Przejdź do zawartości

Monety rosyjsko-warszawskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Monety rosyjsko-warszawskie – rosyjskie monety kopiejkowe i rublowe bite w miedzi, srebrze lub złocie w latach 1842–1864 przez mennicę w Warszawie, oznakowane literami łacińskimi MW bądź w cyrylicy BM (Варшавская Монета)[1].

Dnia 3 września 1841 roku został wydany ukaz carski[2] dokonujący z dniem 1 stycznia 1842 r. unifikacji systemu monetarnego Królestwa Kongresowego z systemem monetarnym Rosji. W miejsce używanej od 1815 roku jako podstawowej jednostki wagowej grzywny kolońskiej wprowadzono funt rosyjski[2]. Podstawową jednostką monetarną przestała być złotówka, a został nią rubel. Ponadto wprowadzono nowe monety dwunominałowe: w złocie 5 rubli, w srebrze 1 rubel, 50 kopiejek, 25 kopiejek, 20 kopiejek, 10 kopiejek i 5 kopiejek[2]. W przepisach stanowiono o biciu monet dwunominałowych, ale ze względu na występowanie ułamkowych wartości złotych ostatecznie wybito i wprowadzono do obiegu jedynie 25 kopiejek – 50 groszy, 20 kopiejek – 40 groszy (tzw. monety rosyjsko-polskie)[2]. Pozostałe nominały miały być identyczne z tymi bitymi w Rosji, jednak oznaczone łacińskimi literami MW (Mennica Warszawska).

W 1842 roku w mennicy w Warszawie wybito jedynie w srebrze 1 rubel i 50 kopiejek oraz w złocie 5 rubli.

W numizmatyce polskiej rosyjskie monety wybite przez mennicę w Warszawie nazywane są rosyjsko-warszawskimi. Można wyróżnić dwie podkategorie: oznakowane łacińskimi literami MW (lata 1842–1857), oraz literami w cyrylicy BM (lata 1850–1864)[2][1].

Jedynymi miedzianymi monetami rosyjsko-warszawskimi oznakowanymi łacińskimi literami MW są trzy nominały wybite w 1848 roku:

Monety te wykonano według obowiązującej w latach 1840–1848 w Rosji stopy menniczej, w której pud miedzi (16,3804 kilograma) był równy 16 rublom[3]. Rysunki awersu i rewersu były identyczne z tymi wykorzystywanymi w poprzednich latach przez inne rosyjskie mennice. W sumie w mennicy w Warszawie w 1848 roku wybito miedzianych monet kopiejkowych na wartości 2048 rubli i 10 kopiejek[4]. W numizmatyce polskiej monety te klasyfikowane są jako monety próbnego bicia, odmiennie niż w numizmatyce rosyjskiej, która uznaje je jako monety obiegowe[3]. Identyczną z rosyjską klasyfikację przyjmują autorzy amerykańscy[5]. W obrocie kolekcjonerskim można spotkać również monety emisji 1848 w stanie wskazującym na ich zużycie bądź długotrwałe przebywanie w ziemi, co może uzasadniać raczej słuszność podejścia rosyjskiego.

Miedziane monety rosyjsko-warszawskie oznakowane w cyrylicy literami BM bito w latach 1850–1864, według obowiązujące w Rosji w latach 1849–1867 stopy menniczej, wedle której z jednego puda miedzi bito 32 ruble[3].

Srebrne i złote monety rosyjsko-warszawskie były oznakowane jedynie łacińskimi literami MW, srebrne bito do 1857 roku, zaś złotą pięciorublówkę – do 1849 roku.

W tabeli poniżej zestawiono lata bicia i nominały monet rosyjskich wybitych przez mennicę w Warszawie (MW lub BM)[2].

Nominał 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864
¼ kopiejki BM BM BM BM BM BM BM
½ kopiejki MW BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM
1 kopiejka BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM
2 kopiejki MW BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM
3 kopiejki MW BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM BM
5 kopiejek BM BM BM BM BM
10 kopiejek MW MW
20 kopiejek MW
25 kopiejek MW MW
50 kopiejek MW MW MW MW MW MW MW
1 rubel MW MW MW MW MW MW
5 rubli MW MW MW MW

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Czesław Kamiński, Edmund Kopicki, Katalog monet polskich 1764–1864, 1977.
  2. a b c d e f Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003.
  3. a b c Vladimir Bitkin, Composite Catalogue of Russian Coins, 2003.
  4. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla Miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, 1972.
  5. Colin R. Bruce II i inni, Krause 19th Century 1801–1900 Standard Catalogue of World Coins, 4th Edition.