Pytałowo (stacja kolejowa)
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Data otwarcia |
1872 |
Poprzednie nazwy |
Jaunlatgale, Abrene |
Linie kolejowe | |
Położenie na mapie obwodu pskowskiego | |
Położenie na mapie Rosji | |
57°03′56,0″N 27°54′44,9″E/57,065556 27,912472 |
Pytałowo (ros. Пыталово, łot. Pitalova) – stacja kolejowa w miejscowości Pytałowo, w rejonie pytałowskim, w obwodzie pskowskim, w Rosji. Leży na linii dawnej Kolei Warszawsko-Petersburskiej. Jest to rosyjska stacja graniczna na granicy z Łotwą[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Stacja Pytałowo powstała w 1872 pomiędzy stacjami Pondery a Żogowo[2][3].
W dniach 13–16 stycznia 1920 r. wojska łotewskie pod dowództwem płk. Krišjānisa Berķisa stoczyły bitwę o stację Pytałowo z oddziałami Armii Czerwonej. Był to jeden z epizodów bitwy o Dyneburg i Łatgalię[b], region Łotwy, który w czasie łotewskiej wojny o niepodległość najdłużej pozostawał pod kontrolą bolszewików. Bitwa ta zakończyła się zwycięstwem sprzymierzonych wojsk łotewsko-polskich[4].
W latach międzywojennych stacja leżała na Łotwie. Od 1921 nosiła nazwę Jaunlatgale, a następnie od 1938 Abrene (ros. Абрене), która to nazwa utrzymała się aż do 1963, gdy przywrócono pierwotną nazwę (mimo iż miastu Abrene przywrócono nazwę Pytałowo już w 1944). W czasie sowieckiej okupacji Łotwy, mimo iż stacja leżała na terytorium Rosyjskiej FSRR, podlegała Kolei Bałtyckiej[c] (część Kolei Radzieckich). Po odzyskaniu przez Łotwę niepodległości w 1991 i reaktywacji Kolei Łotewskich w tym samym roku, przez kilka miesięcy stacja Pytałowo była zarządzana przez łotewskie przedsiębiorstwo. Zgodnie z podpisaną 25 lutego 1992 (ale obowiązującą od 1 stycznia 1992) umową pomiędzy Ministerstwem Transportu Republiki Łotewskiej a Ministerstwem Transportu Federacji Rosyjskiej stacje leżące po rosyjskiej stronie granicy, w tym Pytałowo, zostały przekazane Kolejom Rosyjskim, które włączyły je do Kolei Październikowej. Umowa ta spotkała się z krytyką części posłów łotewskiego Sejmu[5][1].
Dawniej była to stacja węzłowa. Zaczynała się tu linia do Gulbene. Obecnie jest ona nieczynna.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nieczynna.
- ↑ W historiografii łotewskiej starcie to funkcjonuje jako bitwa pod Abrene.
- ↑ Kolej Bałtycka obejmowała infrastrukturę kolejową na terytoriach współczesnych Łotwy, Estonii, Litwy i części Rosji (w tym w obwodzie królewieckim), która przypadła Związkowi Sowieckiemu po II wojnie światowej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dzelzceļa stacijas un pieturas punkti līnijā Rītupe – Zemgale. spoki.lv. [dostęp 2019-10-23]. (łot.).
- ↑ Pytałowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 331 .
- ↑ Mappa kolei żelaznych rozchodzących się z Wilna. W: Adam Honory Kirkor: Przewodnik: Wilno i koleje żelazne z Wilna do Petersburga i Rygi oraz do granic na Kowno i Warszawę. Wilno: A. H. Kirkor, 1862.
- ↑ T. Paluszyński, Walka o niepodległość Łotwy 1914-1921, Bellona, Warszawa 1999, s. 332–335.
- ↑ V Sesja Plenarna Sejmu Republiki Łotewskiej. 30 marca 1994. Odpowiedź ministra transportu A. Gūtmanisa na pytanie Sejmu. Sejm RŁ. [dostęp 2019-10-23]. (łot.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
Pytałowo | ||
Linia Psków – Skangali (367,8 km) | ||
Piragi odległość: 8,3 km
|
odległość: 6,8 km
| |
Linia Pytałowo – Gulbene | ||