Rexhep Jella

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rexhep Jella
Data i miejsce urodzenia

1895
Tirana

Data i miejsce śmierci

1974
Kavaja

Burmistrz Tirany
Okres

od 1930
do 1933

Poprzednik

Rasim Kalakula

Następca

Abedin Nepravishta

Rexhep Jella (ur. 1895 w Tiranie, zm. 1974 w Kavai[1]) – albański polityk i urzędnik państwowy, burmistrz Tirany w latach 1930-1933[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Isufa Jelli i Zuhry z d. Shahini[3][4]. Uczył się w szkole w Tiranie, a następnie w Robert College w Stambule[1]. W 1914 rozpoczął studia z zakresu nauk politycznych na Uniwersytecie Cambridge[5]. W czasie studiów zaangażował się w uprawianie sportu. Po ukończeniu studiów w 1915 powrócił do Albanii[1]. W 1916 pracował w administracji austro-węgierskiej w Szkodrze, ale w tym samym roku został internowany w miejscowości Mamola, gdzie przebywał przez dwa lata[1].

W 1918 był członkiem delegacji albańskiej na konferencję pokojową w Paryżu[4]. Po powrocie do kraju mieszkał w Tiranie, a następnie przeniósł się do Shijaku[5]. W styczniu 1920 wziął udział w kongresie albańskich działaczy narodowych w Lushnji jako delegat Shijaku[4]. W roku 1923 został wybrany deputowanym do parlamentu z okręgu Durrës[1]. Od 1926 pełnił funkcję prefekta w Gjirokastrze, a następnie w Elbasanie i w Durrësie[6]. W 1930 objął stanowisko burmistrza Tirany. W okresie jego trzyletnich rządów powstał szpital miejski i Szkoła Techniczna prowadzona przez Amerykanów[6]. Od 1935 pełnił funkcję prefekta Durresu. W 1937 ponownie został wybrany deputowanym do parlamentu. W czasie okupacji włoskiej i niemieckiej nie prowadził działalności politycznej.

Po przejęciu władzy przez komunistów, 9 lutego 1945 Rexhep Jella został aresztowany[3]. Zarzucano mu współpracę z oficerami misji brytyjskiej działającej w czasie wojny na terytorium Albanii, a także służbę w administracji króla Zoga I[6]. 1 listopada Sąd Wojskowy skazał go na 2 lata więzienia. W lipcu 1947 ponownie aresztowany pod zarzutem współpracy z politykami antykomunistycznymi[1]. W grudniu skazany na 5 lat więzienia i konfiskatę majątku[3]. Willa w Tiranie, w której mieszkał została przekazana do dyspozycji radzieckiego pułkownika, który należał do grona doradców Envera Hodży[5]. Karę odbywał w więzieniu w Burrelu[2]. Po uwolnieniu mieszkał w zrujnowanym domu na przedmieściach Kavai w skrajnej nędzy[6]. Zmarł w 1974.

Działalność sportowa[edytuj | edytuj kod]

Był jednym z pierwszych piłkarzy w Albanii i organizatorem albańskiej federacji piłkarskiej[6]. Po jej utworzeniu w 1930 objął funkcję przewodniczącego. Był także organizatorem federacji lekkoatletycznej w Albanii, organizując pierwsze zawody lekkoatletyczne w Tiranie[6].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był żonaty (żona Fetie z d. Beshiri), miał troje dzieci[1]. Imię Rexhepa Jelli nosi ulica w południowej części Tirany, w dzielnicy Komuna e Parisit.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Dashnor Kaloci, He graduated from Cambridge and represented Albania at the Peace Conference [online], memorie.al [dostęp 2022-10-15] (alb.).
  2. a b Valter Gjoni: Kryetarët e Tiranës. Tirana: 2016, s. 48-49. ISBN 9928-4336-0-7. (alb.).
  3. a b c Rexhep Jella [online], kujto.al [dostęp 2022-10-15] (alb.).
  4. a b c Stephen Taylor: Who's who in Central and East-Europe 1933/1934. Zurich: The Central European Times Publishing, 1935, s. 1089.
  5. a b c Rexhep Jella/ Historia e panjohur e kryetarit të Bashkisë së Tiranës, u diplomua në Kembrixh por vdiq në mjerim [online], 27.al [dostęp 2022-12-12] (alb.).
  6. a b c d e f Marsida Najdeni, Rexhep Jella (1895-1974) [online], Arkiva Digjitale Shqiptare [dostęp 2022-10-15] (alb.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]