Pawilon ogrodowy w Pińczowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pawilon ogrodowy w Pińczowie
Symbol zabytku nr rej. A.660/1-8 z 16.10.1957, z 19.12.1957 i z 14.01.1972[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Miejscowość

Pińczów

Adres

ul. Nowy Świat

Styl architektoniczny

manieryzm

Architekt

Santi Gucci

Ukończenie budowy

koniec XVI wieku

Pierwszy właściciel

Zygmunt Myszkowski

Kolejni właściciele

Gonzaga Myszkowscy
Wielopolscy

Położenie na mapie Pińczowa
Mapa konturowa Pińczowa, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pawilon ogrodowy w Pińczowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pawilon ogrodowy w Pińczowie”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Pawilon ogrodowy w Pińczowie”
Położenie na mapie powiatu pińczowskiego
Mapa konturowa powiatu pińczowskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pawilon ogrodowy w Pińczowie”
Położenie na mapie gminy Pińczów
Mapa konturowa gminy Pińczów, u góry znajduje się punkt z opisem „Pawilon ogrodowy w Pińczowie”
Ziemia50°31′21,0″N 20°31′40,8″E/50,522500 20,528000
Widok na nieistniejące bliźniacze pawilony ogrodowe w Pińczowie od południowego wschodu według rys. Erika Jönsona Dahlbergha z 1657 r.

Pawilon ogrodowy w Pińczowie (zwany też basztą ogrodową) wzniesiony w końcu XVI w. według projektu Santi Gucciego z fundacji Zygmunta Myszkowskiego. Jest to manierystyczna[2] niewielka budowla założona na planie pięcioboku o gładkich ścianach obłożonych płytami z wapienia pińczowskiego, nakryta namiotowym dachem gontowym; z dwóch stron (od strony miasta) znajdują się małe półkoliste okienka, od strony ogrodu duże okna profilowane, zamknięte półkolistymi obramieniami. Budowla jest zwieńczona gzymsem ze smukłymi konsolami, podpierającymi wysunięte płyty okapu. Na elewacji od strony ogrodu znajduje się wejście do pomieszczenia w przyziemiu; dostęp na piętro był możliwy przez ganek z którego do dzisiaj pozostały silnie wysunięte wytworne konsole. Na piętrze znajduje się ozdobny portal wejściowy, złożony z oprofilowanej ramy oraz nadproża z gzymsem i fryzem, który ożywiono kartuszem z herbem Jastrzębiec i rozwianymi wstęgami.

Baszta wraz z ogrodem i czterema innymi (nie zachowanymi do dzisiaj) pawilonami ogrodowymi stanowiła niegdyś integralną część wielkiego założenia zamkowego Myszkowskich.

 Zobacz też: Zamek w Pińczowie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 50 [dostęp 2016-01-05].
  2. A. Miłobędzki, Zamek za Myszkowskich w Pińczowie. U początków nowożytnej rezydencji w Polsce, [w:] Sarmatia artistica. Księga pamiątkowa ku czci profesora Władysława Tomkiewicza, Warszawa 1968, s. 35.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Fischinger A., Santi Gucci. Architekt i rzeźbiarz królewski XVI w., Kraków 1969.
  • Dziubiński A., Przechadzka po Pińczowie i okolicy, Pińczów 1999.
  • Jurecki M., Ponidzie, Kraków 2004