Salomon Budzyner

Salomon Budzyner

Data i miejsce urodzenia	13 lipca 1872 Warszawa
Data śmierci	6 kwietnia 1940
Senator II kadencji (II RP)
Okres	od 1928 do 1930

Salomon (Salem) Budzyner (ur. 13 lipca 1872 w Warszawie, zm. 6 kwietnia 1940 we Włoszech w jednym z nadmorskich miasteczek) – żydowski działacz gospodarczy i polityczny, senator RP w latach 1928–1930.

Życiorys

Urodził się w żydowskiej rodzinie ortodoksyjnej jako syn Binema Budzynera (1839–1913), rzezaka rytualnego, i Estery Małki z Horowitzów (1845–1915). Uczył się w Tomaszowie Mazowieckim w szkole religijnej, następnie w Łodzi na kursach handlowych. Zatrudnił się w tamtejszej fabryce włókienniczej „Hirszberg i Birnbaum”, gdzie stopniowo awansował, by po I wojnie światowej zostać prezesem zarządu.

W wyborach do Rady Miejskiej w Łodzi, przeprowadzonych w styczniu 1917, uzyskał mandat radnego, startując z listy Centralnego Żydowskiego Komitetu Wyborczego.

Należał do syjonistycznej partii Mizrachi, był prezesem pełnomocnym gminy żydowskiej i Komitetu Ratunkowego dla udzielania pożyczek Żydom w Łodzi. W wyborach do Senatu przeprowadzonych 11 marca 1928 został w województwie warszawskim wybrany na senatora z listy nr 18 – Blok Mniejszości Narodowych. Należał do Koła Żydowskiego, w komisjach przypuszczalnie się nie udzielał.

W 1939 próbował wraz z rodziną przedostać się do Brytyjskiego Mandatu Palestyny przez Włochy, lecz zmarł 6 kwietnia 1940 w trakcie podróży. Został pochowany w Trieście, a jego grób został nakryty flagą polską dla uhonorowania senatora II RP.

W 1940 wdowa, Maria z d. Sojka, zdołała dotrzeć do celu, gdzie zmarła w 1943. Do Palestyny dotarły też wszystkie dzieci (cztery zamężne córki i syn Szymon Binem Budzyner).

Zobacz też

• Żydzi w parlamencie II RP

Bibliografia

• Antoni Goerne. Wybory do Rady Miejskiej w Łodzi w Styczniu 1917 r.. „Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1919”. Rok pierwszy, s. 81 (PDF – 83), luty 1919. Wydział Statystyczny Magistratu m. Łodzi (oprac.). Łódź: Nakładem Magistratu m. Łodzi. [dostęp 2022-01-05]. 
• Andrzej Kempa, Marek Szukalak, Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny, t. 1, Łódź 2001, s. 38 (biogram, fot., bibl.).
• Szymon Rudnicki: Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004, s. 411–419. ISBN 83-70596-39-8.
• Małgorzata Smogorzewska, Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, tom I: A–D, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998, ISBN 83-7059-392-5
• Aneta Stawiszyńska: Łódź w latach I wojny światowej. Wyd. I. Oświęcim: Wydawnictwo „Napoleon V”, 2016, s. 673. ISBN 978-83-65495-27-3.
• Krzysztof Tomasz Witczak, Słownik biograficzny Żydów tomaszowskich, Łódź – Tomaszów Mazowiecki 2010: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 72–73 (biogram, fot., bibl.), ISBN 978-83-7525-358-0.