Receptor NMDA
Receptor NMDA, receptor N-metylo-D-asparaginowy – receptor dla glutaminianu selektywnie aktywowany przez kwas N-metylo-D-asparaginowy (NMDA). Jest to receptor jonotropowy, który przewodzi kationy wapnia (Ca2+) i niewiele kationów sodu (Na+) do wnętrza oraz kationy potasu (K+) na zewnątrz. Do aktywacji oprócz glutaminianu wymaga przyłączenia glicyny (lub seryny) oraz depolaryzacji (która odłącza jony Mg2+ i Zn2+)[1].
Dodatkowym warunkiem aktywacji receptora NMDA jest depolaryzacja komórki, jako że przy potencjale spoczynkowym jest on blokowany przez jon magnezu (Mg2+)[1].
Antagonisty receptora NMDA[edytuj | edytuj kod]
Antagonisty[a] receptora NMDA, przede wszystkim ketamina, są używane w medycynie i weterynarii w celu wywołania anestezji. Niektóre spośród tych substancji, jako dysocjanty, są też używane rekreacyjnie (między innymi ketamina, fencyklidyna, dekstrometorfan). Inne (na przykład memantyna) są stosowane w leczeniu zaburzeń funkcji poznawczych u osób chorych na chorobę Alzheimera.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- receptor GABA
- receptor jonotropowy
- autoimmunologiczne zapalenie mózgu z obecnością przeciwciał przeciwko receptorom NMDA
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Taka jest poprawna forma (nie: antagoniści), gdyż termin antagonista jest tu rzeczownikiem nieosobowym rodzaju męskiego, w liczbie mnogiej przyjmującym rodzaj męskorzeczowy[2][3][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dee Unglaub Silverthorn, Fizjologia człowieka – zntegrowane podejście, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 182, 191, ISBN 978-83-200-5536-8, OCLC 1042540878 [dostęp 2022-10-11].
- ↑ Jan Miodek, Antagoniści, antagonisty, a może antagony [online], „Wiedza i Życie”, listopad 1996 [zarchiwizowane z adresu 2018-07-11].
- ↑ antagonisty i agonisty. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2011-01-20. [dostęp 2017-05-13].
- ↑ Z. Saloni, M. Woliński, R. Wołosz, W. Gruszczyński, D. Skowrońska: antagonista mięsień lub ząb. [w:] Słownik gramatyczny języka polskiego [on-line]. [dostęp 2017-05-13].