Most św. Jana Nepomucena w Szprotawie
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Podstawowe dane | |
| Przeszkoda | |
| Długość |
23 m |
| Szerokość: • całkowita |
|
| Data budowy |
1907 |
Położenie na mapie Szprotawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żagańskiego  | |
Położenie na mapie gminy Szprotawa  | |
 51°33′45,3801″N 15°32′08,4654″E/51,562606 15,535685
| |
Most św. Jana Nepomucena w Szprotawie (do 1945 Nepomuk-Brücke) – nieoficjalna nazwa mostu na kanale młyńskim w Szprotawie, zlokalizowanego w osi ul. 3 Maja. Obiekt wpisany do Gminnej Ewidencji Zabytków pod nr 4/2475[1].
Obecny most z 1907 ma postać betonowej konstrukcji łukowej o długości 23 m i szerokości 8,5 m, z brukowaną jezdnią i obustronnymi chodnikami. Po jego wschodniej stronie znajduje się barokowy pomnik św. Jana Nepomucena z 1717[2]. Figura świętego umieszczona jest na kamiennej konsoli, na podstawie której widnieje z jednej strony data 1908, natomiast z drugiej daty "1717 / 1908". Od frontu, u stóp świętego umieszczono napis "Joannes Perielitantum Patronus"[3].
Przęsło mostu na krawędziach zdobi boniowanie. Obiekt zdobią także żelazne, kute balustrady z okresu budowy mostu. Oświetlenie zapewniają kute latarnie.
Istnienie w tym miejscu przeprawy wzmiankowane jest od średniowiecza; w rejonie tym w r. 1000 przeprawił się przez Bóbr cesarz Otto III w drodze do Gniezna[4]. Jeden z wcześniejszych, stojących w tym miejscu mostów posiadał zadaszenie[5][6].
Most wchodzi w skład ciągu czterech przepraw przerzuconych przez różne cieki wodne i wyprowadzających ruch komunikacyjny z centrum Szprotawy w kierunku południowym. Szlak ten tworzą obecne ulice Muzealna (dawniej Świerczewskiego)[7] i 3 Maja. Zlokalizowane przy nich mosty pochodzą z różnych okresów historycznych i wybudowane zostały w różnych stylach architektonicznych. Licząc od centrum miasta, pierwszym mostem jest ukazany na rycinie F.B. Wernera z 1. poł. XVIII wieku ceglany most na fosie miejskiej. Most św. Jana Nepomucena (drugi w ciągu) łączy się bezpośrednio z betonowym mostem na Bobrze, odbudowanym tuż po II wojnie światowej w miejscu przeprawy wysadzonej przez niemieckich saperów w lutym 1945[8]. Ostatnim mostem jest ceglano-betonowa konstrukcja z przełomu XVIII/XIX wieku, przerzucona ponad tzw. Rowem rybackim. W jego pobliżu znajdują się pozostałości pomnika krążownika pomocniczego „Möve” (Möve-Denkmal), odsłoniętego 25 sierpnia 1929. Zdobiący pomnik do 2005 betonowy odlew kotwicy znajduje się obecnie w Muzeum Ziemi Szprotawskiej[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Otwarta encyklopedia powiatu żagańskiego. powiatzaganski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-24)]., hasło Most św. Jana Nepomucena w Szprotawie (Nepomuk-Brücke) s. 53
- ↑ Figura św. Jana Nepomucena (1717/1908)
- ↑ Nepomuki Dolnego Śląska
- ↑ Hieronim Szczegóła Szprotawski epizod zjazdu gnieźnieńskiego w 1000 roku
- ↑ Felix Matuszkiewicz: Historia Szprotawy (tłum. Jarosław Kuczer), 2010 (ISBN 978-83-930486-0-1), str. 239.
- ↑ Maciej Boryna, Krzysztof Wachowiak, Krzysztofa Danielkowska, Encyklopedia Ziemi Szprotawskiej i Żagańskiej, Szprotawa: Towarzystwo Bory Dolnośląskie im. K. Haenscha, 2010, s. 54, ISBN 978-83-930137-0-8, OCLC 836855304.
- ↑ Zmiana nazw ulic w Szprotawie
- ↑ Maciej Boryna, Sensacje Ziemi Szprotawskiej, Zielona Góra: [s.n.], 2000, s. 59, ISBN 83-913508-0-0, OCLC 751328426.
- ↑ Otwarta encyklopedia powiatu żagańskiego. powiatzaganski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-24)]., hasło Pomnik krążownika „Mewa” w Szprotawie (Möve-Denkmal) s. 63
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Maciej Boryna: Tajemnice Szprotawy i okolic, 2001 (ISBN 83-913508-1-9)
- Maciej Boryna: Gminna Ewidencja Zabytków - Gmina Szprotawa, 2005
- Hieronim Szczegóła, Maciej Boryna: Szprotawa i okolice 2010 (ISBN 978-83-930486-4-9)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ikonografia mostu na polska-org.pl
- Poczwórny most w Szprotawie
- Poczwórny most w Szprotawie na stronie naszemiasto.pl