Novizzo Cittadini
| podoficer | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Główne wojny i bitwy | |
Novizzo Cittadini[a] (ur. 21 sierpnia 1898 w Giulianova, zm. 15 marca 1919 w Poznaniu) – włoski kolejarz, podoficer, uczestnik I wojny światowej i powstania wielkopolskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodzony 21 sierpnia 1898 we włoskim Giulianova[1]. Miał siostrę Annę (1894-1985)[2]. Był zatrudniony we Włoskich Kolejach Państwowych w Castellamare Adriatico[2]. Podczas I wojny światowej walczył na froncie jako żołnierz 262 Pułku Piechoty jako podoficer w składzie 10. kompanii 262. Pułku Piechoty Brygady „Elba”[1]. W 1917 w czasie bitwy pod Caporetto wraz z ponad 250 tysiącami innych włoskich żołnierzy trafił do niemieckiej niewoli i został osadzony w obozie jenieckim w Strzałkowie na terenie Wielkopolski[3]. Tuż po zawieszeniu broni i wyzwoleniu obozu, 11 listopada 1918 dołączył do powstańców wielkopolskich[2]. Zanim jednak trafił na front, postrzelił się w brzuch podczas czyszczenia broni[3]. 15 marca 1919 zmarł w poznańskim lazarecie[2]. Jego pogrzeb odbył się 17 marca 1919[2]. Prócz tłumu mieszkańców Poznania, w uroczystości państwowej udział wziął również reprezentujący państwo polskie generał Józef Dowbor-Muśnicki, a także generał Giovanni Girolamo Romei Longhena stojący na czele włoskiej delegacji[2]. Jego pogrzeb uznano za polityczną manifestację[3].
Grób zmarłego znajduje się na cmentarzu garnizonowym powstańców wielkopolskich na stokach poznańskiej Cytadeli[1]. W celu oddania hołdu zmarłemu, 1 listopada 1935 zorganizowano przy jego grobie uroczystość złożenia wieńca, w której udział wziął podpułkownik Karaś wraz z delegacją 3 Pułku Lotniczego, lektor języka polskiego – dr Antonio Stefanini, a także honorowy konsul włoski w Poznaniu – dr Konrad Kolszewski[1]. Za sprawą Stowarzyszenia Polonia-Italia w Poznaniu, mogiła zmarłego była wielokrotnie rekonstruowana[1].
Z okazji 101. rocznicy zwycięstwa w I wojnie światowej i Dnia Włoskich Sił Zbrojnych, 2 listopada 2019 został upamiętniony z honorami wojskowymi na cmentarzu miejskim w Giulianova[2].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Poznańskie gazety wielokrotnie powielały błędne dane wskazując, iż nazywał się Vincenzo Cittagini i działał w armii lotniczej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Grób wojenny Novizza Cittadiniego, włoskiego uczestnika Wielkiej Wojny, powstańca wielkopolskiego; Cmentarz Garnizonowy w Poznaniu; stok Cytadeli. e-lapidarium.pl. [dostęp 2021-08-11]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Powstaniec wielkopolski z Włoch. Novizzo Cittadini zostanie upamiętniony nad Adriatykiem. gloswielkopolski.pl, 2019-10-26. [dostęp 2021-08-11]. (pol.).
- ↑ a b c Wielki świat w powstańczych szeregach. w.polska-zbrojna.pl, 2019-12-28. [dostęp 2021-08-11]. (pol.).