Pyleniec pospolity

Pyleniec pospolity
	; Kwiaty i łuszczynki pyleńca pospolitego
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	pyleniec
Gatunek	pyleniec pospolity
	Nazwa systematyczna
	Berteroa incana (L.) DC.; Syst. nat. 2:291. 1821
	Zasięg
	; Mapa występowania gatunku w Polsce
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pyleniec pospolity (Berteroa incana (L.) DC.) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. Pierwotny zasięg gatunku obejmuje środkową i wschodnią Europę oraz Azję środkową. Jego granice są jednak różnie przedstawiane, a tym samym status na znacznych obszarach Europy, gdzie współcześnie występuje, jest niejasny. Według niektórych źródeł zachodnia i północna granica zasięgu w Europie sięga Austrii, Polski i Danii^[4], według innych sięga do Francji i obejmuje niemal cały Półwysep Skandynawski^[5]. W Azji gatunek rośnie w strefie klimatu umiarkowanego, sięgając do Chin^[4]^[6]. Poza tym gatunek rozprzestrzeniony został w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej^[4]^[7]. W Polsce gatunek jest pospolity na całym niżu^[3], ale jego status jest niejasny^[8]. Niektóre źródła przedstawiają go jako gatunek obcy^[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga: Wzniesiona, rozgałęziona, o wysokości 25–60 cm. Jest owłosiona szarymi, gwiazdkowatymi włoskami.
Liście: Lancetowate, o zaostrzonych końcach i przeważnie z rzadka ząbkowane. Podobnie jak łodyga owłosione szarymi, gwiazdkowatymi włoskami.
Kwiaty: Zebrane w gęste grono, białe, o głęboko rozciętych płatkach korony. Pręciki dwusilne, przy czym dłuższe są dołem oskrzydlone, zaś krótsze posiadają uszka.
Owoce: Biało omszone łuszczynki o jajowatoeliptycznym kształcie.

Pokrój
Włoski na wierzchu liścia
Kwiaty
Nasiona

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Roślina jednoroczna, hemikryptofit^[8]. Kwitnie od maja do czerwca^[8] lub sierpnia^[6]. Owocuje od czerwca do września^[6]. Zapylana jest przez pszczoły. Roślina ruderalna, rośnie na siedliskach ruderalnych i segetalnych, takich jak pobocza dróg, pola, łąki i pastwiska, a także na suchych zboczach, piaskach czy brzegach rzek^[8]^[6]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Berteroetum incanae^[9]. Liczba chromosomów 2n = 16^[8]^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
↑ ^a ^b ^c AdamA. Zając AdamA., MariaM. Zając MariaM., Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 2001 .
↑ ^a ^b ^c Taxon: Berteroa incana (L.) DC.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-08-29].
↑ Berteroa incana. [w:] Den Virtuella Floran [on-line]. Naturhistoriska riksmuseet. [dostęp 2021-08-29].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Berteroa incana (Linnaeus) de Candolle. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-08-29].
↑ Berteroa incana (Linnaeus) de Candolle. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-08-29].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 194. ISBN 978-83-01-14342-8.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).

[Zajac-3] AdamA. Zając AdamA., MariaM. Zając MariaM., Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 2001 .

[grin-4] Taxon: Berteroa incana (L.) DC.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-08-29].

[froran-5] Berteroa incana. [w:] Den Virtuella Floran [on-line]. Naturhistoriska riksmuseet. [dostęp 2021-08-29].

[china-6] Berteroa incana (Linnaeus) de Candolle. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-08-29].

[america-7] Berteroa incana (Linnaeus) de Candolle. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-08-29].

[Rutkowski-8] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 194. ISBN 978-83-01-14342-8.

[Matuszkiewicz-9] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]