Rezerwat przyrody Torfowisko Serafin
53°22′16″N 21°37′13″E/53,371111 21,620278 Kładka w rezerwacie Torfowisko Serafin | |
| rezerwat torfowiskowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
1998-12-21 |
| Akt prawny | |
| Powierzchnia |
184,92 ha |
Położenie na mapie gminy Łyse  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrołęckiego  | |
| 53°22′16″N 21°37′13″E/53,371111 21,620278
| |
Rezerwat przyrody Torfowisko Serafin – torfowiskowy rezerwat przyrody[1] utworzony w 1998 na gruntach wsi Serafin w gminie Łyse w województwie mazowieckim.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Celem ochrony jest zachowanie – ze względów naukowych, dydaktycznych i krajoznawczych – torfowiska o bogatej faunie i florze, w tym rzadkiej i chronionej[1]. Ochroną objęto torfowisko przejściowe, które w tej strefie klimatycznej jest przyrodniczą osobliwością. Pło, czyli kożuch z pływającej roślinności, zajmuje większą część rezerwatu[2]. Ta zwarta warstwa roślinności wodnej i bagiennej ugina się pod ciężarem człowieka, pod nią znajdują się uwodniony torf i namuły. Wchodzenie na ten obszar jest niewskazane, bowiem nie tylko niszczy to rośliny i płoszy zwierzęta, ale też grozi człowiekowi niebezpieczeństwem[3]. Uwodnione gleby potorfowe występują na obrzeżach rezerwatu[2].
Torfowisko powstało na miejscu dawnego jeziora polodowcowego Krusko[4], które pierwotnie miało powierzchnię ponad 200 ha[5]. W latach 60. XX wieku mieszkańcy wsi Serafin informowali, że na początku XX w. jezioro obfitowało w karasie[2]. W połowie XIX wieku podjęto decyzję o rozpoczęciu osuszania okolicznych łąk, a wodę z tego terenu odprowadzano kanałami i rowami do rzeki Pisy[2]. Doszło do torfowienia jeziora, a po II wojnie światowej całkowicie zarosło[5][2].
W 1995 stworzono dokumentację przyrodniczej rezerwatu. Następnie przygotowano projekt ścieżki przyrodniczej, zaś w latach 1997–1998 wybudowano infrastrukturę, która umożliwiła udostępnienie terenu dla zwiedzających (drewniana kładka prowadząca w głąb bagna, wieża widokowa, tabliczki z opisami występujących roślin i zwierząt oraz parking przed rezerwatem)[6].
Występują tu rośliny naczyniowe: rosiczka okrągłolistna, storczyki – krwisty i plamisty, kruszczyk błotny, wełnianka delikatna[4] oraz reliktowe gatunki mchów. Spotkamy tu chronione gatunki roślin: nasięźrzał pospolity, przęstka pospolita, dziewięciornik błotny, pływacz średni, kozłek dwupienny, turzyca obła, dwupienna oraz bagienna. Występuje tu żurawina błotna. Część torfowiska jest porośnięta krzewiastą wierzbą, olszą szarą i brzozami. W południowej części torfowiska, gdzie najdłużej zachowało się lustro wody, występują szuwary: trzcina, skrzyp bagienny, turzyca błotna i dzióbkowata oraz pałka szerokolistna[2]. Część roślin występujących na terenie rezerwatu ma zastosowanie w lecznictwie, część jest objęta szczególną ochroną, np. rosiczka okołolistna, storczyk krwisty i plamisty czy kruszyk błotny[3].
Awifaunę reprezentują m.in.: żuraw, potrzos, rokitniczka, świergotek łąkowy, przepiórka, derkacz[4]. Rezerwat daje schronienie także takim gatunkom jak wodnik, kaczka krzyżówka, brzęczka, dziwonia, trzcinniczek. W najbliższej okolicy, na łąkach i polach, żyją pokląskwy, skowronki polne, czajki, kuliki wielkie, rycyki oraz brodźce krwawodziobe. Ptaki drapieżne mające gniazda w okolicy. Myszołowy, pustułki, jastrzębie, kobuzy i błotniaki łąkowe często odwiedzają rezerwat[2]. Dawniej można tu było spotkać cietrzewia, który jest zagrożony wyginięciem[3].
Na terenie rezerwatu występują też płazy. Spotkać tu można: żabę brunatną, żabę zieloną, ropuchę czy jaszczurkę żyworódkę. Licznie występują licznie ssaki: łoś, zając, sarna czy lis, a także nornica i ryjówka[2].
Przez torfowisko przebiega kilkusetmetrowa kładka, położona tuż nad jego powierzchnią, zaprojektowana jako ścieżka dydaktyczna. Wzdłuż kładki ustawione są tablice informacyjne. Według informacji na dzień 13 kwietnia 2014 kładka była w bardzo złym stanie technicznym, mocno zbutwiała i w wielu miejscach zapadnięta. Wstęp na kładkę jest zabroniony, o czym informuje tablica ustawiona przy wejściu. W związku z tym teren rezerwatu jest niedostępny dla turystów. Rezerwat wymaga stałej kontroli i opieki, gdyż proces melioracji powoduje osuszanie bagna, a to zagraża istnieniu torfowiska. Samo objęcie terenu ochroną w postaci utworzenia rezerwatu przyrody może być nie wystarczające[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Rezerwat przyrody Torfowisko Serafin. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-06-09].
- ↑ a b c d e f g h Marcin Żerański, Kurpie. Puszcza zielona. Przewodnik turystyczny, Cieszyn: Pracownia na Pastwiskach, 2008, s. 100–102, ISBN 978-83-924488-1-5 [dostęp 2023-07-21].
- ↑ a b c d Anna Jakim-Morawska (red.), Puszcza Zielona. Przyroda, folklor, historia, wyd. 1, Pułtusk: Wydawnictwo Aleksander, 2013, s. 142–143, ISBN 978-83-64273-00-1 [dostęp 2023-09-29].
- ↑ a b c Rezerwat Torfowisko Serafin. Nadleśnictwo Myszyniec – Lasy Państwowe, 2015-11-26. [dostęp 2018-06-09].
- ↑ a b Iwona Choroszewska-Zyśk (red.), Encyklopedia kurpiowska. Fakty i ciekawostki, Ostrołęka: Związek Kurpiów, 2021, s. 88, ISBN 978-83-963465-0-6 [dostęp 2023-07-21].
- ↑ Barbara Kawałko (red.), Lokalna Grupa Działania "Kurpsie Razem": informator turystyczny, mapa obszaru działania, Myszyniec 2018, s. 12, ISBN 978-83-7618-253-7 (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Rezerwaty przyrody. [w:] Strona gminy Łyse [on-line].