Mustelus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mustelus[a]
Linck, 1790[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – M. henlei
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ryby chrzęstnoszkieletowe

Podgromada

spodouste

Nadrząd

Galeomorphi

Rząd

żarłaczokształtne

Rodzina

mustelowate

Podrodzina

Triakinae

Rodzaj

Mustelus

Typ nomenklatoryczny

Squalus mustelus Linnaeus, 1758

Gatunki

27 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Mustelus – rodzaj drapieżnych ryb chrzęstnoszkieletowych z podrodziny Triakinae w obrębie rodziny mustelowatych (Triakidae). W języku polskim określane są nazwą mustele[16].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą gatunki występujące w wodach oceanów – Spokojnego, Atlantyckiego i Indyjskiego[17][18].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Małe, smukłe rekiny osiągające długość do 200 cm[19][18] i masę ciała do 30,8 kg[18].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1790 roku niemiecki ichtiolog H.F. Linck w artykule poświęconym próbie klasyfikacji ryb na podstawie ich uzębienia opublikowanym w czasopiśmie Magazin für das Neueste aus der Physik und Naturgeschichte[2]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) mustel siwy (M. mustelus)[1].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Mustelus i Mustellus: łac. mustela ‘łasica’, stosowana przez starożytnych autorów na określenie rekinów[20].
  • Galeus: gr. γαλεoς galeos ‘rekin’[21]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Squalus mustelus Linnaeus, 1758.
  • Emissola: fr. émissole ‘mustel’[7]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Squalus mustelus Linnaeus, 1758[22].
  • Myrmillo (Murmille): etymologia niejasna, autor nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej[10]; być może od łac. murmillo lub myrmillo ‘gladiator w charakterystycznym hełmie o szerokim płaskim rondzie i dużym metalowym grzebieniu na czubie’[23].
  • Rhinotriacis: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos ‘nos, pysk’[24]; rodzaj Triakis Müller & Henle, 1838. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Rhinotriacis henlei Gill, 1863.
  • Pleuracromylon: gr. πλευρα pleura ‘bok’[25]; ακρος akros ‘najwyższy’, od ακη akē ‘punkt’[26]; μυλος mulos ‘młyn, ząb trzonowy’[27]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Mustelus laevis Müller & Henle, 1841 (= Squalus mustelus Linnaeus, 1758).
  • Cynias: gr. κυων kuōn, κυνος kunos ‘pies’[28]; nowołac. przyrostek -ias[29]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Mustelus canis – Jordan & Evermann, 1896 (= Squalus canis Mitchill, 1815).
  • Allomycter: gr. αλλος allos ‘inny’[30]; μυκτηρ muktēr, μυκτηρος muktēros ‘pysk, nos’, od μυκτεριζω mukterizō ‘kręcić nosem’[31]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Allomycter dissutus Guitart Manday, 1972 (= Squalus canis Mitchill, 1815).

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[17]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Nazwa zachowana, umieszczona na „Oficjalnej Liście Nazw Rodzajowych w Zoologii” na mocy uprawnień Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej[1].
  2. ↑ Publikacja Valmonta de Bomare’ego została uznana za nieważną ze względu na niekonsekwentne stosowania nazewnictwa binominalnego na mocy uprawnień Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej[3].
  3. ↑ Typ nomenklatoryczny (absolutna tautonimia): Squalus mustelus Linnaeus, 1758; młodszy homonim Mustelus Linck, 1790.
  4. ↑ Młodszy homonim Galeus Rafinesque, 1810 (Pentanchidae).
  5. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Mustelus Cuvier, 1817.
  6. ↑ a b Nazwa zastępcza dla Mustelus Cuvier, 1817 ponieważ autor uważał że jest zajęta przez Mustela Linnaeus, 1758 (Mammalia).
  7. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Myrmillo Gistel, 1848.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b ICZN. Opinion 93. Twelve generic Names of Fishes Placed in the Official List, by Suspension of the Rules. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 1B (3), s. 341–347, 1958. (ang.). 
  2. ↑ a b H.F. Linck. Versuch einer Eintheilung der Fische nach den Zähnen. „Magazin für das Neueste aus der Physik und Naturgeschichte”. 6 (3), s. 37, 1790. (niem.). 
  3. ↑ ICZN. Opinion 89. Suspension of the Rules in the Case of Gronow 1763, Commerson 1803, Gesellschaft Schauplatz 1775 to 1781, Catesby 1771, Browne 1789, Valmont de Bomare 1768 to 1775. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 1B (3), s. 321–327, 1958. (ang.). 
  4. ↑ J.-Ch. Valmont de Bomare: Dictionnaire raisonné universel d’histoire naturelle, contenant l’histoire des animaux, des végétaux et des minéraux, et celle des corps célestes, des météores, & des autres principaux phénomenes de la nature; avec l’histoire et la description des drogues simples tirées des trois regnes; et le détail des usages de leurs productions dans la médecine, dans l’économie domestique et champêtre, et dans les arts et métiers: une table concordante des noms latins, et le renvoi aux objets mentionnés dans cet ouvrage. Paris: Didot, 1764, s. 746.
  5. ↑ G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 2. Paris: Chez Déterville, s. 128. (fr.).
  6. ↑ W.E. Leach. Some observations on the genus Squalus of Linné, with descriptions and outline figures of two British species. „Memoirs of the Wernerian Natural History Society”. 2, s. ryc. 2, fig. 2, 1818. (ang.). 
  7. ↑ a b F. Jarocki: Zoologiia czyli Zwiérzętopismo ogólne podług náynowszego systematu ułożone. T. 4: Ryby. Warszawa: Drukarnia Łątkiewicza, 1822, s. 448. (pol.).
  8. ↑ A. Risso: Histoire naturelle des principales productions de l’Europe méridionale, et particulièrement de celles des environs de Nice et des Alpes maritimes. T. 3. Paris: Chez F.-G. Levrault, 1827, s. 126. (fr.).
  9. ↑ G.J. Billberg. Om ichthyologien och beskrifning öfver några nya fiskarter af samkäksslägtet Syngnathus. „Linnéska Samfundets Handlingar”. 1 (för år 1832), s. 51, 1833. (szw.). 
  10. ↑ a b J.von N.F.X. Gistel: Naturgeschichte des Thierreichs für höhere Schulen. Stuttgart: Hoffmann, 1848, s. x. (niem.).
  11. ↑ T.N. Gill. On the classification of the families and genera of the Squali of California. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 13, s. 486, 1863. (ang.). 
  12. ↑ T.N. Gill. Second contribution to the selachology of California. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 16 (3), s. 148, 1864. (ang.). 
  13. ↑ T.N. Gill. On some neglected genera of fishes. „Proceedings of the United States National Museum”. 26 (1344), s. 960, 1903. (ang.). 
  14. ↑ S.B. Setna & P.N. Sarangdhar. Selachian fauna of the Bombay waters. (A classificatory representation with a key for their identification). „Proceedings of the National Institute of Sciences of India”. 12 (5), s. 252, 1946. (ang.). 
  15. ↑ D.J. Guitart-Manday. Un nuevo género y especie de Tiburón de la familia Triakidae. „Poeyana”. Series A. Instituto de Biologia. 99, s. 1, 1972. (hiszp.). 
  16. ↑ a b Rozporządzenie Rady (WE) nr 2597/95 z dnia 23 października 1995 r. w sprawie przekazywania przez Państwa Członkowskie prowadzące połowy na niektórych obszarach, innych niż północny Atlantyk, danych statystycznych dotyczących połowów nominalnych. Rada Europejska, 23 października 1995.
  17. ↑ a b Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 5 marca 2024 [dostęp 2024-03-15] (ang.).
  18. ↑ a b c R. Froese & D. Pauly: Mustelus. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-03-15]. (ang.).
  19. ↑ genus Mustelus Linck, 1790. Atlases and Expert System of Gidriobionts. [dostęp 2009-01-27]. (ang.).
  20. ↑ Ch. Scharpf: Family Triakidae Gray 1851 (Hound Sharks). The ETYFish Project. [dostęp 2024-03-15]. (ang.).
  21. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 107.
  22. ↑ C.L. Hubbs. The scientific names of the American “smooth dogfish,” Mustelus canis (Mitchill), and of the related European species. „Occasional Papers of the Museum of Zoology University of Michigan”. 374, s. 12, 1938. (ang.). 
  23. ↑ Murmillo. Encyclopaedia Romana. [dostęp 2020-08-26]. (ang.).
  24. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 221.
  25. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 201.
  26. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 6.
  27. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 161.
  28. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 74.
  29. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 123.
  30. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 13.
  31. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 160.
  32. ↑ a b Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.
  33. ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  34. ↑ Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mustelus&oldid=73130800”