Przejdź do zawartości

Pomnik czerwonoarmisty w Chocni

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pomnik czerwonoarmisty w Chocni / Pomnik Wyzwolenia
Socha rudoarmějce / Pomník Osvobození
Ilustracja
Widok ogólny w 2022
Państwo

 Czechy

Miejscowość

Choceň

Miejsce

skwer na narożniku ulic Masaryka i Beneša

Typ obiektu

statua na cokole

Styl architektoniczny

socrealizm

Projektant

Inocenc Brázdil, Jan Komárek

Materiał

piaskowiec

Całkowita wysokość

203 m

Data budowy

1951

Data odsłonięcia

1951

Położenie na mapie kraju pardubickiego
Mapa konturowa kraju pardubickiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik czerwonoarmisty w Chocni / Pomnik Wyzwolenia”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik czerwonoarmisty w Chocni / Pomnik Wyzwolenia”
Ziemia49°59′51,2509″N 16°13′18,1942″E/49,997570 16,221721

Pomnik czerwonoarmisty w Chocni (czes. Socha rudoarmějce, także: Pomnik Wyzwolenia, czes. Pomník Osvobození[1]) – pomnik w formie statui na cokole zlokalizowany na skwerze nad Cichą Orlicą w czeskim mieście Choceň (kraj pardubicki), na narożniku ulic Masaryka i Beneša[1].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Pomnik ma wysokość 203 cm, szerokość 70 cm i głębokość 100 cm. Rozmiary cokołu to 170 x 145 x 225 cm. Obiekt wykonano z piaskowca z elementami metalowymi. Na rzedniej stronie cokołu znajdują się metalowe numery (data) „1945”. Na odwrotnej stronie wyryto datę „1951” oraz cyfry „3” i „6”. Nad datą „1945” widoczne jest miejsce po usuniętej pięcioramiennej gwieździe[1]. Autorem rzeźby był Inocenc Brázdil we współpracy z praskim rzeźbiarzem Janem Komárkiem[2].

Uszkodzenie i represje[edytuj | edytuj kod]

24 października 1954[3] nieznany sprawca uszkodził pomnik[1], poprzez oderwanie głowy żołnierza. Represje reżimu komunistycznego dotknęły wówczas rodzinę Stráníków, która działała w ruchu sokolskim. W grudniu 1954 roku sąd skazał Jaroslava Stráníka na 1 i ¾ roku więzienia za zbrodnię działalności wywrotowej przeciwko republice (odbywał wyrok w kopalni uranu w Jáchymovie), a jego siostrę Jarmilę na 2 i ¼ roku więzienia (była osadzona w Bratysławie). Amnestia prezydencka z 9 maja 1955 pozwoliła obojgu powrócić do domu. Represjonowano także dzieci Jaroslava w wieku szkolnym. W 1990 wszyscy zostali zrehabilitowani i otrzymali niewielkie odszkodowanie[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Petra Hečková, Klára Kořanová, Pomník Osvobození | Sochy a města [online], sochyamesta.cz [dostęp 2023-11-15].
  2. Artia, INOCENC BRÁZDIL. 1915 Kostelany - 1996 Kroměříž [online], www.aukcni-galerie.cz [dostęp 2023-11-15].
  3. a b Lucie Částková, Hana Vavříková, wg pisemnych zeznań Zdeňka Meduny, SMUTNÝ CHOCEŇSKÝ PŘÍBĚH, „Choceňský zpravodaj”, październik 2014, s. 55.