Roman Jarosewycz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Roman Jarosewycz
Data i miejsce urodzenia

19 maja 1862
Moskalówka

Data i miejsce śmierci

18 maja 1934
Stanisławów

Zawód, zajęcie

lekarz

Roman Jarosewycz (ukr. Роман Яросевич; ur. 19 maja 1862 w Moskalówce, zm. 18 maja 1934 w Stanisławowie) – ukraiński działacz społeczny, lekarz, publicysta, polityk radykalny i socjaldemokratyczny.

Był synem duchownego greckokatolickiego ks. Ignacego (Ihnatija), proboszcza w Moskalówce[1] w pow. kosowskim[2]. Ukończył c. k. gimnazjum w Kołomyi (1880). Studiował teologię i filologię słowiańską na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego (1880-1883) i w Wiedniu (1883-1885). Na tym ostatnim w 1885 otrzymał tytuł doktora filozofii. Następnie pracował jako nauczyciel w c. k. gimnazjum w Kołomyi (1886-1887) i gimnazjum św. Anny w Krakowie (1888-1889). Równolegle studiował medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim (1887-1894), w 1894 otrzymał tytuł doktora nauk medycznych[2]. Od tego momentu prowadził praktykę jako lekarz-stomatolog najpierw w Borszczowie (1895-1904), potem w Stanisławowie (1905-1934). Był członkiem Ukraińskiego Towarzystwa Lekarskiego[3].

Już w okresie studiów krakowskich włączył się aktywnie w życie polityczne społeczności ukraińskiej w Galicji. Był współzałożycielem, a następnie liderem w latach 1890-1899 Ukraińskiej Partii Radykalnej (UPR – Украї́нська радика́льна па́ртія). W 1899 opuścił partię radykalną i był współzałożycielem, a następnie w latach 1899-1918 działaczem Ukraińskiej Partii Socjaldemokratycznej (Українська соціал-демократична партія)[3].

Poseł do austriackiej Rady Państwa IX kadencji (27 marca 1897 – 7 września 1900) wybranym z listy UPR w kurii V (powszechnej w okręgu wyborczym nr 15 (Borszczów – Zaleszczyki – Czortków – Husiatyn – Trembowla – Skałat)[4]. W parlamencie był prezesem ukraińskiej frakcji radykalnej (1897-1899), następnie przeszedł do socjaldemokratów[2]. W 1907 bezskutecznie ubiegał się z listy socjaldemokratycznej o mandat poselski do Rady Państwa w okręgu wyborczym nr 32 (Buczacz – Śniatyn – Zaleszczyki – Borszczów – Cygany – Tłumacz – Tarnowica Polna – Bohorodyczyn).

Podczas I wojny światowej w latach 1914-1917 mieszkał w Wiedniu. Publikował wówczas artykuły o tematyce ukraińskiej w wiedeńskich gazetach „Arbeiter Zeitung” i „Die Zeit”[3]. W 1918 uczestniczył w tworzeniu Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej, m.in. podpisał w Kijowie Akt Zjednoczenia obu państw ukraińskich (22 stycznia 1919), był także delegatem do tymczasowego przedstawicielstwa zjednoczonej Ukrainy – Kongresu Pracy Ukrainy (23–28 stycznia 1919)[5]. Był także przewodniczącym ukraińskiego Socjaldemokratycznego Związku Robotników Kolejowych[2].

Po 1920 roku wycofał się z szerszego życia publicznego. Pracował wówczas jako lekarz kolejowy w Stanisławowie. Zmarł śmiercią samobójczą[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Moskalówka, wś, powiat kosowski, 3,7 km na płd. od Kosowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 473., obecnie część miasta Kosów
  2. ↑ a b c d Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Jarossewytsch (Jarosevyč), Roman Dr. phil. Dr. med. – Parlamentarier 1848-1918 online
  3. ↑ a b c d Горбоватий В., Гуцал П., Чубата Д.: Яросевич Роман Гнатович. W: Тернопільський енциклопедичний словник. редкол.: Г. Яворський та ін.. T. 3: П—Я. Тернопіль : Видавничо-поліграфічний комбінат «Збруч», 2008, s. 693. ISBN 978-966-528-279-2. (ukr.). (ukr.)
  4. ↑ Józef Buszko: Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918. Warszawa, 1996, s. 219, 411.
  5. ↑ Енциклопедія українознавства. T. 10. Lwów, 2000, s. 3987. ISBN 5-7707-4048-5. (ukr.)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Po ucieczce Siczyńskiego. „Kurjer Lwowski”. 541, s. 1, 17 listopada 1911.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Roman_Jarosewycz&oldid=73552749”