Schronisko pod Słupami
50°09′23″N 19°45′18″E/50,156389 19,755000.jpg) Schronisko widoczne w górnej części skały | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel |
prywatny |
| Długość |
5,5 m |
| Deniwelacja |
0 m[1] |
| Wysokość otworów |
325[1] m n.p.m. |
| Ekspozycja otworów |
ku wschodowi[1] |
| Kod |
J.Olk.I-06.93 |
Położenie na mapie gminy Zabierzów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego  | |
| 50°09′23″N 19°45′18″E/50,156389 19,755000
| |
| Strona internetowa | |
Schronisko pod Słupami[1], lub Garaż[2] – schronisko w skale Mała Płyta w Dolinie Kobylańskiej[1]. Administracyjnie znajduje się w obrębie wsi Kobylany, w gminie Zabierzów w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim[3]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Olkuskiej wchodzący w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[4].
Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]
Schronisko, zwane też Garażem, to obszerna komora pod okapem u wschodnich podnóży Małej Płyty, na wysokości 20 m nad dnem doliny. W stropie komory znajduje się niewielki otwór. Powstało w wapieniach górnej jury. Na ścianach są niewielkie grzybki naciekowe, poza nimi większość ścian jest zniszczona i okopcona. Spąg pokryty gliną i wapiennym rumoszem. Schronisko jest suche i w całości widne. Ściany przy otworze pokryte glonami[1].
Historia poznania i dokumentacji[edytuj | edytuj kod]
Schronisko znane było od dawna. Jego namulisko badał Gotfryd Ossowski w 1879 roku. Miało miąższość 1,75 m i Ossowski wyróżnił w nim trzy warstwy. W pierwszej, pochodzenia napływowego, znalazł fragmenty naczyń z brązu, w drugiej, próchnicznej – wyroby z neolitu. Trzecia warstwa składała się głównie z gruzu[5]. Badania archeologiczne prowadzone były również później. S. Nosek w 1946 r. znalazł ślady kultury grobów skrzynkowych, Z. Durczewski w 1848 r. kawałki ceramiki zaliczanej do kultury łużyckiej. Badania prowadzili jeszcze A. Kulczycka i K. Kozłowski w 1960 r., Z. Sochacki w 1967, A. Kulczycka-Leciejewiczowa w 1968 i E. Rook w 1980[1].
Pierwszą dokumentację schroniska opublikował Kazimierz Kowalski w 1951 r.[6]. Aktualną dokumentację i plan schroniska opracował J. Nowak w grudniu 2003 r.[1]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Jakub Nowak, Andrzej Górny, Schronisko pod Słupami, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-11-28].
- ↑ Paweł Haciski, Południowa część Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Przewodnik wspinaczkowy, Warszawa, RING, 2015, ISBN 978-83-937960-0-7
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-11-28].
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
- ↑ G. Ossowski, Poszukiwania w jaskiniach okolic Krakowa w 1879 r., Kraków: Rozprawy i sprawozdania z Posiedzeń Wydziału mat.- Przyr. Akad. Um. t. VI, s. XCVIII-CIV, 1880
- ↑ K. Kowalski, Jaskinie Polski, tom. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951