opuszczony, wskutek tureckich prześladowań miejscowej prawosławnej ludności słowiańskiej[1]. Według niektórych źródeł w końcu XVIII w. istniał nadal i funkcjonowała przy nim szkoła podstawowa[3].
W 1817 zgodę władz tureckich na odnowienie podupadłego monasteru uzyskał mnich Cyryl Pejczinowicz, który doprowadził do ponownego utworzenia wspólnoty mniszej i uczynił z klasztoru znaczący ośrodek kulturalny i oświatowy, ze szkołą słowiańską i biblioteką[3][1]. Po 1872 monaster uznał zwierzchność Egzarchatu Bułgarskiego i siedem lat później został odremontowany, w szczególności odnowiono freski we wnętrzu cerkwi[1].
W 2001 monaster Leszok został zniszczony przez albańskich ekstremistów podczas walk w rejonie Tetowa[2]. W ciągu kolejnych czterech lat, przy pomocy Unii Europejskiej, został odbudowany[4], zaś w 2007 ponownie poświęcony przez arcybiskupa ochrydzkiego i macedońskiego Stefana w asyście innych hierarchów Macedońskiego Kościoła Prawosławnego[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g B. Dimitrow, Byłgarskata christijanska ciwilizacija i byłgarskite manastiri, Fondacija KOM, 9789548745024, s. 129.
- ↑ a b Албанские боевики взорвали православную церковь. newsru.com, 22 sierpnia 2001. [dostęp 2015-04-24]. (ros.).
- ↑ a b Кирил Пејчиновиќ(1771-1845)]. cdnh.edu.mk. [dostęp 2015-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-22)]. (mac.).
- ↑ FYROM EU REBUILDS CHURCH DESTROYED IN 2001 CLASHES. ec.europa.eu. [dostęp 2015-04-24]. (ang.).
- ↑ Осветување на црквата во Лешочкиот манастир