Romualda Adamczewska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Romualda Adamczewska
Data i miejsce urodzenia

4 grudnia 1942
Lublin

Zawód, zajęcie

tancerka baletowa

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi

Romualda Adamczewska (Roma Juszkatówna, Roma Juszkat) (ur. 4 grudnia 1942 w Lublinie) – polska tancerka baletowa, laureatka wielu nagród w tym Srebrny Krzyż Zasługi, Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”, Laureatka 1981 w Plebiscycie na najpopularniejszych aktorów. Została oceniona jako tancerka o wybitnych zdolnościach. Potrafiła tańczyć zarówno balet klasyczny, jak i współczesny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Roma Juszkat urodziła się 4 grudnia 1942 roku w Lublinie. To całkiem przypadkowe miejsce urodzenia, rodzina Juszkatów została przesiedlona podczas okupacji hitlerowskiej z Bydgoszczy. Po perypetiach związanych z przebiegiem i końcem II Wojny Światowej ojciec Tadeusz i matka Wanda trafili wraz z dziećmi, 6 letnim Ryszardem i niespełna 3 letnią Romą do Lubniewic. Następnie rodzina trafiła do Poznania, od tego czasu los Romy związany został z nadwarciańskim miastem. Gdy Roma miała 4 i pół roku matka Wanda starała się o przyjęcie córki na lekcje rytmiki i tańca u Madame Pruskiej, która przyjęła ją na lekcje pomimo jej młodego wieku. W 1951 Roma rozpoczęła naukę w Państwowej Podstawowej Szkole Choreograficznej. Los Romy został przesądzony, gdy pewnego dnia Olga Sławska, występująca w roli wizytatora, wybrała jedyną uczennicę mogącą przejść, wraz z promocją do klasy czwartej do Państwowej Szkoły Choreograficznej i tak rozpoczęła ona w 1952 dziewięcioletni okres rozwijania życiowej pasji i zagłębiania nauki w zawodzie tancerki. Szkołę Roma ukończyła z wyróżnieniem, a zaraz po maturze w roku 1961 otrzymała propozycję pracy w Operze i Operetce w Bydgoszczy.[1][2]

W 1963 roku powrócił z Paryża Conrad Drzewiecki i po uzyskaniu stanowiska choreografa w Operze Poznańskiej w Poznaniu zaproponował Romie stanowisko koryfejki, które przyjęła[3]. Ten moment zapoczątkował wiele sukcesów w karierze Romy Juszkat. Od początku do końca kariery tańczyła przede wszystkim jedynie partie solowe. W 1971 roku na zebraniu pracowników reaktywowała się grupa tancerzy, tworząc zespół tańca pod kierownictwem Conrada Drzewieckiego, w którym znalazła się Roma Juszkat. W 1973 z tego zespołu powstał na mocy uchwały Rady Narodowej miasta Poznania – Polski Teatr Tańca – Balet Poznański.

Działalność artystyczna w Operze w Bydgoszczy[edytuj | edytuj kod]

Roma w Teatrze Muzycznym Opery i Operetki w Bydgoszczy została zatrudniona na stanowisku koryfejki. Jej pierwszą rolą było uczestnictwo w zespole gości weselnych w „Halce” Stanisława Moniuszki w reżyserii Władysława Wolskiego, choreografii Rajmunda Sobiesiaka. Kolejne wcielenia artystyczne stanowiły role Zaremy w „Fontannie Bachczysataju”, Kleopatry i Afrodyty w „Nocy Walpurgi” i w „FauścieCharlesa Gounoda.[4] Pierwszą role solową Roma zagrała Julię w premierze baletu Romeo i Julia 7 maja 1962 roku Sergiusza Prokofiewa. Przedstawienie odniosło ogromny sukces[5]. Po tej premierze Roma dostała wiele propozycji zawodowych w tym stypendium zagranicznego. Ostatnią premierą Romy Juszkat w Bydgoszczy była sztuka „Król Wichrów” Feliksa Nowowiejskiego.

Działalność artystyczna w Operze Poznańskiej[edytuj | edytuj kod]

1 września 1963 roku Roma Juszkat została zaangażowana w Państwowej Operze im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu w charakterze koryfejki baletu. Pierwszą rolę jaką zatańczyła na deskach tejże opery „AidaGiuseppe Verdiego, następną ponowna rola Julii w balecie Romeo i Julia Sergiusza Prokofiewa. Dużym przełomem solowym młodej wtedy artystki było wystąpienie w „Zemście NietoperzaJohanna Straussa. Na przestrzeni lat 1963–1973 Roma Juszkat zatańczyła wiele solowych ról w takich spektaklach jak: „Faust z nocą w Walpurgi”, Zemsta nietoperza”, „Eros i Psyche”, „Trzy Balety – La velse”, „Zagraj nam Jonny”, „Esik w Ostendzie”, „Wieczór Galowy – Rusłan i Ludmiła, Śpiąca Królewna – Adagio des Roses”, „Soiree de gala – Sylfidy”, „Orfeusz w piekle”, „Dziś i wczoraj – Improwizacje do Szekspira”, „Giselle”, „Jezioro Łabędzie”.

Pierwsza solistka Polskiego Teatru Tańca – Baletu Poznańskiego[edytuj | edytuj kod]

Roma Juszkat otrzymała stanowisko Pierwszej Solistki Teatru Tańca – Baletu Poznańskiego. Uroczyste otwarcie tejże instytucji uczciło wznowienie „Cudownego Mandaryna[6], gdzie Roma wcieliła się w postać Dziewczyny. Z baletem tym zespół udał się na pierwsze tournee do Niemiec[7]. Kolejną solową rolą Romy była rola Elwiry w „Epitafium dla Don Juana”[8] Prestiż Romy Juszkat rósł nieprzerwanie, 25 marca 1974 roku otrzymała z rąk ówczesnego Prezydenta Miasta Poznania Andrzeja Wituskiego Honorową Odznakę Miasta Poznania. Kariera Romu Juszkat aż do końca była związana z Polskim Teatrem Tańca. Zatańczyła wiele solowych ról scenicznych i nakręciła parę filmów, takich jak: „Cudowny Mandaryn”, „Epitafium dla Don Juana”, „Przypowieść sarmacka”, „Panna i śmierć”, „Ostatnia niedziela”.

Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

  • 1919-1969 odznaczenie na 50-lecie Opery Poznańskiej (1969.10.12),
  • Odznaka Honorowa Miasta Poznania (1974.03.25),
  • Odznaka honorowa za zasługi w rozwoju Województwa Poznańskiego (1970.03.30),
  • laureatka 1981 roku w Plebiscycie na najpopularniejszych aktorów (1981),
  • imienny medal Leona Wójcikowskiego (1981),
  • medal Wojciecha Bogusławskiego (1981),
  • Srebrny Krzyż Zasługi (1983.06.08),
  • odznaka Zasłużonego Działacza Kultury (1984.04.26),
  • medal na 200-lecie Polskiego Baletu (1985),
  • jubileuszowa nagroda specjalna Instytutu Muzyki i Tańca (2021.01.20).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. [wyszukiwanie w katalogu] [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2024-05-05] (ang.).
  2. Irena Turska, Almanach Baletu Polskiego [online], pwm.com.pl [dostęp 2024-05-05].
  3. Opera Poznańska 1919-1969 : dzieje teatru muzycznego [online], katalogi.pbp.poznan.pl [dostęp 2024-05-05].
  4. Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk – Link3 [online], www.ispan.pl [dostęp 2024-05-05].
  5. Janusz Drozdowski, Julia na codzień, „Dziennik wieczorny”, Bydgoszcz, 10 października 1962 (pol.).
  6. Teodor Śmiełowski, „Gazeta Poznańska”, Poznań, 26 stycznia 1974.
  7. Paweł Chynowski, „Życie Warszawy”, Warszawa, 13 października 1973.
  8. Małgorzata Komorowska, Zbiory Romy Juszkat, „Taniec” (Zeszyt nr 4), 1 czerwca 1977, s. 28.