Natela Iankoszwili

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Natela Iankoszwili
ნათელა იანქოშვილი
Data urodzenia

28 sierpnia 1918

Data śmierci

12 października 2008

Dziedzina sztuki

malarstwo

Natela Iankoszwili, gruz. ნათელა იანქოშვილი (ur. 28 sierpnia 1918, zm. 12 października 2008) – gruzińska malarka.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodziła z Gurdżaani. W latach 1937–1943 studiowała w Państwowej Akademii Sztuki w Tbilisi. Później została członkiem Związku Artystów. Jej instruktorami byli Lado Gudiaszwili, Davit Kakabadze i Sergo Kolubadze. Działała również jako grafik i ilustrator. Jej ilustracje wykorzystano w japońskim wydaniu Rycerza w tygrysiej skórze, wydanym w 1966 roku. Była żoną pisarza Lado Avalianiego, z którym mieszkała w małym, ciasnym mieszkaniu w Tbilisi. Mieli tak mało miejsca, że ​​musiała pracować w ciągu dnia, zostawiając mu miejsce na pisanie w nocy. Para nie miała dzieci. Artystka nadal mieszkała w mieszkaniu po śmierci Avalianiego[1]. Zmarła w 2007 roku i została pochowana w Panteonie Didube obok męża[2].

Twórczość i upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Iankoszwli odmówiła dostosowania się do oczekiwanego socrealistycznego stylu Sowietów, preferując zamiast tego neoekspresjonistyczny sposób malowania, który stał się jej znakiem rozpoznawczym. W trakcie swojej kariery podróżowała, odwiedzając Kubę i Meksyk. Prace powstałe podczas tych pobytów były później wystawiane w Tbilisi. W wieku 42 lat miała indywidualną wystawę w Galerii Sztuki w Tbilisi, stając się pierwszą tak uhonorowaną artystką[1].

Iankoshvili była tematem retrospektywnej wystawy w Zurab Tsereteli Museum of Modern Art w 2018 roku; po raz pierwszy od 45 lat jej praca została wystawiona na indywidualną wystawę w kraju jej urodzenia. W 2000 roku w stolicy Gruzji otwarto muzeum poświęcone jej twórczości, zawierające ponad tysiąc eksponatów[3]. Jej prace znajdują się w zbiorach Gruzińskiego Muzeum Sztuk Pięknych[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Woman’s Identity in the Georgian Visual Art: Pagava, Iankoshvili, Kvesitadze, Khizanishvili | Feminism and Gender Democracy [online], Heinrich-Böll-Stiftung [dostęp 2023-04-03] (ang.).
  2. ნათელა იანქოშვილი - "მომავლის მხატვარი" [online], გზაპრესი [dostęp 2023-04-03] (gruz.).
  3. Mamuka Bliadze (red.), Natela Iankoshvili: An Artist’s Life between Coercion and Freedom, Hirmer Publishers [dostęp 2023-04-03] (ang.).
  4. Catalogue, Georgian Museum of Fine Arts. Tbilisi, Georgian Museum of Fine Arts, n.d. ISBN 978-9941-8-0124-2