Ratusz w Grodzisku Wielkopolskim
52°13′25″N 16°21′56″E/52,223611 16,365556 nr rej. 2657/A z 29.12.1998
| |
 Fasada frontowa ratusza | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Stary Rynek 1 |
| Rozpoczęcie budowy | |
| Ważniejsze przebudowy | |
| Właściciel |
Skarb Państwa |
Położenie na mapie Grodziska Wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu grodziskiego  | |
Położenie na mapie gminy Grodzisk Wielkopolski  | |
| 52°13′25″N 16°21′56″E/52,223611 16,365556
| |
| Strona internetowa | |
Ratusz w Grodzisku Wielkopolskim – zabytkowy, trzykondygnacyjny ratusz z 1830 roku, położony na Starym Rynku w Grodzisku Wielkopolskim[1][2]. Siedziba władz samorządowych i instytucji publicznych[3][2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W tym samym miejscu stał drewniany ratusz, wzmiankowany m.in. w protokole Bractwa Kurkowego z 1677 roku i w umowie z katem Franciszkiem Gittlerem z 1730 roku. Brakuje informacji o dacie budowy i rozbiórki bądź zniszczenia. Dokumenty z II połowy XVIII wieku (status cechu młynarzy z 1761 roku i spis przeprowadzony przez władze pruskie w 1793) wspominają tylko o Wadze Miejskiej.
Murowany ratusz został wybudowany w 1830 roku[2][1]. Przeszedł gruntowną przebudowę w 1910 roku, która nadała mu obecny wygląd. Budynek został uszkodzony podczas bombardowania 27 stycznia 1945 i odnowiony bez części zdobień dwa lata później[3]. W latach 1997–1998 ratusz został kapitalnie wyremontowany, przywrócono ozdobne detale na podstawie zachowanych dokumentów i dobudowano niewielką wieżyczkę z iglicą i chorągiewką, z której rozbrzmiewa odtąd w samo południe hejnał miasta[2][3].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Nakryty dwuspadowym dachem pokrytym dachówką budynek liczy trzy kondygnacje nadziemne i jest wysoko podpiwniczony[2]. Budulcem była cegła. Badania archeologiczne przeprowadzone w 1993 roku stwierdziły, że do budowy użyto gotyckich cegieł pochodzących z rozebranej wagi miejskiej[potrzebny przypis]. Parter elewacji jest zdobiony boniowaniem i ozdobnym gzymsem[2]. Secesyjne motywy dekoracyjne pochodzą z przebudowy z 1910 roku. Należą do nich zdobienia między oknami oraz fryz z wici roślinnych i secesyjnych masek[2].
Do wejścia prowadzą granitowe schody z kamiennymi balustradami, zakończone szerokim tarasem[2]. Pierwotny układ pomieszczeń z sienią i klatką schodową pośrodku został zachowany, podobnie jak drzwi wejściowe, schody oraz częściowo boazeria i drzwi wewnętrzne[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 38. [dostęp 2012-12-05]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Roman Pawlak: Polska – Zabytkowe ratusze. Warszawa: Sport i Turystyka MUZA SA, 2003, s. 283. ISBN 83-7200-991-0.
- ↑ a b c Zabytki. Urząd Miejski w Grodzisku Wielkopolskim. [dostęp 2012-12-05]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- plan miasta z 1809 roku z projektowaną regulacją infrastruktury miejskiej po pożarze. Reprodukcja w zbiorach Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu.
- Ibidem, rkp 1519, k.19 z 1729 r. i 1730 r. (kontrakt przyjęcia mistrza do miasta)
- Protokularz Bractwa Strzeleckiego z 1677 r. (Biblioteka Ossolińskich)
- Statut cechu młynarzy z 1761 r.