Robert Fryderyk Stichel
| Data i miejsce urodzenia |
22 grudnia 1816 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 marca 1892 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
weterynarz |
| Alma Mater |
Königliche Thierarzneischule w Dreźnie |
| Małżeństwo |
Konstancja von Breitschwert |
Robert Fryderyk Stichel (ur. 22 grudnia 1816 w Altenburgu, zm. 13 marca 1892 w Warszawie) – pierwszy polski magister nauk weterynaryjnych[1].
Robert Stichel urodził się w rodzie mieszczańskiej w Altenburgu, stolicy księstwa sasko-altenburskiego[a]. Jeden z jego przodków był burmistrzem miasta, a ojciec prowadził warsztat płatnerski. Wprawdzie rozpoczął studia medyczne, ale w 1839 podjął naukę w kierunku weterynaryjnym w Königliche Thierarzneischule w Dreźnie. Dyplom lekarza weterynarii uzyskał w 1841. Po zakończeniu studiów przyjął propozycję hrabiego Andrzeja Zamoyskiego podjęcia pracy w ordynacji Zamoyskich. Przeniósł się do Królestwa Polskiego i zamieszkał w ordynacji Zamoyskich w Klemensowie[3].
We wrześniu 1847 Zamoyski[b] złożył w Radzie Lekarskiej Królestwa Polskiego wniosek o wydanie zgody na wykonywanie przez Stichela praktyki weterynaryjnej na terenie Królestwa Polskiego. W październiku Rada wyraziła zgodę i zakreśliła warunek zdania egzaminu na dowolny stopień weterynaryjny. Robert Fryderyk Stichel zadeklarował wolę zdawania na najwyższy stopień, jaki był dostępny[c]. Egzamin odbył się 4 stycznia 1848 w Warszawie. 30 stycznia Stichel otrzymał dyplom. Był to pierwszy wydany w Królestwie Polskim dyplom magistra nauk weterynaryjnych[3].
Do około 1860 Stichel pracował u Zamoyskich w ordynacji w Klemensowie. Nadzorował między innymi zagraniczne zakupy bydła rasowego oraz koni. Po rezygnacji z tej pracy przeniósł się do Warszawy. Zorganizował tam własną praktykę weterynaryjną, świadcząc usługi na rzecz okolicznych ośrodków hodowlanych i majątków ziemskich. Sprawował także nadzór weterynaryjny nad utrzymywanymi w warszawskiej Cytadeli końmi gubernatorskimi, a także końmi pocztowymi i końmi należącymi do Towarzystwa Akcyjnego Zakładów Żyrardowskich. Przekazy rodzinne Stichelów podawały informację, że zimą 1864 Robert Stichel, korzystając ze stałej gubernatorskiej przepustki wjazdu do Cytadeli, ukrył w swych saniach i wywiózł z niej czterech więzionych tam powstańców[3].
Robert Stichel do końca życia słabo mówił po polsku. Prawdopodobnie egzamin z 1848 zdawał w języku niemieckim lub po łacinie. Zmarł w Warszawie 13 marca 1892 i został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim (aleja C, grób 118[4]). Prawnuczka Stichela – prof. dr hab. Janina Oyrzanowska-Poplewska – była naukowcem w dziedzinie nauk weterynaryjnych, specjalistką epizootiologii, kierownikiem Zakładu Epizootiologii Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Za ratowanie Żydów podczas drugiej wojny światowej została wyróżniona przez instytut Jad Waszem odznaczeniem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata[3].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Osobne księstwo Saksonii-Altenburg powstało ponownie dopiero w 1826, wcześniej, w latach 1672-1826 istniało księstwo Saksonii-Gotha-Altenburg ze stolicą w mieście Gotha[2].
- ↑ Polski Słownik Biograficzny jako wnioskodawcę wymienia Jana Zamoyskiego, ale być może chodzi działanie o samego Andrzeja Zamoyskiego[3].
- ↑ Dekret carski z grudnia 1845 wprowadził zmianę w stopniach zawodowych – w miejsce starszego weterynarza wprowadzono stopień wyższy – magistra nauk weterynaryjnych[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stichel Robert Fryderyk. W: Jan Tropiło: Polski Słownik Biograficzny. T. XLIII. Kraków: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Societas Vistulana, 2004-2005, s. 574.
- ↑ Sachsen-Altenburg - Sachsen-Gotha.. retrobibliothek.de. [dostęp 2020-06-04]. (niem.).
- ↑ a b c d e f Jan Tropiło: Robert Fryderyk Stichel. [w:] Internetowy Polski Słownik Biograficzny [on-line]. Instytut Historii PAN. [dostęp 2020-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-11)]. (pol.).
- ↑ Grobonet: śp. Robert Fryderyk Stichel. [w:] Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie [on-line]. Artlook Gallery s.c.. [dostęp 2021-07-28]. (pol.).