Pomnik Dzieci Wrzesińskich we Wrześni

Pomnik Dzieci Wrzesińskich we Wrześni
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Miejscowość	Września
Miejsce	wylot ul. Sienkiewicza
Projektant	Jerzy Sobociński
Fundator	społeczeństwo ziemi wrzesińskiej
Materiał	beton
Data odsłonięcia	31 maja 1975(dts)
	Położenie na mapie Wrześni Pomnik Dzieci Wrzesińskich we Wrześni
	Położenie na mapie Polski Pomnik Dzieci Wrzesińskich we Wrześni
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Pomnik Dzieci Wrzesińskich we Wrześni
	Położenie na mapie powiatu wrzesińskiego Pomnik Dzieci Wrzesińskich we Wrześni
	Położenie na mapie gminy Września Pomnik Dzieci Wrzesińskich we Wrześni
	52°19′24,37″N 17°34′01,37″E/52,323436 17,567047
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pomnik Dzieci Wrzesińskich – znajduje się we Wrześni na miejscu gdzie ul. Sienkiewicza przechodzi w ul. Harcerską. Upamiętnia wydarzenia ze strajku dzieci wrzesińskich w latach 1901–1902. Został ufundowany przez społeczeństwo ziemi wrzesińskiej w 74 rocznicę tych wydarzeń. Jego odsłonięcie nastąpiło 31 maja 1975. Autorem pomnika jest poznański rzeźbiarz i plastyk Jerzy Sobociński.

Lokalizacja oraz forma pomnika[edytuj | edytuj kod]

Pomnik znajduje się na skwerze, na miejscu gdzie ul. Sienkiewicza przechodzi w ul. Harcerską. Zajął on miejsce znajdującego się tu wcześniej obelisku z tablicą pamiątkową odzyskania Niepodległości 28 grudnia 1918 oraz umieszczonej na szczycie skromnej rzeźby orła polskiego. Został wykonany z szarego betonu. Pomnik przedstawia grupę 9 dzieci. Umieszczono na nim napis w brzmieniu: BOHATERSKIM DZIECIOM WRZESIŃSKIM BRONIĄCYM MOWY POLSKIEJ W STRAJKU SZKOLNYM 1901–1902. SPOŁECZEŃSTWO MIASTA I POWIATU WRZESIŃSKIEGO W HOŁDZIE 1975.

Przy pomniku znajduje się mniejszy obelisk upamiętniający powstanie wielkopolskie 1918–1919 oraz powstanie wielkopolskie 1848 roku z okresu Wiosny Ludów. Znajduje się na nim Wielkopolski Krzyż Powstańczy oraz napisy w brzmieniu: WRZEŚNIA – ZDZIECHOWA – DOLINA NOTECI 1918–1919 i MIŁOSŁAW – SOKOŁOWO 1848.

U stóp pomnika znajduje się tablica upamiętniająca złożenie hołdu Dzieciom Wrzesińskim w 100 rocznicę strajku (2001) przez ówczesnego Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Macieja Płażyńskiego.

Uroczystość odsłonięcia[edytuj | edytuj kod]

Odsłonięcie pomnika nastąpiło 31 maja 1975. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele władz wojewódzkich, lokalnych i partyjnych. Przybyły także dwie uczestniczki strajku: Walentyna Wyrwas-Klimas i Kazimiera Mularczyk-Głębocka. Harcerzy, młodzież szkolną oraz społeczeństwo przywitał komendant Hufca ZHP Września im. Dzieci Wrzesińskich hm. Jan Majewski. Znaczenie rocznicy strajku Dzieci Wrzesińskich, a także ich bohaterską i patriotyczną postawę w walce o język polski w szkole, omówił przewodniczący Powiatowego Komitetu Frontu Jedności Narodu Marian Kujawski. Odsłonięcia pomnika dokonał sekretarz KW PZPR w Poznaniu Bogdan Gawroński, a zuchy i harcerze złożyli ślubowanie oraz zadeklarowali swoją opiekę nad pomnikiem.

Rola dzieci wrzesińskich w dziejach Wrześni[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Strajk dzieci wrzesińskich.

Słynny strajk uczniów we Wrześni odbył się w latach 1901–1902. Skierowany był przeciw germanizacji szkoły, głównie przeciw modlitwie i nauce religii w języku niemieckim. Obejmował również protest rodziców przeciw biciu dzieci przez pruskie władze szkolne.

Strajk rozpoczął się 20 maja 1901, kiedy niemiecki nauczyciel wymierzył karę cielesną dzieciom za odmowę odpowiadania w języku niemieckim na lekcji religii. Zastrajkowało wówczas 118 uczniów i uczennic. Ich rodziców władze niemieckie ukarały więzieniem i grzywnami. Przywódcą duchowym strajku był ks. Jan Laskowski.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Górna część pomnika Dzieci Wrzesińskich w trakcie budowy
Dolna część pomnika Dzieci Wrzesińskich w trakcie budowy
Obelisk upamiętniający powstanie wielkopolskie 1918–1919 oraz powstanie wielkopolskie 1848
Tablica upamiętniająca złożenie hołdu Dzieciom Wrzesińskim przez Marszałka Sejmu Macieja Płażyńskiego