Regionalizacja fizycznogeograficzna Słowacji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Uniwersalna dziesiętna regionalizacja fizycznogeograficzna Słowacji[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie z uniwersalną dziesiętną regionalizacją fizycznogeograficzną Europy według FID terytorium dzisiejszej Słowacji w całości leży w Regionie Karpackim, należącym do pasa młodych gór fałdowych Europy Zachodniej. Dwie trzecie terytorium państwa zajmują właściwe Karpaty, pozostała część przypada na Kotlinę Panońską.

51 Karpaty Zachodnie[edytuj | edytuj kod]

513 Zewnętrzne Karpaty Zachodnie[edytuj | edytuj kod]

513.4 Karpaty Słowacko-Morawskie (Slovensko-moravské Karpaty)
513.4* Pogórze Myjawskie (Myjavská pahorkatina)
513.411 Białe Karpaty (Biele Karpaty)
513.412 Jaworniki (Javorníký)
513.44 Beskid Morawsko-Śląski (Moravsko-sliezske Beskydy)
513.45 Beskid Śląski (cz. Slezské Beskydy)
513.5 Beskidy Zachodnie
513.51 Beskid Żywiecki
513.511 Beskid Orawsko-Żywiecki (Oravské Beskydy i Kisucké Beskydy)
513.512 Pasmo Babiogórskie
513.513 Działy Orawskie
513.514 Pasmo Orawsko-Podhalańskie
513.54 Beskid Sądecki
513.55 Góry Czerchowskie (Čergov)
513.56 Góry Kisuckie (Kisucká vrchovina)
513.57 Magura Orawska (Oravská Magura)
513.7 Beskidy Środkowe (Podsústava Nizkých Beskyd)
513.71 Beskid Niski (Nízke Beskydy)
513.72 Pogórze Ondawskie (Ondavská vrchovina)

514 Centralne Karpaty Zachodnie[edytuj | edytuj kod]

514.1 Obniżenie Orawsko-Podhalańskie
514.11 Kotlina Orawsko-Nowotarska
514.12 Pieniny
514.13 Pogórze Spisko-Gubałowskie
514.14 Rów Podtatrzański
514.2 Małe Karpaty
514.3 Dolina Środkowego Wagu
514.31 Kotlina Trenczyńska (Trenčianská kotlina)
514.32 Kotlina Ilawska (Ilavská kotlina)
514.33 Kotlina Wielkiej Bytczy (Bytčianská kotlina)
514.34 Kotlina Żylińska (Žilinská kotlina)
514.4 Łańcuch Małofatrzański
514.41 Góry Inowieckie (Považský Inovec)
514.42 Góry Strażowskie (Strážovské vrchy)
514.43 Mała Fatra (Malá Fatra)
514.5 Łańcuch Tatrzański
514.51 Góry Choczańskie (Chočské vrchy)
514.52 Tatry Zachodnie (Západné Tatry)
514.53 Tatry Wschodnie (Východné Tatry)
514.6 Obniżenie Nitrzańsko-Turczańskie
514.61 Kotlina Środkowonitrzańska (Střednonitrianská kotlina)
514.62 Kotlina Górnonitrzańska (Hornonitrianská kotlina)
514.63 Żar (Žiar)
514.64 Kotlina Turczańska (Turčianska kotlina)
514.7 Obniżenie Liptowsko-Spiskie
514.71 Kotlina Liptowska (Liptovská kotlina)
514.72 Kotlina Popradzka (Popradská kotlina)
514.73 Kotlina Hornadzka (Hornádska kotlina)
514.74 Góry Lewockie (Levočské vrchy)
514.8 Łańcuch Wielkofatrzański
514.81 Trybecz (Tríbeč)
514.82 Ptacznik (Vtáčnik)
514.83 Hroński Inowiec (Pohronský Inovec)
514.84 Góry Kremnickie (Kremnické vrchy)
514.85 Wielka Fatra (Veľká Fatra)
514.9 Łańcuch Niżnotatrzański
514.91 Niżne Tatry (Nízke Tatry)

515-516 Wewnętrzne Karpaty Zachodnie[edytuj | edytuj kod]

515.1 Bruzda Hronu
515.11 Kotlina Helpiańska (Heľpianské podolie)
515.12 Kotlina Brezneńska (Breznianská kotlina)
515.13 Kotlina Lopejska (Lopejska kotlina)
515.14 Kotlina Bańskobystrzycka (Banskobystrická kotlina)
515.15 Kotlina Zwoleńska (Zvolenská kotlina)
515.16 Przełom Dubrawski
515.17 Kotlina Żarska (Žiarská kotlina)
515.18 ostatni karpacki odcinek doliny Hronu (brak nazwy w „Karpatach” J. Kondrackiego)
515.2 Łańcuch Rudaw Słowackich
515.21 Góry Szczawnickie (Štiavnické vrchy)
515.22 Jaworie (Javorie)
515.23 Polana (Poľana)
515.24 Góry Bystrzyckie (Bystricka vrchovina)
515.25 Rudawy Weporskie (Veporské rudohorie)
515.26 Rudawy Gemerskie (Gemerské rudohorie)
515.27 Góry Straceńskie (Slovenský raj)
515.28 Rudawy Spiskie (Volovské vrchy)
515.29 Branisko i Bachureń
515.29* Branisko (Branisko)
515.29* Bachureń (Bachureň)
516.1 Kotlina Południowosłowacka (Juhoslovenská kotlina)
516.11 Pogórze Krupińskie (Krupinská planina)
516.12 Kotlina Ipelska (Ipeľská kotlina)
516.13 Kotlina Łuczeńska (Lučenecká kotlina)
516.14 Kotlina Rimawska (Rimavská kotlina)
516.2 Kras Słowacko-Węgierski (Slovenský kras)
516.4 Kotlina Koszycka (Košická kotlina)

517 Góry Północnowęgierskie[edytuj | edytuj kod]

517.1 Góry Tokajsko-Slańskie (Slanské vrchy)
517.4 Czerhat (Cerová vrchovina)

52 Karpaty Wschodnie[edytuj | edytuj kod]

522 Zewnętrzne Karpaty Wschodnie[edytuj | edytuj kod]

522.1 Beskidy Lesiste
522.12 Bieszczady Zachodnie

523 Wewnętrzne Karpaty Wschodnie[edytuj | edytuj kod]

523.5 Pasmo Wyhorlacko-Gutyjskie (Vihorlatsko-gutínska oblasť)
523.51 Wyhorlat (Vihorlatské vrchy)

55 Kotlina Panońska (Panónska panva)[edytuj | edytuj kod]

551 Kotlina Zachodniopanońska[edytuj | edytuj kod]

551.1 Kotlina Wiedeńska
551.3 Mała Nizina Węgierska

554-555 Wielka Nizina Węgierska[edytuj | edytuj kod]

554.9 Nizina Zakarpacka

Regionalizacja fizycznogeograficzna Słowacji według geografii słowackiej[edytuj | edytuj kod]

Geografia słowacka zalicza całą Słowację do systemu alpejsko-himalajskiego (Alpsko-himalájska sústava). System ten dzieli się na podsystemy (podsústava), prowincje (provincia), podprowincje (subprovincia) i regiony (oblasť). Regionalizacja słowacka jest partykularna – nie jest powiązana z uniwersalną regionalizacją dziesiętną ani nie uwzględnia regionalizacji stosowanej w państwach ościennych, mimo że granice państwowe dzielą wiele jednostek fizycznogeograficznych. Mimo tego zarówno nazwy, jak i obszary wielu jednostek pokrywają się z przyjętymi w regionalizacji dziesiętnej. Największą różnicą jest przesunięcie granicy Karpat Zachodnich i Wschodnich na zachód – z linii Przełęczy Łupkowskiej i doliny Osławy na linię Przełęczy Tylickiej, Gór Czerchowskich, Gór Slańskich i Wyhorlatu.

Oznaczenia cyfrowe nie są używane. W poniższej liście zostały dodane tylko dla przejrzystości.

1. Podsystem Karpatypodsústava Karpaty[edytuj | edytuj kod]

1.1. Prowincja Karpaty Zachodnieprovincia Západné Karpaty[edytuj | edytuj kod]

:1.1.1. Podprowincja Wewnętrzne Karpaty Zachodniesubprovincia Vnútorné Západné Karpaty

1.1.1.1. Region Rudawy Słowackieoblasť Slovenské rudohorie
1.1.1.1.1. Veporské vrchyRudawy Weporskie
1.1.1.1.2. Spišsko-gemerský kras
1.1.1.1.3. Stolické vrchyGóry Stolickie
1.1.1.1.4. Revúcka vrchovinaPogórze Rewuckie
1.1.1.1.5. Slovenský krasKras Słowacko-Węgierski
1.1.1.1.6. Volovské vrchyRudawy Spiskie
1.1.1.1.7. Čierna hora
1.1.1.1.8. Rožňavská kotlinaKotlina Rożniawska
1.1.1.2. Region fatrzańsko-tatrzańskiFatransko-tatranská oblasť
1.1.1.2.1. Malé KarpatyMałe Karpaty
1.1.1.2.2. Považský InovecGóry Inowieckie
1.1.1.2.3. TribečTrybecz
1.1.1.2.4. Strážovské vrchyGóry Strażowskie
1.1.1.2.5. ŽiarŻar
1.1.1.2.6. Malá FatraMała Fatra
1.1.1.2.7. Veľká FatraWielka Fatra
1.1.1.2.8. Súľovské vrchy
1.1.1.2.9. Starohorské vrchyStarohorskie Wierchy
1.1.1.2.10. Chočské vrchyGóry Choczańskie
1.1.1.2.11. Tatry
1.1.1.2.12. Nízke TatryNiżne Tatry
1.1.1.2.13. Kozie chrbtyKozie Grzbiety
1.1.1.2.14. BraniskoBranisko
1.1.1.2.15. Žilinská kotlinaKotlina Żylińska
1.1.1.2.16. Hornonitrianska kotlinaKotlina Górnonitrzańska
1.1.1.2.17. Turčianska kotlinaKotlina Turczańska
1.1.1.2.18. Podtatranská kotlinaKotlina Podtatrzańska
1.1.1.2.19. Hornádska kotlinaKotlina Hornadzka
1.1.1.2.20. Horehronské podolie
1.1.1.3. Region „Średniogórze Słowackie” – oblasť Slovenské stredohorie
1.1.1.3.1. VtáčnikPtacznik
1.1.1.3.2. Pohronský InovecHroński Inowiec
1.1.1.3.3. Štiavnické vrchyGóry Szczawnickie
1.1.1.3.4. Kremnické vrchyGóry Kremnickie
1.1.1.3.5. PoľanaPolana
1.1.1.3.6. Ostrôžky
1.1.1.3.7. JavorieJaworie
1.1.1.3.8. Krupinská planinaPogórze Krupińskie
1.1.1.3.9. Zvolenská kotlinaKotlina Zwoleńska
1.1.1.3.10. Pliešovská kotlina
1.1.1.3.11. Žiarska kotlinaKotlina Żarska
1.1.1.4. Region „Obniżenia luczeńsko-koszyckie” – oblasť Lučensko-košická zníženina
1.1.1.4.1. Bodvianska pahorkatina
1.1.1.4.2. Juhoslovenská kotlinaKotlina Południowosłowacka
1.1.1.4.3. Košická kotlinaKotlina Koszycka
1.1.1.5. Region matrańsko-slańskiMatransko-slanská oblasť
1.1.1.5.1. Burda
1.1.1.5.2. Cerová vrchovinaCzerhat
1.1.1.5.3. Slanské vrchyGóry Tokajsko-Slańskie
1.1.1.5.4. Zemplínske vrchyWzgórza Zemplińskie

:1.1.2. Podprowincja Wewnętrzne Karpaty Zachodniesubprovincia Vonkajšie Západné Karpaty

1.1.2.1. Region Karpaty Słowacko-Morawskieoblasť Slovensko-moravské Karpaty
1.1.2.1.1. Biele KarpatyBiałe Karpaty
1.1.2.1.2. JavorníkyJaworniki
1.1.2.1.3. Myjavská pahorkatinaPogórze Myjawskie
1.1.2.1.4. Považské podolie
1.1.2.2. Region Beskidy Zachodnieoblasť Západné Beskydy
1.1.2.2.1. Moravsko-sliezske BeskydyBeskid Morawsko-Śląski
1.1.2.2.2. Turzovská vrchovina
1.1.2.2.3. Jablunkovské medzihorie
1.1.2.3. Region Beskidy Środkoweoblasť Stredné Beskydy
1.1.2.3.1. Kysucké BeskydyBeskid Orawsko-Żywiecki
1.1.2.3.2. Kysucká vrchovinaGóry Kisuckie
1.1.2.3.3. Oravské BeskydyBeskid Orawsko-Żywiecki
1.1.2.3.4. Podbeskydská brázda
1.1.2.3.5. Podbeskydská vrchovina
1.1.2.3.6. Oravská MaguraMagura Orawska
1.1.2.3.7. Oravská vrchovina
1.1.2.4. Region Beskidy Wschodnieoblasť Východné Beskydy
1.1.2.4.1. Pieniny
1.1.2.4.2. Ľubovnianska vrchovina
1.1.2.4.3. ČergovGóry Czerchowskie
1.1.2.5. Region podhalańsko-magurskiPodhôľno-magurská oblasť
1.1.2.5.1. Skorušinské vrchy
1.1.2.5.2. Podtatranská brázdaRów Podtatrzański
1.1.2.5.3. Spišská Magura
1.1.2.5.4. Levočské vrchyGóry Lewockie
1.1.2.5.5. BachureňBachureń
1.1.2.5.6. Spišsko-šarišské medzihorie
1.1.2.5.7. Šarišská vrchovina
1.1.2.5.8. Oravská kotlina

1.2. Prowincja Karpaty Wschodnieprovincia Východné Karpaty[edytuj | edytuj kod]

:1.2.1. Podprowincja Wewnętrzne Karpaty Wschodniesubprovincia Vnútorné Východné Karpaty

1.2.1.1. Region wyhorlacko-gutyńskiVihorlatsko-gutínska oblasť
1.2.1.1.1. Vihorlatské vrchyWyhorlat

:1.2.2. Podprowincja Zewnętrzne Karpaty Wschodniesubprovincia Vonkajšie Východné Karpaty

1.2.2.1. Region „Połoniny” – oblasť Poloniny
1.2.2.1.1. Bukovské vrchyBieszczady
1.2.2.2. Region „Beskidy Niskie” – oblasť Nízke Beskydy
1.2.2.2.1. BusovBusov
1.2.2.2.2. Ondavská vrchovinaPogórze Ondawskie
1.2.2.2.3. Laborecká vrchovina
1.2.2.2.4. Beskydské predhorie

2. Podsystem Kotlina Panońskapodsústava Panónska panva[edytuj | edytuj kod]

2.1. Prowincja Kotlina Zachodniopanońskaprovincia Západopanónska panva[edytuj | edytuj kod]

:2.1.2. Podprowincja Kotlina Wiedeńskasubprovincia Viedenská kotlina

2.1.2.1. Region Nizina Zahorskaoblasť Záhorská nížina
2.1.2.1.1. Borská nížina
2.1.2.1.2. Chvojnická pahorkatina
2.1.2.2. Region „Kotlina Południowomorawska” – oblasť Juhomoravská panva
2.1.2.2.1. Dolnomoravský úval

:2.1.3. Podprowincja Mała Nizina Węgierskasubprovincia Malá dunajská kotlina

2.1.3.1. Region Nizina Naddunajskaoblast Podunajská nížina
2.1.3.1.1. Podunajská pahorkatina
2.1.3.1.2. Podunajská rovina

2.2. Prowincja „Kotlina Wschodniopanońska” – provincia Východopanónska panva[edytuj | edytuj kod]

:2.2.1. Podprowincja Wielka Nizina Węgierskasubprovincia Veľká dunajská kotlina

2.2.1.1. Region Nizina Wschodniosłowackaoblasť Východoslovenská nížina
2.2.1.1.1. Východoslovenská pahorkatina
2.2.1.1.2. Východoslovenská rovina

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Emil Mazúr, Michal Lukniš, B. Balatka, J. Loučková, J. Sládek Geomorfologické členenie SSR a ČSSR. Mapa mierky 1:500 000, Slovenská kartografia, SUGK, Bratislava 1986
  • Jerzy Kondracki W sprawie fizycznogeograficznego podziału Europy w klasyfikacji dziesiętnej, „Przegląd Geograficzny” tom XXXVII, z.3, 1965, str. 539-547
  • Jerzy Kondracki Podstawy regionalizacji fizycznogeograficznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969
  • Jerzy Kondracki Karpaty, wydanie drugie poprawione, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1989, ISBN 83-02-04067-3
  • Jerzy Kondracki Fizycznogeograficzna regionalizacja Czech, Słowacji, Węgier i Rumunii w układzie dziesiętnym, „Przegląd Geograficzny”, tom LXVIII, z 3-4, 1996, str. 457-466
  • Róbert Čeman (red.) Slovenská Republika. Zemepisný atlas, 2. vydanie, Mapa Slovakia Plus s.r.o., b.m.w., 2007, ISBN 80-8067-138-9