Radovan Košutić
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 lutego 1866 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 kwietnia 1949 |
| Zawód, zajęcie |
slawista |
Radovan Košutić (ur. 20 lutego 1866 w Rumie, zm. 9 kwietnia 1949 w Opovie) – serbski slawista, twórca serbskiej polonistyki.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Po ukończeniu szkoły średniej przez trzy semestry studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Wiedeńskiego. Potem podróżował po Europie odwiedzając różne uniwersytety. Mieszkał przez krótki okres w Pradze (1886) gdzie studiował przez jeden semestr, potem w Krakowie (kolejny semestr), Lwowie (trzy semestry) i Warszawie[1].
W 1887 roku Krakowie zapisał się na studia na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego[2] i uczestniczył w zajęciach semestru letniego. Dzięki pobytowi w Krakowie poznał język polski. Jesienią przeniósł się do Lwowa i został słuchaczem Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu, aby studiować literaturę polską[3]. Działał w kółku słowiańskim, wygłaszając odczyty i przewodnicząc jego pracom[4][5]. W grudniu został aresztowany, a policja przeprowadziła w jego mieszkaniu rewizję. Powodem była prowadzona przez niego „agitacja panslawistyczna”[6]. Z aresztu wyszedł po 3 dniach, gdyż w zabranych dokumentach nie znaleziono żadnych dowodów winy[7]. Studia ukończył w 1890 roku na Uniwersytecie Wiedeńskim. Potem wyjechał do Petersburga, gdzie przez 3 lata studiował język i literaturę rosyjską[1].
W 1899 roku przyjechał na kilka tygodni do Warszawy[2].
Radovan Košutić jest twórcą serbskiej polonistyki[8]. W 1898 roku opublikował Gramatika poljskoga jezika (Gramatykę języka polskiego)[9]. Zawierała ona: ćwiczenia językowe, wskazówki gramatyczne, komentarze historyczne, wybór tekstów i mały słowniczek. Ćwiczenia językowe przygotował na podstawie tekstów znanych polskich pisarzy, w tym Mickiewicza i Słowackiego[10]. W 1901 roku wydał Primeri poljskoga književnoga jezika[11] oraz Poljsko-srpski rečnik (Słownik polsko-serbski)[10]. Od 1895 roku wykładał język rosyjski i inne języki słowiańskie w Szkole Wielkiej (Wełika Szkoła) w Belgradzie. Prowadził też cykl wykładów i oraz trzymiesięczne kursy języka polskiego. Były one organizowane aż do wybuchu II wojny światowej[10].
Gdy w 1905 roku Wielka Szkoła została przekształcona w Uniwersytet został adiunktem. W latach 1914–1919 przebywał w Rosji. Po powrocie do Belgradu został profesorem nadzwyczajnym, w 1922 roku zwyczajnym. Na emeryturę przeszedł w 1936 roku, ale do 1941 roku prowadził zajęcia na pół etatu[1] W 1928 został członkiem korespondentem Akademii Nauk ZSRR, a w 1929 – Instytutu Słowiańskiego w Pradze[12].
Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
W 1900 roku uczestniczył[13] w obchodach 500-lecia odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego, które odbyły się w czerwcu 1900 roku. Uniwersytet przyznał mu tytuł doktora honoris causa[14].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
- W uznaniu zasług Košuticia Towarzystwo Słowiańskie Serbii (Slavističko društvo Srbije) od 2014 roku przyznaje nagrodę jego imienia[15]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Ксенија Кончаревић, Делатност Радована Кошутића на Православном богословскомфакултету Универзитета у Београду, „Српска теологија у двадесетом веку: истраживачки проблеми и резултати” (4), 2009, s. 91–103 (serb.).
- ↑ a b Do Warszawy, „Kurier Lwowski” (302), anno.onb.ac.at, 31 października 1899, s. 3 [dostęp 2023-04-22].
- ↑ Miedzy młodzieżą akademicką, „Kurier Lwowski”, anno.onb.ac.at, 18 stycznia 1888, s. 4 [dostęp 2023-04-22].
- ↑ Kółko słowiańskie, „Kurier Lwowski” (117), anno.onb.ac.at, 27 kwietnia 1888, s. 3 [dostęp 2023-04-22].
- ↑ Kółko słowiańskie, „Kurier Lwowski” (345), anno.onb.ac.at, 13 grudnia 1889, s. 5 [dostęp 2023-04-22].
- ↑ Rewizja, „Kurier Lwowski” (351), anno.onb.ac.at, 18 grudnia 1888, s. 10 [dostęp 2023-04-22].
- ↑ Radowan Koszuticz, „Kurier Lwowski” (355), anno.onb.ac.at, 22 grudnia 1888, s. 3 [dostęp 2023-04-22].
- ↑ Luković 2022 ↓, s. 27.
- ↑ Radovan Košutić, Gramatika poljskoga jezika, Kralj. srp. državna štamparija, 1898 [dostęp 2023-04-22] (pol.).
- ↑ a b c Luković 2022 ↓, s. 9–10.
- ↑ Radovan Košutić, Primeri kniževnoga jezika polskog, Štampa i izdane kral. srp. Državne Štamparije, 1901 [dostęp 2023-04-22] (pol.).
- ↑ Радован Кошутић (1866-1949). [w:] Виртуелни музеј српског језика [on-line]. Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Belgradzie. [dostęp 2023-04-24]. (serb.).
- ↑ Jubileusz Wszechnicy Jagiellońskiej, „Kurier Lwowski” (157), anno.onb.ac.at, 8 czerwca 1900, s. 1 [dostęp 2023-04-22].
- ↑ Jutrzejsi doktorzy honorowi, „Czas” (146), 1900, s. 1 [dostęp 2023-04-22].
- ↑ Повеља „Радован Кошутић” | Славистичко друштво Србије [online], 30 grudnia 2016 [dostęp 2023-04-22] (serb.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dagmara Luković: Polska książka i literatura w Serbii po 1989 roku. Kraków: 2022.