Rudolf Rosenberg-Łaszkiewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rudolf Rosenberg-Łaszkiewicz
Rudolf Rosenberg
Ilustracja
major artylerii major artylerii
Pełne imię i nazwisko

Rudolf Antoni Rosenberg-Łaszkiewicz

Data i miejsce urodzenia

3 czerwca 1893
Nowy Sącz

Data i miejsce śmierci

15 października 1957
Wellington

Przebieg służby
Lata służby

1913–1929, 1939

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

9 Pułk Artylerii Polowej

Stanowiska

kwatermistrz

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Faksymile
Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Zasługi Wojskowej z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Krzyż Wojskowy Karola

Rudolf Antoni Rosenberg-Łaszkiewicz[a] (ur. 3 czerwca 1893 w Nowym Sączu, zm. 15 października 1957 w Wellington) – major artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 3 czerwca 1893 w Nowym Sączu, w rodzinie Józefa Maurycego, kapitana c. i k. Galicyjskiego Pułku Piechoty Nr 20 i Klary z Rimlerów[2][3]. Ukończył szkołę powszechną i pięć klas gimnazjum[4]. Do szkół uczęszczał w Nowym Sączu, Terezinie i Chomutovie, a przenosiny związane były z przebiegiem służby wojskowej ojca, który zakończył ją w 1910 jako podpułkownik i komendant I batalionu c. i k. Czeskiego Pułku Piechoty Nr 92[4][5] (na emeryturze otrzymał tytuł pułkownika[6]). W 1909 wstąpił do Szkoły Kadetów Artylerii w Traiskirchen[7].

18 sierpnia 1913 rozpoczął zawodową służbę wojskową w cesarskiej i królewskiej Armii[8]. Został wcielony do Pułku Armat Polowych Nr 3 w Krakowie[9][4], który w 1916 został przemianowany na Pułk Armat Polowych Nr 5, a dwa lata później na Pułk Artylerii Polowej Nr 5. W szeregach tego oddziału walczył na froncie rosyjskim I wojny światowej[10][11][12]. Od 1915 do końca wojny dowodził baterią[4]. W 1916 został przeniesiony na front włoski i przydzielony do Pułku Artylerii Polowej Nr 48[4]. W 1918 został kontuzjowany. Leczył się w szpitalu w Ołomuńcu, a następnie w Wiedniu[4]. W czasie służby w c. i k. Armii awansował na kolejne stopnie w korpusie oficerów artylerii: chorążego (1 września 1913)[13], podporucznika i porucznika (1 lutego 1916)[14][15][16].

W 1919 przyjechał do kraju, został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do Grupy Szkół Artylerii w Rembertowie na stanowisko dowódcy baterii[4]. 3 czerwca 1920, w czasie wojny z bolszewikami, na czele 2. baterii wyruszył na front, gdzie został przydzielony do 6 Pułku Artylerii Polowej[4]. Wyróżnił się 14 sierpnia 1920 w walce pod Kurowicami, stoczonej w ramach bitwy o Lwów[17]. 3 października 1920 dowódca 6 pap, pułkownik Ryszard Frendl we wniosku na odznaczenie Orderem Virtuti Militari napisał:

podczas ataku własnej piechoty dnia 14 sierpnia 1920 na Kurowice, cofnęło się nagle lewe skrzydło 54 pułku piechoty pod Wyżniany. W tym krytycznym momencie, kiedy groziło otoczenie własnej piechoty przed Kurowicami, wyjechał porucznik Rosenberg Rudolf z własnej inicjatywy, wśród gwałtownego ognia piechoty nieprzyjacielskiej i nieprzyjacielskich karabinów maszynowych na otwartą pozycję koło koty 269 na jeden kilometr przed nieprzyjacielską linię tyralierską. Przez szybki i nader umiejętnie kierowany ogień baterii zdołał dzielny por. Rosenberg nie tylko zatrzymać nieprzyjacielską piechotę w jej ataku, ale zadając jej ciężkie straty zmusił do panicznej ucieczki. Przez ten czyn równający się samopoświęceniu por. Rosenberga przez jego dzielne i energiczne wystąpienie została sytuacja znów naprawioną, a nadto własna piechota mogła szybko i bez strat zająć Laszki Królewskie. Por. Rosenberg odznaczył się parokrotnie także wśród ostatnich walk jako dzielny i odważny oficer w każdym wypadku i otrzymał pisemną pochwałę dowódcy 6 Armii w rozkazie Dowództwa 6 Armii nr 5 z dnia 25 sierpnia 1920[17].

19 stycznia 1921 został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika artylerii, zaliczony do Rezerwy armii z równoczesnym powołaniem do służby czynnej[18], i przydzielony służbowo do Grupy Szkół Artylerii w Toruniu[19]. W tym samym roku został przeniesiony do 16 Pułku Artylerii Polowej w Grudziądzu[20][21]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 188. lokatą w korpusie oficerów artylerii[22]. W 1924 został przeniesiony do 21 Pułku Artylerii Polowej w Krakowie[23]. W grudniu 1925 został przeniesiony do 9 Pułku Artylerii Polowej w Siedlcach na stanowisko pełniącego obowiązki kwatermistrza[24]. 12 kwietnia 1927 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 i 9. lokatą w korpusie oficerów artylerii[25]. Z dniem 30 kwietnia 1927, z powodu choroby, został przeniesiony w stan nieczynny[26][27][28][4], a z dniem 31 grudnia 1929 w stan spoczynku[29][4].

W 1924 ożenił się z Olgą (ur. 25 czerwca 1902 w Krakowie), córką pułkownika Korpusu Sprawiedliwości Antoniego Neussera, z którą miał syna Antoniego Rudolfa Juliusza (ur. 19 lutego 1928 w Warszawie) i córkę Olgę Teresę Marię (ur. 6 lipca 1931 w Poznaniu)[7][3]. 11 lipca 1930 przeniósł się z rodziną z Warszawy do Poznania, gdzie pracował jako kupiec, prowadząc własną hurtownię skór wyprawnych[2][3]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[30]. W 1937 przeniósł się do Szczakowej[31].

Od 12 września 1939 pełnił służbę w Dowództwie Artylerii Grupy Obrony Lwowa na stanowisku II oficera sztabu[32][33].

Do 1948 razem z żoną pracował w Obozie Polskich Dzieci w Pahiatua w Nowej Zelandii[34]. Był opiekunem i kierownikiem magazynów, a żona opiekunką i tłumaczką języka angielskiego[35][36]. W obozie przebywała także córka[36]. Po likwidacji obozu przeniósł się do Wellington[35], gdzie zmarł 15 października 1957 i został pochowany na cmentarzu Karori[37].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

austriackie

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. 18 kwietnia 1931, na podstawie układu o adopcji, ogłoszono sprostowanie nazwiska mjr. st. sp. Rudolfa Rosenberga z „Rosenberg” na „Rosenberg-Łaszkiewicz”[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 18 kwietnia 1931 roku, s. 202.
  2. a b Kolekcja ↓, s. 1, 4.
  3. a b c Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2023-11-24]..
  4. a b c d e f g h i j Kolekcja ↓, s. 4.
  5. Schematismus 1910 ↓, s. 83, 241, 640, jako Moritz Rosenberg.
  6. Schematismus 1914 ↓, s. 178.
  7. a b Kolekcja ↓, s. 2, 4.
  8. Kolekcja ↓, s. 3, 4.
  9. Schematismus 1914 ↓, s. 790.
  10. Ranglisten 1916 ↓, s. 693.
  11. Ranglisten 1917 ↓, s. 908.
  12. a b Ranglisten 1918 ↓, s. 1133.
  13. Schematismus 1914 ↓, s. 763.
  14. Ranglisten 1916 ↓, s. 648.
  15. Ranglisten 1917 ↓, s. 832.
  16. Ranglisten 1918 ↓, s. 1044.
  17. a b Kolekcja ↓, s. 6.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1921 roku, s. 222.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 12 lutego 1921 roku, s. 280.
  20. Spis oficerów 1921 ↓, s. 300, 847.
  21. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 745, 818.
  22. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 195.
  23. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 676, 742.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 133 z 18 grudnia 1925 roku, s. 725.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 120.
  26. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 136.
  27. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928 roku, s. 235.
  28. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 377.
  29. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 16 listopada 1929 roku, s. 344.
  30. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 343, 993.
  31. Kolekcja ↓, s. 8.
  32. Dokumenty 1997 ↓, s. 42, 210.
  33. Zarzycki 2005 ↓, s. 79, 97.
  34. Dwie Ojczyzny 2016 ↓, s. XXXVII, 358.
  35. a b Lista Personelu w Pahiatua. Kresy-Siberia Foundation. [dostęp 2021-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-22)]..
  36. a b Dwie Ojczyzny 2016 ↓, s. 358.
  37. Search cemetery records. NZ government. [dostęp 2021-01-16]..
  38. Kolekcja ↓, s. 1.
  39. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 5 marca 1921 roku, s. 374.
  40. Kuś 1929 ↓, s. 28.
  41. a b Kolekcja ↓, s. 1 foto.
  42. Kolekcja ↓, s. 1 foto, 3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]