Paulin Moszczyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paulin Moszczyński
Ilustracja
Paulin Moszczyński
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

3 stycznia 1936
Janów Lubelski

profesor nauk medycznych
Specjalność: hematologia, immunologia
Alma Mater

Akademia Medyczna w Krakowie

Doktorat

1968

Habilitacja

1981

Profesura

1991

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 40-lecia Polski Ludowej

Paulin Moszczyński (ur. 3 stycznia 1936[1][2] w Janowie Lubelskim) – polski lekarz, hematolog, naukowiec, propagator zdrowego stylu życia, wieloletni ordynator oddziału chorób wewnętrznych Szpitala Powiatowego w Brzesku[3]. Tematyka działalności naukowej to głównie immuno-hematologia przemysłowa, wpływ środowiska na zdrowie człowieka oraz profilaktyka chorób cywilizacyjnych[4].

Działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Janowie Lubelskim. Jest absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego im. B. Nowodworskiego w Krakowie. W 1960 ukończył studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Krakowie[3]. W 1959 rozpoczął pracę w Zakładzie Fizyki Lekarskiej AM w Krakowie. W latach 1965–2007 pracował w Oddziale Chorób Wewnętrznych Szpitala Powiatowego im. L. Rydygiera w Brzesku, od 1972 jako ordynator[5]. W okresie 1966–2002 był wolontariuszem, członkiem zespołu naukowo-badawczego III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kliniki Hematologicznej IMW A.M. w Krakowie[6][7]. Od 1999 przez sześć lat był dyrektorem Międzynarodowego Instytutu Medycyny Uniwersalistycznej w Warszawie, filia w Tanowie[8]. W latach 1978–2007 pełnił funkcję kierownika Wojewódzkiej Pracowni Immunologicznej. Od 2007 jest wykładowcą w Małopolskiej Szkole Wyższej w Tarnowie i prowadzi prywatną praktykę lekarską. Jest biegłym sądowym z hematologii. Promotorem pracy doktorskiej (1968) i recenzentem pracy habilitacyjnej (1981) P. Moszczyńskiego był prof. Julian Aleksandrowicz, u którego też uzyskał II° specjalizacji z chorób wewnętrznych i hematologii. W 1991 otrzymał tytuł profesora nauk medycznych[9][10][11][7]. Brał udział w pracach Zespołu „Środowisko – Zdrowie” Komisji ds. Ekorozwoju, Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz w opracowaniu dokumentu pt. „Priorytetowe działania w ochronie środowiska w aspekcie ochrony zdrowia w Polsce”[7].

Główna tematyka badań to:

  • ocena wpływu rozpuszczalników organicznych, par rtęci metalicznej, par chloru, tlenków azotu i dwutlenku siarki, promieniowania mikrofalowego, hałasu przemysłowego, na zdrowie populacji ze szczególnym uwzględnieniem szkód zdrowotnych w obrębie układu immunologicznego i krwiotwórczego;
  • ocena funkcjonowania mechanizmów odpornościowych komórkowych i humoralnych u chorych z nowotworami i białaczkami, cukrzycą oraz zawałem serca i łuszczycą;
  • badania nad wpływem wieku oraz leków na strukturę lizosomów i wyposażenie enzymatyczne limfocytów u ludzi i zwierząt laboratoryjnycho[7][4].

Wyniki badań typu follow-up, dotyczących wpływu organicznych rozpuszczalników na układ immunohematologiczny człowieka publikował na łamach informatora „Directory of Ongoing Research in Cancer Epidemiology”, wydawanego przez International Agency for Research on Cancer, Lyon[12]. Opisał pierwszy w Polsce przypadek angiosarcoma wątroby u mężczyzny narażonego na chlorek winylu J. Occup. Health 1998, 40, 158-160.

Paulin Moszczyński jest autorem lub współautorem ok. 500 prac naukowych, opublikowanych w czasopismach międzynarodowych i krajowych oraz monografii Hematologia przemysłowa[6][13] i rozdziałów w książkach m.in. Mercury compounds and the immune system. A review. - Heavy Metal Pollution Toxication and Chelation (ed. P.P.Sood) M D Publications PVT LTD New Delhi 1998, 1-20; Recommended Diet for Diabetics. Hydrocarbons, Glycemic Impact, Glycemic Load, Glycemic Index, and Mediterranean Diet (in) Edited by Debasis Bagchi, Harry G. Preuss, Anand Swaroop; Nutraceuticals and Functional Foods in Human Health and Disease Prevention. First edition 2016, Taylor & Francis Group. Chapter VIII, 125 – 153; Meal Plans for Diabetics: Caloric Intake, Calorie Counting and Glycemic Index. (in) Debasis Bagchi and Nair Sreeejayan (ed): Nutritional and Therapeutic Interventions for Diabetes and Metabolic Syndrome. Second edition 2018, Elsevier, Academic Press USA, chapter 32, 403- 427.

Liczba cytowań – 835[14].

Współorganizował i prezentował wyniki badań podczas konferencji naukowych np. 11th International Symposium Epidemiology in Occupational Health September 5-8, 1995 Noordwijkerhout the Netherlands; The 8th Annual Conference of the International Society for Environmental Epidemiology Edmonton, Alberta, Canada, August 17-21, 1996; International Symposium on Biological Monitoring in Occupational and Environmental Health 11-13 September 1996 Espoo, Finland, Finnish Institute of Occupational Health Helsinki; International Symposium on Health Effects of Particulate Matter in Ambient air Prague, 23-25 April 1997; 6Th Nordic Symposium on Trace Elements in Human Health and Disease, June 29 - July 3, 1997 Roskilde University Denmark; NATO advanced research workshop human monitoring for genetic effects - Institute of Nuclear Physics Kraków, Poland, June 23-27, 2002.

Działalność dydaktyczna i społeczna[edytuj | edytuj kod]

Był członkiem Rady Programowej Studiów Podyplomowych Akademii Medycznej w Krakowie, zastępcą Rzecznika Dobra Służby Zdrowia, członkiem komitetów redakcyjnych periodyków „Medycyna Pracy”, „Polish Journal of Occupational Medicine and Environmental Health”[6][13]. Wykształcił 12 lekarzy II° specjalizacji z chorób wewnętrznych oraz 31 lekarzy I° specjalizacji z chorób wewnętrznych. Był promotorem przewodu doktorskiego[7].

Działalność oświatowa[edytuj | edytuj kod]

Autor ponad 900 artykułów, felietonów i wywiadów prasowych oraz telewizyjnych[15][16][17]. Felietony internetowe publikowane są regularnie na stronie Centrum Zdrowia Tuchów[18][19]. Programy telewizyjne z prof. Moszyńskim pt. „Nie wycofuj się rakiem” były emitowane w TVP Kraków dwukrotnie jesienią 2017 i wiosną 2018. Propagator zdrowego stylu życia i zapobiegania chorobom cywilizacyjnym, zwłaszcza poprzez promowanie zdrowego odżywiania. Był wieloletnim działaczem Polskiego Towarzystwa Promocji Zdrowego Życia i Żywności w Tarnowie, członkiem lub przewodniczącym Sądu Konkursowego Targów Zdrowego Życia i Żywności organizowanych przez 15 lat w Tarnowie oraz kolegium redakcyjnego kwartalnika „Zdrowa Żywność-Zdrowy Styl Życia[7]. Był wykładowcą Technicznego Uniwersytetu Otwartego powołanego w 1989 przez Senat AGH dla uczczenia 70-lecia Uczelni[20][21][22].

Organizacje[edytuj | edytuj kod]

Bezpartyjny. Członek organizacji: Polskie Towarzystwo Lekarskie, Polskie Towarzystwo Promocji Zdrowego Życia i Żywności, Polska Akademia Medycyny, New York Academy of Sciences, Albert Schweitzer World Academy of Medicine, PTID Societe, (Essen), Council of IBC (Cambridge), Polish Lipid Association (PoLA) Hlth. The American Biographical Institute[13][7][4][5].

Odznaczenia, nagrody, wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Złoty Krzyż Zasługi; Krzyż Kawalerski i Oficerski (1999) Orderu Odrodzenia RP[23]; Medal 40-lecia Polski Ludowej, „Za wzorową Pracę w Służbie Zdrowia”; Indywidualna Nagroda II stopnia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej; Nagroda Ministra Zdrowia za Upór, Odwagę, Entuzjazm; medal „Za zasługi dla m. Tarnowa”; odznaka „Za zasługi dla Województwa Tarnowskiego”, dwukrotnie; Honorowy Obywatel Miasta Brzeska[24]; złoty medal „Gloria Medicinae”; odznaka „Bene Meritus”; Złoty Medal Alberta Schweitzera, dwukrotnie[25] Człowiek Roku 1995 w plebiscycie Gazety Krakowskiej[26]. Prof. Honoris Causa - Państwowy Uniwersytet Medyczny w Odessie, Ukraina[27]. Człowiek Roku 2006 plebiscyt International Biographical Center, Cambridge[28].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Paulin Moszczyński jest synem prawnika i nauczycielki. Żona Maria z domu Otto, geofizyk. Dwoje dzieci – syn Paulin, kardiolog, córka Anna Katarzyna, farmaceuta.

Dla odpoczynku uprawia turystykę w Pieninach i Beskidzie Sądeckim, pływa, korzysta z teatru i beletrystyki skandynawskiej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kto jest Kim w Polskiej Medycynie i inni, publikacja książkowa, 1987.
  2. Connectmedica Sp, Paulin Moszczyński, Lekarz, Hematologia | Medpass One [online], medpass.pl [dostęp 2021-05-02] (ang.).
  3. a b Kto jest Kim w Polskiej Medycynie, Interpress, Warszawa, 1987, 451-2.
  4. a b c 2000 Outstending Scientists of the 20th Century, IBC Cambridge, 2001, sec. ed., 298-299.
  5. a b Who’s Who in Science and Engineering 2000-2001, Marguis Who’s Who Publications, USA, 5th ed., 925.
  6. a b c Who is Who w Polsce, Hübners Blaues Who i s Who, Schweiz, 2004, 2828.
  7. a b c d e f g Złota Księga Nauk Medycznych, Mastermedia, 2010, 201-202.
  8. European Directory of Environment and Health Organisations, 1999, UNED-UK, 60.
  9. Profesor o profesorze - TarnowskieInfo.pl [online], www.tarnowskieinfo.pl [dostęp 2018-12-09].
  10. Biuletyn OIL w Tarnowie: Profesorskie mianowania, 1992, 12.7.
  11. TEMI-Galicyjski Tygodnik Informacyjny, Profesor o profesorze [online], www.temi.pl [dostęp 2018-12-09] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-18] (pol.).
  12. Directory of on going research in cancer epidemiology”. International Agency for Research on Cancer, Lyon,1988, 217 i 1996, 280.
  13. a b c Who is Who w Polsce, Hübners Blaues Who i s Who, Schweiz, 2006, 2507 - 8.
  14. Paulin Moszczyński - Cytowania w Google Scholar [online], scholar.google.pl [dostęp 2018-12-09].
  15. Dziennik Polski: AIDS – choroba XX wieku, 22. 02.1986.
  16. Dziennik Polski: Nadzieje i rozczarowania hematologii, 05-06. 09. 1987.
  17. Gazeta Wyborcza: Sposób na miażdżycę, 11. 09. 1997.
  18. Akademia Zdrowia dla zdrowia - TarnowskieInfo.pl [online], www.tarnowskieinfo.pl [dostęp 2018-12-09].
  19. Centrum Zdrowia Tuchów: wirtualna Akademia Zdrowia [online], Medycyna Prywatna, 30 stycznia 2013 [dostęp 2018-12-09] (pol.).
  20. Prezentacje z wykładów (styczeń 2014 - styczeń 2016) [online], www.tuo.agh.edu.pl [dostęp 2018-12-09].
  21. Who’s Who in the World 1999, Marguis Who’s Who Publications, USA, 16th ed., 1125.
  22. Who’s Who in the World 2000, Marguis Who’s Who Publications, USA,17th ed.,1503.
  23. Wolters Kluwer, Nadanie orderów. [online], OpenLEX [dostęp 2019-11-26] (pol.).
  24. Honorowi Obywatele [online] [dostęp 2019-11-26] (ang.).
  25. Connectmedica Sp, Paulin Moszczyński, Lekarz, Hematologia | Medpass One [online], medpass.pl [dostęp 2018-12-09] (ang.).
  26. Gazeta Krakowska: Ludzie 1995 roku. 16. 02. 1996.
  27. Dziennik Polski: Honoris causa dla prof. Moszczyńskiego, 03. 11. 1997.
  28. Złota Księga Nauk Medycznych,Polska, Mastermedia, 2010, 201-202.