Przejdź do zawartości

Psi Ursae Majoris

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Psi Ursae Majoris
ψ UMa
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wielka Niedźwiedzica

Rektascensja

11h 09m 39,809s[1]

Deklinacja

+44° 29′ 54,55″[1]

Paralaksa (π)

0,02257 ± 0,00014[1]

Odległość

144,49 ± 0,87 ly
44,30 ± 0,26[2] pc

Wielkość obserwowana

3,01m[1]

Ruch własny (RA)

−62,02 ± 0,13 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−27,41 ± 0,11 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−3,39 ± 0,14 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

olbrzym

Typ widmowy

K1 III[1]

Masa

2,8[3] M

Promień

20[3] R

Metaliczność [Fe/H]

−0,06[2]

Wielkość absolutna

−0,23m[2]

Jasność

170 L[3]

Okres obrotu

2,6[3] roku

Prędkość obrotu

1,1 km/s[3]

Wiek

300 mln[3] lat

Temperatura

4545 K[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

7788[2] pc

Mimośród

0,0536[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 52 UMa
2MASS: J11093979+4429544
Bonner Durchmusterung: BD+45°1897
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 420
Boss General Catalogue: GC 15340
Katalog Henry’ego Drapera: HD 96833
Katalog Hipparcosa: HIP 54539
Katalog jasnych gwiazd: HR 4335
SAO Star Catalog: SAO 43629
Taizun

Psi Ursae Majorisgwiazda w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy, oddalona od Słońca o około 144 lata świetlne.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Gwiazda ta ma nazwę własną Taizun, która pochodzi z tradycji chińskiej (chiń. 太尊; pinyin Tài Zūn; Wade-Giles T'ai Tsun; dosł. „niezwykle szacowna”) i reprezentuje dostojnych krewnych lub przodków[4][5].

Charakterystyka obserwacyjna[edytuj | edytuj kod]

Gwiazda znajduje się na południe od gwiazdy Merak w Wielkim Wozie, pośrodku środkowej „nogi” w wizerunku Wielkiej Niedźwiedzicy. Jej obserwowana wielkość gwiazdowa to prawie dokładnie 3m (3,01m)[3].

Charakterystyka fizyczna[edytuj | edytuj kod]

Jest to typowy pomarańczowy olbrzym, gwiazda typu widmowego K1. Ma temperaturę 4545 K i jasność 170 razy większą niż jasność Słońca, przy czym dużą część promieniowania emituje w zakresie podczerwieni. Pomiar interferometryczny średnicy kątowej ukazuje, że gwiazda ma średnicę 20 razy większą od Słońca. Jej obrót wokół osi jest powolny, gwiazda potrzebuje na pełny obrót aż 2,6 roku. Gwiazda ma masę około 2,8 M, rozpoczęła życie około 300 milionów lat temu jako błękitna, znacznie gorętsza przedstawicielka typu widmowego B7 i umrze jako biały karzeł, utraciwszy wcześniej 3/4 masy[3].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Psi Ursae Majoris w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e Anderson E., Francis C.: HIP 54539. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-11-13]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i Jim Kaler: Psi Ursae Majoris. STARS, 2007-07-20. [dostęp 2018-11-13]. (ang.).
  4. Ursa Major. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
  5. Ursa Major, the Greater Bear. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 445. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).