Prezydenci Białegostoku

Prezydent miasta Białegostoku
	Obecny prezydent
	; Tadeusz Truskolaski
	Stanowisko
Państwo	Polska
Długość kadencji	5 lat; (do 2018 – 4 lata)
Obecny prezydent	Tadeusz Truskolaski
Obecny od	2006
Siedziba	Urząd Miejski w Białymstoku, ul. Słonimska 1
	Strona internetowa

Prezydent miasta Białegostoku – zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, jest najwyższym organem wykonawczym, kieruje bieżącymi sprawami miasta i reprezentuje je na zewnątrz^[1].

Wybór[edytuj | edytuj kod]

Prezydent miasta wybierany jest przez mieszkańców w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i w głosowaniu tajnym, w trakcie ogólnopolskich wyborów samorządowych, które odbywają się co 5 lat od 2018 r.^[2]; w latach 1998−2017 odbywały się co 4 lata. Przed rokiem 2002, prezydent był wybierany przez radę miasta^[3].

Kompetencje[edytuj | edytuj kod]

Do zadań prezydenta Białegostoku należą w szczególności^[1]:

przygotowywanie projektów i wykonywanie uchwał Rady Miejskiej,
zbieranie danych i analizowanie zjawisk we wszystkich istotnych dziedzinach funkcjonowania miasta, w tym również w dziedzinach podległych administracji rządowej oraz składanie radzie miasta sprawozdań wraz z wnioskami,
gospodarowanie mieniem komunalnym,
zatrudnianie i zwalnianie kierowników miejskich jednostek organizacyjnych,
udzielanie pełnomocnictw kierownikom miejskich jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej do zarządzania mieniem tych jednostek oraz wyrażenie zgody na dokonywanie czynności przekraczających zakres stałych umocowań,
wykonywanie zadań zleconych na podstawie odrębnych ustaw,
wykonywanie innych zadań zastrzeżonych przepisami prawa do kompetencji Prezydenta.

Prezydenci i zarządcy Białegostoku[edytuj | edytuj kod]

Zabór rosyjski - Imperium Rosyjskie[edytuj | edytuj kod]


Imię i nazwisko	Rozpoczęcie sprawowania funkcji	Zakończenie sprawowania funkcji
Franciszek Malinowski^[4]	1871	kwiecień 1890
Aleksy Prawiednikow^[4]	1891	?
Iwan Reszetniew^[5]	1896	1900
Franciszek Malinowski^[4]	23 grudzień 1904	czerwiec 1906
Stanisław Wiśniewski^[6]	czerwiec 1906	1908
Włodzimierz Djakow^[6]	grudzień 1909	1915	2 kadencje

I Wojna Światowa[edytuj | edytuj kod]

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

II Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]

	Imię i nazwisko	Rozpoczęcie sprawowania funkcji	Zakończenie sprawowania funkcji	Uwagi
p.o.	Józef Karol Puchalski^[6]	12 lutego 1919	7 września 1919
1.	Bolesław Szymański^[7]	7 września 1919	26 stycznia 1928
2.	Michał Ostrowski^[8]	26 stycznia 1928	29 października 1928
p.o.	Wolf Hepner^[8]	29 października 1928	26 listopada 1928
3.	Wincenty Hermanowski	26 listopada 1928	10 sierpnia 1932^[9]
-	Seweryn Nowakowski^[7]	sierpień 1932	wrzesień 1934	Komisarz Rządowy Zarządu miasta Białegostoku
4.	Seweryn Nowakowski^[7]	12 września 1934	wrzesień 1939

II Wojna Światowa[edytuj | edytuj kod]

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Polska Rzeczpospolita Ludowa[edytuj | edytuj kod]


	Imię i nazwisko	Rozpoczęcie sprawowania funkcji	Zakończenie sprawowania funkcji
1.	Ryszard Gołębiewski^[10]	3 sierpnia 1944	7 sierpnia 1944
2.	Witold Wenclik^[7]	31 sierpnia 1944	1945
3.	Andrzej Krzewniak^[7]	30 maja 1945	31 października 1948
4.	Władysław Tomaszewicz^[11]^[7]	24 września 1948	1949

Na mocy ustawy z 20 marca 1950 o jednolitości władzy państwowej, zlikwidowano urząd prezydenta miasta. Funkcję tą przejęli Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej.^[12]

Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Białymstoku^[7]
Lp.	Imię i nazwisko	Rozpoczęcie sprawowania funkcji	Zakończenie sprawowania funkcji
1.	Jadwiga Zubrycka	1949	1953
2.	Roman Woźniak	wrzesień 1953	wrzesień 1956
3.	Bogdan Załuski	październik 1956	wrzesień 1958
4.	Jerzy Krochmalski	1958	1965
5.	Zygmunt Bezubik	1965	1972
6.	Aleksander Czuż	1972	1973

Stanowisko prezydenta miasta przywrócono w roku 1973.^[13]

Prezydenci miasta Białegostoku po 1973 r.^[7]
	Imię i nazwisko	Rozpoczęcie sprawowania funkcji	Zakończenie sprawowania funkcji
1.	Aleksander Czuż	1973	1981
2.	Tadeusz Naczas	15 października 1981	czerwiec 1986
3.	Zbigniew Zdrojewski	26 czerwca 1986	1 czerwca 1989
4.	Jerzy Czaban^[14]	21 sierpnia 1989	25 czerwca 1990

III Rzeczpospolita^[14][edytuj | edytuj kod]

	Imię i nazwisko	Rozpoczęcie sprawowania funkcji	Zakończenie sprawowania funkcji	Uwagi
1.	Lech Rutkowski	25 czerwca 1990	19 czerwca 1994
2.	Andrzej Piotr Lussa	13 lipca 1994^[15]	13 kwietnia 1995
3.	Krzysztof Jurgiel	1995	1998
4.	Ryszard Tur	11 października 1998	5 grudnia 2006	2 kadencje: 1998-2002, 2002-2006
5.	Tadeusz Truskolaski	5 grudnia 2006		5 kadencji: 2006-2010, 2010-2014, 2014-2018, 2018-2024^[a], 2024-2029^[16]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Prezydent Miasta Białegostoku [online], Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Białymstoku, 27 kwietnia 2022 [dostęp 2023-09-10] (pol.).
↑ Art. 1 pkt 3, art 2 pkt 2 i art. 3 pkt 2 Ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 130).
↑ Dz.U. z 2002 r. nr 113, poz. 984
↑ ^a ^b ^c WiesławW. Wróbel WiesławW., Świętojańska historia jednej ulicy, 2018, s. 350 (pol.).
↑ WiesławW. Wróbel WiesławW., Kilińskiego historia jednej ulicy, 2016, s. 147 (pol.).
↑ ^a ^b ^c WiesławW. Wróbel WiesławW., Józef Karol Puchalski (1862-1924). Pierwszy międzywojenny prezydent Białegostoku i jego związki z ziemią juchnowiecką [online], Podlaskie Czasopisma Regionalne, 2016 (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g MarekM. Kietliński MarekM., Białostockie władze administracyjne w latach 1919-2013, Archiwum Państwowe w Białymstoku, 2013, ISBN 978-83-7657-156-0 (pol.).
↑ ^a ^b Redakcja, Prezydent Michał Ostrowski. Jaki początek, taki koniec [online], Kurier Poranny, 15 maja 2016 [dostęp 2021-01-23] (pol.).
↑ Redakcja, Trudna prezydentura Wincentego Hermanowskiego [online], Kurier Poranny, 21 maja 2016 [dostęp 2021-09-21] (pol.).
↑ W Białymstoku będzie tablica upamiętniająca prezydenta miasta z 1944 r. [online], dzieje.pl [dostęp 2021-09-21] (pol.).
↑ Protokół nr 57/IV/1949r. [online]
↑ Dz.U. z 1950 r. nr 14, poz. 130
↑ Dz.U. z 1973 r. nr 47, poz. 280
↑ ^a ^b MarekM. Kietliński MarekM., 25-lecie odrodzonego samorządu, 2015, ISBN 978-83-7657-178-2 [dostęp 2024-02-15] (pol.).
↑ Relacja Andrzeja Kalicińskiego [online], Andrzej Piotr Lussa "Silva Rerum" [dostęp 2024-02-20] (pol.).
↑ MaciejM. Chołodowski MaciejM., Tadeusz Truskolaski prezydentem Białegostoku po raz piąty z rzędu [online], bialystok.wyborcza.pl, 8 kwietnia 2024 [dostęp 2024-04-08] (pol.).

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Kadencje organów jednostek samorządu terytorialnego wydłużono do 30 kwietnia 2024, w celu uniknięcia organizacji w zbliżonym terminie wyborów samorządowych oraz parlamentarnych.

[:1-1] Prezydent Miasta Białegostoku [online], Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Białymstoku, 27 kwietnia 2022 [dostęp 2023-09-10] (pol.).

[2] Art. 1 pkt 3, art 2 pkt 2 i art. 3 pkt 2 Ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 130).

[3] Dz.U. z 2002 r. nr 113, poz. 984

[:0-4] WiesławW. Wróbel WiesławW., Świętojańska historia jednej ulicy, 2018, s. 350 (pol.).

[5] WiesławW. Wróbel WiesławW., Kilińskiego historia jednej ulicy, 2016, s. 147 (pol.).

[:2-6] WiesławW. Wróbel WiesławW., Józef Karol Puchalski (1862-1924). Pierwszy międzywojenny prezydent Białegostoku i jego związki z ziemią juchnowiecką [online], Podlaskie Czasopisma Regionalne, 2016 (pol.).

[:3-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g MarekM. Kietliński MarekM., Białostockie władze administracyjne w latach 1919-2013, Archiwum Państwowe w Białymstoku, 2013, ISBN 978-83-7657-156-0 (pol.).

[:4-8] Redakcja, Prezydent Michał Ostrowski. Jaki początek, taki koniec [online], Kurier Poranny, 15 maja 2016 [dostęp 2021-01-23] (pol.).

[9] Redakcja, Trudna prezydentura Wincentego Hermanowskiego [online], Kurier Poranny, 21 maja 2016 [dostęp 2021-09-21] (pol.).

[10] W Białymstoku będzie tablica upamiętniająca prezydenta miasta z 1944 r. [online], dzieje.pl [dostęp 2021-09-21] (pol.).

[11] Protokół nr 57/IV/1949r. [online]

[12] Dz.U. z 1950 r. nr 14, poz. 130

[13] Dz.U. z 1973 r. nr 47, poz. 280

[:5-14] MarekM. Kietliński MarekM., 25-lecie odrodzonego samorządu, 2015, ISBN 978-83-7657-178-2 [dostęp 2024-02-15] (pol.).

[15] Relacja Andrzeja Kalicińskiego [online], Andrzej Piotr Lussa "Silva Rerum" [dostęp 2024-02-20] (pol.).

[17] MaciejM. Chołodowski MaciejM., Tadeusz Truskolaski prezydentem Białegostoku po raz piąty z rzędu [online], bialystok.wyborcza.pl, 8 kwietnia 2024 [dostęp 2024-04-08] (pol.).

[uwaga1-16] Kadencje organów jednostek samorządu terytorialnego wydłużono do 30 kwietnia 2024, w celu uniknięcia organizacji w zbliżonym terminie wyborów samorządowych oraz parlamentarnych.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[a]

[16]

II Rzeczpospolita	Józef Karol Puchalski (tymcz., 1919) Bolesław Szymański (1919–1927) Michał Ostrowski (1928) Wincenty Hermanowski (1928–1932) Seweryn Nowakowski (1934–1939)
Polska Ludowa Prezydenci Białegostoku 1944–1950	Ryszard Gołębiewski (1944) Witold Wenclik (1944–1945) Andrzej Krzewniak (1945–1948) Władysław Tomaszewicz (1948–1949)
Polska Ludowa Przewodniczący Prezydium MRN	Jadwiga Zubrycka (1949–1952) Roman Woźniak (1953–1956) Bogdan Załuski (1956–1958) Jerzy Krochmalski (1958–1965) Zygmunt Bezubik (1965–1972) Aleksander Czuż (1972–1973)
Polska Ludowa Prezydenci Białegostoku 1973–1989	Aleksander Czuż (1973–1981) Tadeusz Naczas (1981–1986) Zbigniew Zdrojewski (1986–1989) Jerzy Czaban (1989–1990)
III Rzeczpospolita	Lech Rutkowski (1990–1994) Andrzej Piotr Lussa (1994–1995) Krzysztof Jurgiel (1995–1998) Ryszard Tur (1998–2006) Tadeusz Truskolaski (od 2006)