Piłka nożna w Kosowie

Piłka nożna (alb. Futboll f u t .ˈ b ɔ ɫ) jest najpopularniejszym sportem w Kosowie^[1]. Jej głównym organizatorem na terenie Kosowa pozostaje Federata e Futbollit e Kosovës (FFK)^[2].

Według stanu na 17 listopada 2021 roku Amir Rrahmani i Mërgim Vojvoda mają po 43 występy reprezentacyjne, a Vedat Muriqi strzelił 18 bramek w barwach reprezentacji Kosowa.

W kosowskiej Superlidze grają takie utytułowane kluby, jak KF Tirana, Dinamo Tirana, Partizani Tirana i KF Vllaznia.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Piłka nożna zaczęła zyskiwać popularność w Kosowie na początku XX wieku. 1 grudnia 1918 po zakończeniu I wojny światowej i po rozpadzie Austro-Węgier zamieszkane przez Słowian południowych komitaty Królestwa Chorwacji wraz z ziemiami Styrii i Krainy postanowiły zjednoczyć się z Serbią w Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców, późniejszą Jugosławię.

W 1922 roku w Prisztinie powstał pierwszy kosowski klub piłkarski Gajret. Po założeniu jugosłowiańskiej federacji piłkarskiej – NSJ (chorw. Nogometni Savez Jugoslavije) w kwietniu 1919 roku w Zagrzebiu, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych ligowych Mistrzostw Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców w sezonie 1923. Na początku kosowskie kluby występowały w Belgradzkim pododdziale piłkarskim, zwanym Beogradski loptački podsavez.

3 października 1929 zmieniono nazwę państwa na „Królestwo Jugosławii”, również Związek Piłkarski w maju 1930 został przeniesiony do Belgradu i przyjął serbską nazwę FSJ (Fudbalski savez Jugoslavije). Rozbiór Jugosławii w latach 1941–1945, dokonany przez państwa Osi, spowodował przyłączenie większości Kosowa do kontrolowanej przez Włochy tzw. Wielkiej Albanii, mniejszych części do okupowanej przez Niemców Serbii oraz do Bułgarii. W 1942 kosowski klub KF Prishtina uczestniczył w nieoficjalnych rozgrywkach mistrzostw Albanii.

W 1945 po utworzeniu Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii i uzyskaniu przez Kosowo w 1946 statusu regionu autonomicznego w ramach Serbii, kontynuowano rozgrywki o mistrzostwo Jugosławii w najwyższej lidze, zwanej Prva savezna liga. W 1946 roku powstał pododdział piłkarski w Prisztinie zwany Kosovski loptački podsavez - poprzednik federacji piłkarskiej Kosowa - FFK. Od 1945 organizowano rozgrywki w lidze prowincjalnej Kosowa, która stała się jednym z pododdziałów piątego poziomu w jugosłowiańskim systemie ligowym. Najlepszymi klubami Kosowa w tym czasie były: KF Prishtina (mistrz 1982/83 w II lidze) i FK Trepča (mistrz 1976/77 w II lidze), które grały w pierwszej lidze Jugosławii.

Po upadku SFR Jugosławii w 1991 roku Kosowo pozostało w składzie FR Jugosławii. Kosowskie kluby uczestniczyły w mistrzostwach FR Jugosławii, w sezonie 1996/97 KF Prishtina zwyciężył w grupie wschodniej II ligi FR Jugosławii i awansował do I ligi. W sezonie 1997/98 zajął trzecie miejsce w grupie B pierwszej ligi jugosłowiańskiej. Narastający konflikt etniczny doprowadził ostatecznie do wybuchu wojny domowej w Kosowie w latach 1998–1999. W rezultacie bombardowania Kosowo znalazło się pod tymczasowym zarządem ONZ. Kosowskie kluby wycofały się z mistrzostw Jugosławii i od sezonu 1999/2000 występowały w Superlidze Kosowa. Kraj znajdował się pod kontrolą ONZ. 17 lutego 2008 roku proklamowano niepodległość Kosowa.

Rozgrywki zawodowej Superligi zainaugurowano w sezonie 2007/08^[3].

Format rozgrywek ligowych[edytuj | edytuj kod]

W obowiązującym systemie ligowym trzy najwyższe klasy rozgrywkowe są ogólnokrajowe (Superliga, Liga e Parë i Liga e Dytë). Dopiero na czwartym poziomie pojawiają się grupy regionalne.

Puchary[edytuj | edytuj kod]

Rozgrywki pucharowe rozgrywane w Kosowie to:

Puchar Kosowa (Kupa e Kosovës),
Superpuchar Kosowa (Superkupa e Kosovës) - mecz między mistrzem kraju i zdobywcą Pucharu.

Reprezentacja narodowa[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Reprezentacja Kosowa w piłce nożnej mężczyzn.

Osobny artykuł: Reprezentacja Kosowa w piłce nożnej kobiet.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Sport in Kosovo. www.topendsports.com. [dostęp 2021-11-24]. (ang.).
↑ Football Federation of Kosovo [online], UEFA, 3 września 2018 [dostęp 2021-11-24] (ang.).
↑ Kosovo - List of Final Tables [online], RSSSF [dostęp 2021-11-24] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Piłka nożna na stronie Topsporti (alb.)
Piłka nożna na stronie Kosova Sot (alb.)
Sport (w tym piłka nożna) na stronie Gazeta Express (alb. • ang.)
Sport (w tym piłka nożna) na stronie Kosovapress (alb. • ang. • serb.)
Oficjalna strona FFK (alb. • ang.)
Oficjalna strona Superligi (alb. • ang.)

[1] Sport in Kosovo. www.topendsports.com. [dostęp 2021-11-24]. (ang.).

[2] Football Federation of Kosovo [online], UEFA, 3 września 2018 [dostęp 2021-11-24] (ang.).

[3] Kosovo - List of Final Tables [online], RSSSF [dostęp 2021-11-24] (ang.).

[:2-4] Stanowią terytorium zależne Danii.

[:1-5] Kraj spoza Europy, ale członek UEFA.

[:5-6] Stanowią wyspę należącą do Grecji.

[:3-7] Stanowią wyspę należącą do Norwegii.

[:4-8] Stanowią wyspę należącą do Włoch.

[1]

[2]

[3]

[A]

[B]

[C]

[D]

[E]

Funkcjonujące	Albania Andora Armenia Austria Azerbejdżan Belgia Białoruś Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Cypr Czarnogóra Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Gibraltar Grecja Grenlandia^[A] Gruzja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Izrael^[B] Kazachstan^[B] Kosowo Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Malta Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rosja Rumunia San Marino Serbia Słowacja Słowenia Szwajcaria Szwecja Turcja Ukraina Wielka Brytania (Anglia, Irlandia Północna, Szkocja, Walia) Węgry Włochy Wyspy Owcze^[A]
Nieistniejące	Czechosłowacja Imperium Osmańskie Jugosławia NRD Saara Serbia i Czarnogóra ZSRR
Niebędące w UEFA	Cypr Północny Kreta ^[C] Monako Naddniestrze Rodos ^[C] Svalbard^[D] Sycylia ^[E] Watykan