Organy w Rysum
.jpg)
Organy w Rysum – 7-głosowe gotyckie organy piszczałkowe z mechaniczną trakturą w romańskim kościele w miejscowości Rysum we Fryzji Wschodniej (Niemcy). Jedne z najstarszych, wyposażonych w trakturę mechaniczną, grywalnych organów na świecie. Zbudowane w 1440 lub 1457 przez organmistrza Harmannusa z Groningen. Kilkukrotnie rekonstruowane i renowowane. Ostatnie zabiegi z roku 1960 i 2009 zachowały je w stanie z 1513 roku[1][2].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Organy umieszczone są na emporze w tylnej części kościoła. Wyposażone są w wiatrownicę klapowo-zasuwową (suwakową) i zasilane miechami klinowymi. Cztery z siedmiu głosów wykonane są z oryginalnych ołowianych piszczałek z XV wieku. Należące do Praestantu piszczałki prospektowe są cynowane. Wbudowany w cokół prospektu organowego stół ma jeden manuał. Po jego lewej i prawej stronie znajduje się sześć włączników rejestrowych w formie drewnianych manubriów; siódmy – sterujący Praestantem – ma formę dźwigni i znajduje się nad pulpitem na nuty. Prospekt podzielony jest na segmenty według kanonu złotego podziału; wyposażony jest w skrzydłowe drzwi, z fragmentarczynie zachowanego dębowego oryginału z 1480 roku[1][2]
Dyspozycja[edytuj | edytuj kod]
Dyspozycja po renowacji z 1959/1960[1][2]:
| Manuał I CDEFGA-g2a2 |
|---|
|
Praestant 8′ |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Holger Balder, Die gotische Orgel in der Rysumer Kirche [online], Rady Kościoła Ewangelickiego parafii Rysum, 2012 [dostęp 2023-09-10] (niem.).
- ↑ a b c Quistorp Foundation, Rysum - Familie v. Quistorp [online], Quistorp Foundation, 29 stycznia 2013 [dostęp 2023-09-10] (niem.).