RAF Tiree
56°29′57″N 006°52′09″W/56,499167 -6,869167 Stary barak mieszkalno-biurowy | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Miejscowość |
wyspa Tiree, |
| Kod taktyczny |
TI[1] |
| Rodzaj bazy |
baza lotnicza |
| Historia | |
| Używana od |
13 maja 1942[a] |
| Używana do |
13 czerwca 1942 |
| Dane taktyczne | |
| Stacjonujące jednostki | |
| Bazująca broń | |
| Użytkownicy | |
| Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii | |
Położenie na mapie Argyll and Bute  | |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii  | |
Położenie na mapie Szkocji  | |
| 56°29′57″N 006°52′09″W/56,499167 -6,869167
| |
RAF Tiree – baza RAF w latach 1941–1947, położona na wyspie Tiree (w jęz. szkockim Tiriodh) na Hebrydach Wewnętrznych, około 180 km na północny zachód od Glasgow. Jedna z baz RAF używanych w okresie II wojny światowej przez jednostki Polskich Sił Powietrznych. Od 1947 jest lotniskiem cywilnym Tiree Airport[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Przygotowanie bazy[edytuj | edytuj kod]
Istniejące od 1934 pole lotnicze zostało zarekwirowane przez RAF w 1941. Korzystając z miejscowych kamieniołomów oraz ruin zbudowano trzy drogi startowe i dziesięć hangarów typu pół T2 (zwane przez lotników beczką śmiechu) wraz z wyposażeniem technicznym. Oficjalnie baza została otwarta w listopadzie 1941. Była przygotowana na przyjęcie ponad 2000 osób personelu[2]. Z powodów logistycznych jedzenie było marne, brakowało papierosów i alkoholu. Jedyną rozrywką było kino lotniskowe[3].
Dowódcą bazy był G/Cpt G.W. Turtle[4]. Od kwietnia do lipca 1942 w bazie stacjonowała 224 Eskadra latająca na Lockheed Hudsonach na patrole przeciw okrętom podwodnym, chroniąc konwoje Północnego Atlantyku i pełniąc funkcje ratownicze na morzu[2].
Polski dywizjon[edytuj | edytuj kod]
W dniu 13 maja 1942 do bazy przybył Dywizjon 304, przydzielony do 15 Grupy Lotnictwa Obrony Wybrzeża (RAF Coastal Command). Zadaniem eskadr było patrolowanie północnego Atlantyku w poszukiwaniu i zwalczaniu U-bootów. W dniu 11 czerwca 1942, dowódca dywizjonu 304 poleciał do bazy RAF Lindholme ze sztandarem PSP, aby przekazać go dywizjonowi 305[5]. Po miesiącu pobytu, 13 czerwca 1942 rzut kołowy dywizjonu wyruszył do bazy RAF Dale, 16 samolotów poleciało tam 15 czerwca 1942, rzut przybył tam cztery dni później[6].
Eksploatacja bazy[edytuj | edytuj kod]
Do września 1943 baza została zamknięta z powodu konserwacji. W okresie od września 1943 do września 1945 w bazie stacjonowała 518 eskadra z Halifaxami. Jej zadaniem był pomiar warunków meteorologicznych nad Atlantykiem na obszarze ponad 800 mil bez względu na warunki pogodowe, co spowodowało utratę 12 samolotów. Od lutego dołączyła 281 eskadra. W 1944 w zderzeniu dwóch Halifaxów nad lotniskiem zginął wnuk ówczesnego premiera Czech Jana Masaryka[2].
Okres powojenny[edytuj | edytuj kod]
Od 1 lipca 1946 lotnisko przeniesiono pod zarząd Ministerstwa Lotnictwa Cywilnego, a lotnisko cywilne otwarto w 1947. Około 1961 RAF opuścił lotnisko. W 1975 zarządzanie przeszło na Urząd Lotnictwa Cywilnego (CAA). W 1978 lotnisko zostało przejęte przez Highlands and Islands Airports Limited (HIAL)[1].
Linie lotnicze i połączenia[edytuj | edytuj kod]
| Linia Lotnicza | Kierunek |
|---|---|
| Hebridean Air Services | |
| Loganair |
Pamiątki[edytuj | edytuj kod]
Zachowały się dwie sale operacyjne z polem operacji zachodnich oraz sala operacji bojowych. Wiele fundamentów betonowych hangarów jest widocznych na polu lotniczym. Blisko wejścia jest też odziemna sala operacyjna Royal Observer Corps (ROC)[2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Okres używania bazy przez jednostki PSP.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Control Towers [online] [dostęp 2019-11-21] (ang.).
- ↑ a b c d e Secrect wiki Scotland [online] [dostęp 2019-11-21] (ang.).
- ↑ Iszkowski 2018 ↓, s. 305.
- ↑ Jaskiewicz 2013 ↓, s. 117.
- ↑ Jaśkiewicz 2013 ↓, s. 117.
- ↑ Mroczkowski i Olejko 2011 ↓, s. 222–226.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06745-7.
- Mariusz Konarski: 304 Squadron. Wellingtons against the U-boats. Mushroom Model Publications, 2005, s. 98. ISBN 83-89450-18-6.
- Krzysztof Mroczkowski, Andrzej Olejko, Nocnych Lotów Świadectwa, Acta Aeronautica, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, 2011, ISBN 978-83-931259-1-3.
- Łukasz Jaśkiewicz, 304 Dywizjon Bombowy „Ziemi Śląskiej im.ks. Józefa Poniatowskiego, NapoleonV, 2013, ISBN 978-83-78890-38-6.
- Jerzy Iszkowski, Dywizjon 304, Wacław Iszkowski, 2018, ISBN 978-83-947963-4-1.