Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Lipie
50°41′19″N 22°03′53″E/50,688611 22,064722| Kościół parafialny w Lipie | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Adres |
37-470 Zaklików, Lipa, ul. Janowska 83 | ||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||
• nadający tytuł |
od 9 września 1972 | ||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
MB Częstochowskiej (niedziela po 26 sierpnia). | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Zaklików  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu stalowowolskiego  | |||||||||||||||||||
| 50°41′19″N 22°03′53″E/50,688611 22,064722
| |||||||||||||||||||
Parafia pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej, parafia rzymskokatolicka w Lipie, diecezji sandomierskiej w dekanacie Zaklików. Do parafii należą: Lipa, Gielnia, Goliszowiec.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1928 utworzono w Lipie parafię Kościoła Polskokatolickiego, do której przystąpiło wielu mieszkańców Lipy, Gielni i Goliszowca, która koncentrowała się wokół wybudowanej drewnianej świątyni, (spłonęła 8 kwietnia 1969, obecnie istnieje murowana kaplica). Parafia powstała wskutek konfliktu mieszkańców z ówczesnym proboszczem parafii w Zaklikowie do której należała Lipa, ks. Antonim Gieysztorem, doszło wówczas do utworzenia parafii kościoła polskokatolickiego. Zaowocowało to także w późniejszych latach budową rzymskokatolickiego kościoła pw. Matki Boskiej Częstochowskiej[1].
Od 1943 r. posługę duszpasterską kościoła rzymskokatolickiego w Lipie rozpoczął kapucyn z Rozwadowa o. Leszek Tabor, nabożeństwa odprawiał w remizie strażackiej. Zakon Braci Mniejszych Kapucynów z klasztoru w Rozwadowie prowadzili duszpasterstwo w Lipie do 1946 r. Od tego czasu posługę tę przejęli kapłani oddelegowani przez kurię biskupią w Lublinie z parafii w Zaklikowie[2].
W latach 1945-1955 wybudowano drewniany kościół w stylu zakopiańskim wg projektu inż. Stanisława Goebla z Kraśnika. Pierwsza Msza święta w tej świątyni odprawiona została w Boże Narodzenie 1949, a kościół otrzymał jednocześnie statut kościoła filialnego parafii w Zaklikowie. 5 czerwca 1955 poświęcenia świątyni dokonał bp. Tomasz Wilczyński[2].
Pierwszym księdzem, który na stałe pełnił obowiązki proboszcza, był ks. Eugeniusz Sośler. Samodzielna parafia w Lipie erygowana została przez biskupa Piotra Kałwę, 9 września 1972. Pierwszy drewniany kościół służył wiernym w Lipie do 2005, został rozebrany w związku z budową nowego[3]
Murowany kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej wybudowany został w latach 2004–2006 wg. projektu arch. Marka Gierulskiego ze Stalowej Woli i konstruktora Zbigniewa Konopki. Kamień węgielny pod budowę kościoła przywieziony został z Golgoty w Jerozolimie[3].
Świątynię poświęcił bp. Andrzej Dzięga 3 grudnia 2006, a konsekracji kościoła dokonał bp. Krzysztof Nitkiewicz 7 czerwca 2015 r[2].
Architektura kościoła[edytuj | edytuj kod]
Świątynia wybudowana została w stylu postmodernistycznym. Ściany, frontową nawy i kruchty wybudowano w formie lekko wklęsłych półkoli, i fragmentarycznie obłożone są cegłą klinkierową[3]. Łączy je, kwadratowa, dwukondygnacyjna wieża z półokrągłymi szczytami ścian i takim samym zwieńczeniem czworokątnej latarni z krzyżem. Podobny kształt posiadają zewnętrzne dekoracje z różnokolorowej cegły oraz półkolista rozetka nad wejściem. Motyw ten powtarza się również w całej bryle kościoła: w obramowaniach okien nawy głównej, w absydach i szczytach transeptu, w szczycie ściany tylnej oraz zaokrąglonych skosach naw bocznych i nadproży bocznych drzwi. W prezbiterium oraz w nawach bocznych znajdują się rzędy powtarzających się, klasycznych, wąskich okienek. W budowli spotkać można także dekoracyjne gzymsy i kapitele. Wewnątrz jest sklepienie kolebkowe, zaś w nawach bocznych – kasetonowe. Ołtarz główny, wykonany z kolorowego kamienia i metaloplastyki, zawiera przeniesiony ze starego kościoła obraz Matki Bożej Jasnogórskiej[2]. Obraz ten namalowała krakowska artystka Kazimiera Rymar[3].
Wokół kościoła umieszczono cztery kapliczki procesyjne, w jednej z nich umieszczono tablice pamiątkowe o martyrologii mieszkańców w czasie II wojny[3].
Dzwonnica[edytuj | edytuj kod]
Dzwonnica kratownicowa ,metalowa, wolno stojąca z trzema dzwonami[3].
Cmentarz parafialny[edytuj | edytuj kod]
Do parafii należy cmentarz parafialny w odległości ok. 2 km od kościoła. Na cmentarzu znajduje się kaplica cmentarna wybudowana w 1981 wg. projektu Tadeusza Michalaka z Lublina, pod wezwaniem św. Antoniego. We wnętrzu znajduje się drewniany ołtarz, przedstawiający Chrystusa Ukrzyżowanego, oraz płaskorzeźby św. Piotra i św. Antoniego Padewskiego dłuta Henryka Burzeca z Zakopanego[2].
Proboszczowie[edytuj | edytuj kod]
- ks. Eugeniusz Sośler – od 20 grudnia 1962
- ks. Władysław Kozak – od 1997 do 2004[4]
- ks. Stanisław Mroczek – od lipca 2004, jako administrator prowadził budowę nowego murowanego kościoła w miejsce drewnianego, a od 2010 roku kontynuował posługę jako proboszcz parafii w Lipie[5][2] Oskarżony i skazany w 2019 za molestowanie nieletnich[6]
- ks. mgr lic. Jerzy Skimina – od 2021[2]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Lipa - jedna z najstarszych miejscowości w powiecie stalowowolskim świętuje 530-lecie - Stalowka.NET [online], www.stalowka.net [dostęp 2023-08-31].
- ↑ a b c d e f g RedxMCH, Lipa - Matki Bożej Częstochowskiej [online], Diecezja Sandomierska, 18 maja 2017 [dostęp 2023-08-31] (pol.).
- ↑ a b c d e f Lipa - Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej. Atrakcje turystyczne Lipy. Ciekawe miejsca Lipy [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2023-08-31].
- ↑ Redakcja, Murem za wikarym [online], Nowiny, 27 czerwca 2004 [dostęp 2023-08-31] (pol.).
- ↑ Zdzisław Surowaniec, Ksiądz z Lipy przyznał się do pedofilskich skłonności [online], Echo Dnia Podkarpackie, 28 maja 2018 [dostęp 2023-08-31] (pol.).
- ↑ Proboszcz z Lipy skazany za molestowanie na 3 lata więzienia [online], plus.nowiny24.pl, 6 lutego 2019 [dostęp 2023-08-31] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]