Pomykowo
51°46′14″N 16°43′34″E/51,770556 16,726111| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
200[2] |
| Strefa numeracyjna |
65 |
| Kod pocztowy |
64-130[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PLE |
| SIMC |
0376171 |
Położenie na mapie gminy Rydzyna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu leszczyńskiego  | |
| 51°46′14″N 16°43′34″E/51,770556 16,726111[1]
| |
Pomykowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, w gminie Rydzyna.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od początku XV wieku. Po raz pierwszy wymieniana w łacińskojęzycznym dokumencie z 1418 jako Pomicowo, 1428 Pomycowo, 1510 Plomykowo, 1519 Panykowo, 1563 Plomikowo[4].
Wieś Pomykowo powstała na gruntach nie istniejącej obecnie wsi Moraczewo Małe i dopiero później stała się ona osobną wsią. W 1410 nazywano tak 3,5 łana należące do wsi Moraczewo Małe. W 1493 miejscowość należała do powiatu kościańskiego Korony Królestwa Polskiego. W 1510 leżała w parafii Rydzyna[4].
Miejscowość była wsią szlachecką należącą do lokalnej szlachty wielkopolskiej; Korzboków Zawadzkich, Golińskich, Moraczewskich, Krzyżankowskich oraz Pomykowskich, którzy od nazwy wsi przyjęli odmiejscowe nazwisko. Na początku XVI wieku majątki pomykowskie w całość połączył Benedykt Miaskowski. Majętności w XVI wieku we wsi kupili też Rydzyńscy[4].
W 1418 Tomisława Moraczewska dała wwiązanie Janowi Rydzyńskiemu i Maciejowi plebanowi z Rydzyny w 3,5 łana zwanego Pomykowem leżące we wsi Moraczewo Małe. W 1428 Marcin Rui z Ponieca toczył spór sądowy z Małgorzatą mieszczką z Góry na Śląsku o połowę łana zwanego Poniec w Moraczewie Małym. Zastępowała ona w tym procesie Wawrzyńca Mykenberga z Moraczewa. W latach 1471-1519 część majętności pomykowskich była w posiadaniu Korzboków z Zawady oraz Wawrzyńca Golińskiego i jego córki. W 1471 Mikołaj Korzbok zapisał Annie, żonie swojego syna Jana, po 100 grzywien posagu oraz wiana na połowie Pomykowa[4].
W 1482 Wawrzyniec Diak z Goliny dał Janowi Zawadzkiemu z Zawady koło Ponieca 1/3 Goliny oraz 50 złotych węgierskich, a w zamian otrzymał Pomykowo zapisując swojej żonie Dzierżce po 100 złotych węgierskich posagu i wiana na wsi. W 1485 Wawrzyniec Diak z Goliny] użył nazwiska Pomykowski utworzonego od nazwy wsi. W 1498 majątek dziedziczy Elżbieta córka zmarłego Wawrzyńca Pomykowskiego, która w 1519 sprzedaje wieś Benedyktowi Miaskowskiemu za 600 grzywien[4].
W latach 1493-1534 część wsi znalazła się w posiadaniu Moraczewskich. W 1493 Wincenty Moraczewski zapisał żonie Barbarze po 100 złotych węgierskich posagu oraz wiana na swych połowach Moraczewa i Pomykowa. W 1509 Jan Krzyżankowski zapisał swojej żonie Małgorzacie po 50 złotych węgierskich posagu oraz wiana na połowie swych części w Tworzanicach, Tworzankach oraz na 1,5 łana w Pomykowie. W 1534 majątek we wsi odziedziczyli synowie Wincentego Moraczewskiego - Mikołaj, Piotr i Maciej Moraczewscy dzieląc się wsiami Moraczewo, Pomykowo i Mirkowice. W 1535 Mikołaj sprzedaje swoje części we wspomnianych wsiach Stanisławowi Rydzyńskiemu za 500 grzywien. W 1561 Benedykt Miaskowski dziedzic w Pomykowie toczył spór z Przybińskimi o granicę Pomykowa i Przybina[4].
Miejscowość wspominały historyczne dokumenty podatkowe. W 1510 we wsi uprawiano 5 łanów, a cała wieś obejmowała 8 łanów i 10 kwart roli. W miejscowości gospodarowało 3 zagrodników, była karczma oraz opuszczony folwark. W 1550 Benedykt Miaskowski dał synowi Mikołajowi 3/4 łana we wsi, na którym rezydował kmieć Piotr Ranomanda. W 1522 Szymon Kapinos, poddany Benedykta Miaskowskicgo, pozwał w sądzie Mikołaja, Piotra i Macieja, braci z Moraczewa. W 1524 Wawrzyniec i Jan Kotek mieszkańcy Pomykowa oraz poddani Benedykta Miaskowskiego zostali niesłusznie ukarani przez wspomnianych braci za rzekomą kradzież w lesie. Wawrzyńcowi na poczet kary 3 grzywien zabrano konia o wartości jednej grzywny, wołu wartości 0,5 grzywny oraz krowę wartości 8 skudów[4].
Wskutek II rozbioru Polski w 1793 wieś przeszła pod władanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
Zobacz też: Pomyków
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 107954
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 967 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e f g Gąsiorowski 1999 ↓, s. 723–727.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antoni Gąsiorowski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. III, (L – Q), zeszyt 4, hasło „Pomykowo”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 1999, s. 731–732.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| Miasta | |
|---|---|
| Sołectwa | |
| Pozostałe miejscowości |
