Przejdź do zawartości

Port lotniczy Catalina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Catalina Airport
Buffalo Springs Airport
Ilustracja
Zdjęcia Lotniska Catalina z góry
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Kalifornia

Miejscowość

Avalon

Właściciel

Catalina Island Conservancy

Kod IATA

AVX

Kod ICAO

KAVX

Statystyki ruchu (2006)
Liczba operacji

23,000

Drogi startowe
Kierunek 4/22:

Beton, 3000 ft/ 914 m

Położenie na mapie Kalifornii
Mapa konturowa Kalifornii, na dole znajduje się punkt z opisem „AVX”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „AVX”
Ziemia33°24′18″N 118°24′57″W/33,405000 -118,415833

Port lotniczy Catalina – port lotniczy zarządzany przez Catalina Island Conservancy. Położony 10,2 km na północny zachód od centralnej dzielnicy biznesowej Avalon, w Kalifornii[1] w środku wyspy Catalina. Lotnisko jest ogólnodostępne i umożliwia lądowanie na nim samolotów lotnictwa ogólnego. Dzięki lotnisku wyspa ma zapewnione podstawowe zaopatrzenie.

Lotnisko jest znane jako „Airport in the Sky”, ponieważ leży na wysokości 488,29 m n.p.m. Wszystkie drogi prowadzące na lotnisko na wyspie wznoszą się stromo w górę. Odległość drogą z lotniska do Avalon wynosi 16 km[2]. Lotnisko obecnie nie obsługuje regularnych połączeń pasażerskich.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1894 roku William, Hancock i Joseph Banning założyli Catalina Island Company, której przekazali prawa własności do wyspy. Zamierzali przekształcić wyspę w kurort[3]. W 1919 roku właścicielem większości udziałów w Santa Catalina Island Company został William Wrigley Jr.[4] W latach 30. XX wieku na wyspie było małe lotnisko zbudowane obok plaży[5]. Dodatkowo wysokie zbocze tworzyło kanion[6]. Ponieważ nie dało się na nim zawrócić wyposażono je w obrotnicę, podobną do używanych w parowozowniach[5].

W latach 1940–1941 roku jego syn Philip K. Wrigley oraz Charles Hulen Moore zbudowali pas startowy na wyspie, wysadzając i wyrównując dwa wzgórza oraz wypełniając kanion między nimi. Budowę pasa startowego rozpoczęto w 1940 roku i była prawie ukończona momencie przystąpienia Stanów Zjednoczonych do wojny[7].

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

Po przystąpieniu Stanów Zjednoczonych do wojny lotnisko zostało wydzierżawione armii za 1 dolara rocznie i Siły Powietrzne Armii Stanów Zjednoczonych (USAAF) przejęły kontrolę nad lotniskiem Buffalo Springs aż do zakończenia II wojny światowej. Wyspa służyła jako baza dla armii, marynarki wojennej, straży przybrzeżnej, służb morskich i Ofiice of Strategic Services (OSS) oraz United States Army Air Forces. Pas startowy został zablokowany, aby nie mogły z niego korzystać samoloty wroga[8].

Okres powojenny[edytuj | edytuj kod]

W 1946 roku wojsko opuściło wyspę[9] i zwróciło lotnisko rodzinie Wrigley. Po ukończeniu budowy pasa startowego, zbudowaniu wieży kontroli lotów i budynku terminala lotnisko zostało oficjalnie otwarte w 1946 roku jako lotnisko Catalina[10][8]. Aż do 1959 roku z lotniska mogli korzystać tylko właściciele i dzierżawców terenu zarządzanego przez Santa Catalina Island Co. W 1959 roku lotnisko zostało otwarte dla innych samolotów. 18 października 2009 roku obchodzono 50. rocznicę tego wydarzenia. W tym dniu obniżono opłaty za lądowanie do stawek z 1959 roku, czyli 3 dolarów, przygotowano poczęstunek, wycieczki z przewodnikiem po wyspie oraz prezentacje o historii lotnictwa na wyspie[11].

Ponieważ lotnisko zostało zbudowane na wysokości 488 m n.p.m., często jest nazywane Airport in the Sky (lotniskiem w chmurach)[2]. Od lat 70. XX wieku lotniskiem zarządza Catalina Island Conservancy[12][13][14].

Loty komercyjne[edytuj | edytuj kod]

Douglas DC-3 na lotnisku Catalina

We wczesnych latach 50. XX wieku linie United Airlines uruchomiły regularne loty pasażerskie bez przesiadek na lotnisko Long Beach oraz połączenia z jednym międzylądowaniem na międzynarodowe lotnisko w Los Angeles. Trasę obsługiwały samoloty Douglas DC-3[15]. W połowie lat pięćdziesiątych firma Catalina Air Lines[16] obsługiwała loty bez przesiadek samolotem De Havilland Dove do Los Angeles International and Burbank Airport (obecnie Bob Hope Airport)[17][18]. Pod koniec lat pięćdziesiątych Pacific Air Lines samolotami Douglas DC-3 obsługiwał loty do Los Angeles International, Long Beach Airport oraz Burbank Airport[19].

Pod koniec lat 60. Catalina-Vegas Airlines obsługiwała bezpośrednie połączenie do San Diego[20].

Na początku lat 70. XX wieku linie Golden West Airlines obsługiwały loty samolotem De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter, z bezpośrednimi połączeniami do Los Angeles (LAX) i Orange County Airport (SNA, obecnie John Wayne Airport)[21]. Linię Catalina Air Lines, która obsługiwała loty na wyspę wodnosamolotami z Avalon i Two Harbors kupił Golden West[22].

W 1987 roku linie Resort Commuter Airlines działające jako przewoźnik lotniczy Trans World Express w imieniu Trans World Airlines (TWA) latały bez przesiadek do Los Angeles (LAX) i Orange County Airport (SNA)[23].

Film[edytuj | edytuj kod]

Na lotnisku Catalina w 1979 zostały nakręcone niektóre ujęcia do filmu Teściowie(inne języki) z Peterem Falkiem[24].

Remont[edytuj | edytuj kod]

Po siedemdziesięciu latach użytkowania asfaltowy pas startowy był w złym stanie i wymagał stałej konserwacji. Aeronautics Division of Caltrans polecił Catalina Island Conservancy przygotowanie długoterminowego planu napraw. Conservancy poprosiło o wsparcie United States Marine Corps w Camp Pendleton[25]. Żołnierze przeprowadzili remont lotniska w ramach ćwiczeń. Na lotnisku ustawiono obóz dla 120-osobowej załogi, a do 3 maja 2019 roku (po 3 miesiącach) betonowy pas startowy został oddany do użytku. Wartość prac remontowych wyniosła około pięciu milionów dolarów, cztery miliony pokryto z prywatnych darowizn[26], w tym 1,5 miliona dolarów przekazała firma ACE Clearwater Enterprises[27]. Wartość prac przeprowadzonych przez wojsko wyceniono na milion dolarów[8][26]. Pierwszym samolotem, który wylądował na pasie startowym o długości 914 m był Douglas DC-3 z 1944 r. należący do rodziny Wrigley[2].

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Na lotnisku znajduje się restauracja, sklep z pamiątkami i toalety. W pobliżu są szlaki turystyczne Airport Loop Trail i Trans-Catalina Trail[28].

Pas startowy[edytuj | edytuj kod]

Pas startowy jest pasem typu tabletop runway[29]. Nazywamy tak pasy startowe zbudowane na szczycie wzgórza. Pasy tego typu stwarzają złudzenie optyczne i wymagają od pilota precyzji przy lądowaniu[30]. W przypadku Cataliny pierwsze 550 m pasa startowego wznosi się w górę w kierunku południowo-zachodnim, a pozostała część jest pozioma lub lekko pochylona. W rezultacie samoloty na początku pasa startowego widzą tylko jego pierwszą część[31], a reszta staje się widoczna dopiero wtedy, gdy samolot zbliża się do szczytu. Było to przyczyną wielu wypadków i gwałtownych hamowań, gdy piloci myśleli, że pas startowy za chwilę im się skończy. Przy silnym wietrze południowo-zachodnim na końcu pasa startowego może wystąpić silny prąd zstępujący[32][33][34][35]. Z tego powodu wiele agencji wynajmu samolotów wymaga przeszkolenia „Catalina Checkout” z jednym z miejscowych instruktorów[36].

W styczniu 1984 roku prywatny Learjet nie zdołał wylądować i spadł z urwiska, rozbijając się. W wyniku katastrofy zginęło sześć osób, w tym 2 członków załogi[37].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Catalina Island · Kalifornia 90704 [online], Catalina Island · Kalifornia 90704 [dostęp 2023-01-05].
  2. a b c Airport in the Sky reopens [online], www.aopa.org, 5 lipca 2019 [dostęp 2023-01-05].
  3. Catalina Island Company | Visit Catalina Island [online], www.visitcatalinaisland.com [dostęp 2023-01-09].
  4. Catalina Island Company | Visit Catalina Island [online], www.visitcatalinaisland.com [dostęp 2023-01-09].
  5. a b AIRPLANE TURNTABLE, „Brownsville Herald” (82), 7 października 1931, s. 5 [dostęp 2023-01-25].
  6. Most compact of All Airports., „White Bluffs spokesman”, 13 sierpnia 1931, s. 3 [dostęp 2023-01-25].
  7. Catalina Island Airport in the Sky | Visit Catalina Island [online], www.visitcatalinaisland.com [dostęp 2023-01-09].
  8. a b c Airport in the Sky [online], www.lovecatalina.com [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  9. Santa Catalina Island Company Historical Info | Visit Catalina Island [online], www.visitcatalinaisland.com [dostęp 2023-01-09].
  10. catalinagoose [online], catalinagoose.homestead.com [dostęp 2023-01-05].
  11. Catalina’s Airport in the Sky celebrates golden anniversary – General Aviation News [online], generalaviationnews.com [dostęp 2023-01-25].
  12. Our Story – Catalina Island Conservancy [online], Catalina Island Conservancy –, 30 listopada 2022 [dostęp 2023-01-09].
  13. StackPath [online], www.aviationpros.com [dostęp 2023-01-09].
  14. AVX Private Jet Charter | Catalina Airport [online], Private Jet Charter - Air Charter - Charter Rental - Mercury Jets [dostęp 2023-02-15] (ang.).
  15. Hundreds help celebrate Airport in the Sky’s 50th Anniversary [online] [dostęp 2023-01-09].
  16. Airlines N to Z [online], www.aerofiles.com [dostęp 2023-01-09].
  17. Catalina Airlines [online], www.timetableimages.com [dostęp 2023-01-09].
  18. Catalina Air Lines (2) – Avalon Air Transport [online], www.timetableimages.com [dostęp 2023-01-09].
  19. Catalina Pacific Airlines history from Americas, USA [online], Airline History [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  20. Catalina-Vegas Airlines | Bureau of Aircraft Accidents Archives [online], www.baaa-acro.com [dostęp 2023-01-09].
  21. Golden West Airlines [online], departedwings.com [dostęp 2023-01-09].
  22. airlines3 [online], www.catalinagoose.com [dostęp 2023-01-15].
  23. Resort Commuter Adds Los Angeles to Its Routes, Los Angeles Times, 26 listopada 1985 [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  24. The In-Laws (1979) – IMDb. [dostęp 2023-01-09].
  25. Conservancy to Bring Marines to Catalina to Repair Airport Runway [online], www.aviationpros.com [dostęp 2023-01-09].
  26. a b Curt Epstein, Catalina Island Airport Reopens with New Runway [online], Aviation International News [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  27. StackPath [online], www.aviationpros.com [dostęp 2023-01-09].
  28. Catalina Airport Nature Center [online], Outdoor Project [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  29. Nicholas Cummins, What Is A Tabletop Runway? [online], Simple Flying, 10 sierpnia 2020 [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  30. Tabletop Runways [online], GKToday, 7 lipca 2019 [dostęp 2023-01-25] (ang.).
  31. New Catalina Island Runway Opens [online], Plane & Pilot Magazine [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  32. Catalina airport on list of ’10 scariest’ [online], Daily Breeze, 11 lipca 2012 [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  33. Would You Land At Catalina Island’s 'Airport In The Sky? [online], www.boldmethod.com [dostęp 2023-01-09].
  34. Pia Bergqvist, Bucket List: Airport in the Sky [online], FLYING Magazine, 14 lipca 2022 [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  35. Joseph Trevithick, Catalina Island’s Famous Cliffside Airport To Get Rebuilt In Marine Training Exercise [online], The Drive, 1 listopada 2018 [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  36. Catalina Checkout Student Training Syllabus [online], kipdf.com [dostęp 2023-01-09] (ang.).
  37. ASN Aircraft accident Learjet 24 N44GA Avalon, CA [online], aviation-safety.net [dostęp 2023-01-09].