Pałac w Garzynie
nr rej. 1598 z 11.09.1974 | |
Pałac po renowacji | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
ul. Leszczyńska 34 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Inwestor |
Eduard Müller |
Właściciel |
OHZ Garzyn |
Położenie na mapie Polski | |
51°52′05″N 16°47′20″E/51,868056 16,788889 |
Pałac w Garzynie – zabytkowy pałac we wsi Garzyn w gminie Krzemieniewo, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa wielkopolskiego, część zespołu pałacowego, w którego skład wchodzi także park[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1878 roku Garzyn został zakupiony przez Eduarda Müllera z Górzna. Dokładna data budowy pałacu nie jest znana, zapewne nastąpiło to w latach 80. lub 90. XIX w. Pałac nigdy nie był główną siedzibą właścicieli, którzy rezydowali w pobliskim Górznie[2]. Kolejnym właścicielem był syn Eduarda – Kurt, następnie jego żona Annemarie[3]. Po II wojnie światowej dobra Müllerów zajął Skarb Państwa a 1 stycznia 1954 roku utworzono tu Zespół Hodowli Zarodowej. W 1993 roku utworzono przedsiębiorstwo o nazwie Ośrodek Hodowli Zarodowej „Garzyn” Spółka z o.o., którego siedzibą pałac jest do dziś[4].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Budynek został wzniesiony na planie nieregularnego prostokąta. Fasada z okazałym dwupiętrowym ryzalitem skierowana jest na południe. Ryzalit posiada potrójną arkadę na parterze oraz trójarkadową loggię na poziomie pierwszego piętra[5]. Na drugim piętrze znajdują się cztery osie okienne. Dachy na całym budynku są płaskie z lekkimi spadkami, zakończone ozdobną balustradą. W narożniku południowo-wschodnim ulokowano graniastą czterokondygnacyjną wieżę zwieńczoną tarasem widokowym, z kolei w narożniku południowo-zachodnim parterowy alkierz dźwigający balkon[6].
Elewacja ogrodowa (północna) jest niesymetryczna i znacznie mniej okazała. Jedna połowa jest cofnięta w stosunku do drugiej przez co elewacja zachodnia jest szersza od wschodniej.
Pałac został wybudowany w stylu neorenesansu północnoniemieckiego z czerwonej cegły z białymi elementami dekoracyjnymi. Budynek okala prosty gzyms międzykondygnacyjny oraz profilowany gzyms wieńczący z kroksztynami. Naroża ryzalitu oraz narożniki wieży opięte są rodzajem rustykowania tynkowego[7].
Główne wejście do budynku, poprzedzone tarasem i szerokimi schodami znajduje się pod arkadą na fasadzie budynku. W elewacji północnej umieszczono także wyjście na ogród[6].
Park[edytuj | edytuj kod]
Pałac zlokalizowany jest w parku o powierzchni ok. 1,8 ha. Znajduje się tu niewielki staw, droga dojazdowa do pałacu oraz w południowo-zachodnim skraju – oficyna[7].
Park połączony jest z dawnymi zabudowaniami folwarcznymi, w tym murowaną stajnią, oborą i stodołą z XIX wieku[7].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Pałac przed renowacją
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków | Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu [online], poznan.wuoz.gov.pl [dostęp 2023-11-06] .
- ↑ HISTORIA GMINY KRZEMIENIEWO – Pałac w Garzynie [online], krzemieniewo.net [dostęp 2023-11-06] .
- ↑ n, Garzyn [online], Galeria Wielkopolska, 28 maja 2021 [dostęp 2023-11-06] (pol.).
- ↑ Ośrodek Hodowli Zarodowej „Garzyn” – Ośrodek Hodowli Zarodowej GARZYN [online], garzyn.pl [dostęp 2023-11-06] .
- ↑ StudioFabryka.pl, Pałac w Garzynie [online], lesznoregion.pl [dostęp 2023-11-06] (pol.).
- ↑ a b Garzyn [online], Polskie Zabytki [dostęp 2023-11-06] .
- ↑ a b c Magdalena Jarzewicz , Powiat leszczyński, Dawne Budownictwo Folwarczne, Szreniawa: Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego, 1996, s. 35–38, ISBN 978-83-86624-01-0 [dostęp 2023-11-06] .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jarzewicz M., Powiat leszczyński, Dawne Budownictwo Folwarczne, Szreniawa: Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego, 1996, ISBN 978-83-86624-01-0.