Salmiak rodzimy
 Salmiak rodzimy z Tadżykistanu | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
NH4Cl |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
1 − 1,5 |
| Przełam |
muszlowy |
| Łupliwość |
niewyraźna |
| Gęstość minerału |
1,53 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
bezbarwny, biały, czerwonawy |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisty |
Salmiak rodzimy – minerał z gromady halogenków (chlorek amonu). Należy do grupy minerałów rzadkich, pojawiających się tylko lokalnie. Nazwa pochodzi od łac. Salamoniarum (sól Amona).
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju izometrycznym (wielościany), niekiedy wykształca kryształy słupkowe. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, rozetowych. Tworzy naloty i naskorupienia. Jest kruchy, przezroczysty, łatwo rozpuszcza się w wodzie (ma słony smak). Podczas prażenia wydziela amoniak (nieprzyjemny, charakterystyczny zapach).
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Składnik ekshalacji wulkanicznych oraz guana. Tworzy się także podczas podziemnych pożarów w kopalniach węgla i na hałdach. Współwystępuje z ałunem i siarką rodzimą.
Miejsca występowania: Włochy – wulkan Wezuwiusz, Etna, Vulcano, Rosja – wulkany Awaczyński, kutnowski, USA – w. Kilauea (Hawaje), Meksyk – w. Paricutiu, Tadżykistan, Niemcy, Czechy, Peru.
W Polsce został stwierdzony w kopalni węgla kamiennego w Siemianowicach i Wałbrzychu (kryształy do 5 mm).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
- A. Bolewski, A. Manecki – Mineralogia szczegółowa – Wyd. PAE W-wa 1993
- A. Bolewski – Mineralogia szczegółowa – Wyd. Geologiczne W-wa 1965
- W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma - Press” 2003 r.
- "Salammoniac" w Mineral Data eng.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- chlorek amonu
- sole amonowe
- Galeria zdjęć: [1], [2]