Ophiostoma novo-ulmi
 Holenderska choroba wiązu | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Ophiostoma novo-ulmi |
| Nazwa systematyczna | |
| Ophiostoma novo-ulmi Brasier Mycopathologia 115(3): 155 (1991) | |
Ophiostoma novo-ulmi Brasier – gatunek grzybów z rodziny Ophiostomataceae[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ophiostoma, Ophiostomataceae, Ophiostomatales, Diaporthomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
- Ophiostoma novo-ulmi Brasier 1991 subsp. novo-ulmi
- Ophiostoma novo-ulmi subsp. americana Brasier & S.A. Kirk 2001
Cykl rozwojowy[edytuj | edytuj kod]
Ophiostoma novo-ulmi to pasożyt obligatoryjny przenoszony przez chrząszcze ogłodka wiązowca (Scolytus scolytus) i ogłodka wielorzędowego (Scolytus multistriatus). Żerują one pod korą osłabionych wiązów oraz ich ściętych pni, tworząc tam korytarze. W korytarzach tych znajdują się zarodniki grzyba. Gdy chrząszcze przenoszą się na młode gałązki lub rozwidlenia pędów, przenoszą zarodniki grzyba. Krążące w naczyniach drzewa soki roślinne roznoszą zarodniki po całym drzewie. Rozwijająca się z nich grzybnia początkowo rozwija się w naczyniach, później rozprzestrzenia się na pozostałe tkanki, wytwarzając przy tym bardzo liczne zarodniki konidialne. Są one śluzowate i przyklejają się do ciała chrząszczy, które roznoszą je na następne wiązy[3].
Opihiostoma novo-ulmi jest grzybem dymorficznym; oprócz formy strzępkowej tworzy także formę drożdżową, której blastospory rozprzestrzeniają się w drzewie za pomocą sieci naczyń[4]
Występowanie i znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Prawdopodobnie pochodzi z Azji. W Europie i w Ameryce Północnej wraz z gatunkiem Ophiostoma ulmi w XX wieku spowodował dwie wielkie pandemie choroby zwanej holenderską chorobą wiązów. Występujące w Europie gatunki wiązów okazały się bardziej podatne na tę chorobę, niż gatunki azjatyckie. Obecnie choroba już na większości obszaru Europy zanikła, nadal jednak rozprzestrzenia się w północnej części Europy, zwłaszcza w Szkocji. Postępujące ocieplenie klimatu może sprzyjać postępowi tej choroby (i wywołujących ją patogenów) na północ[5].
Ophiostoma novo-ulmi jest ponadto przenosicielem szkodliwych wirusów[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum. [dostęp 2016-11-17]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2016-11-17]. (ang.).
- ↑ Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 267–269, ISBN 978-83-09-01077-7.
- ↑ G.M. Gauthier, Dimorphism in Fungal Pathogens of Mammals, Plants, and Insects, „PLOS pathogens”, 2015, s. 1–7, DOI: 10.1371/journal.ppat.1004608.
- ↑ a b Ophiostoma novoulmi. [dostęp 2015-01-12].