Shkëlzen Maliqi

Shkëlzen Maliqi

Data i miejsce urodzenia	26 października 1947 Rahovec, Jugosławia
Narodowość	albańska
Dziedzina sztuki	literatura krytyka sztuki

Shkëlzen Maliqi (ur. 26 października 1947 w Rahovcu) – kosowski dziennikarz, wydawca, działacz praw człowieka.

Życiorys

Syn Mehmeta Maliqiego, który był sekretarzem we władzach Okręgu Autonomicznego Kosowa w Jugosławii. W 1966 Shkëlzen podjął studia filozoficzne na Uniwersytecie Belgradzkim, które ukończył doktoratem w 1978. W latach 1978-1982 pracował na wydziale studiów albańskich uczelni belgradzkiej. Przez kolejne cztery lata pracował w Bibliotece Narodowej w Prisztinie. W latach 1986-1988 kierował albańskojęzycznym pismem Fjala (Słowo).

W 1990 należał do grona założycieli Socjaldemokratycznej Partii Kosowa, którą kierował w latach 1991-1993. Po 1999 zaczął kierować Gani Bobi Center - Instytutem Studiów Społecznych w Prisztinie. W latach 1990-1997 zajmował kierownicze funkcje w kosowskim Komitecie Helsińskim.

W Kosowie i poza jego granicami jest znany jako analityk polityczny, działacz praw człowieka, ale także krytyk sztuki. Należy do grona doradców premiera Albanii, Ediego Ramy.

W czerwcu 2018 władze Serbii uniemożliwiły mu wjazd do tego kraju, gdzie miał wziąć udział w debacie dotyczącej współpracy kulturalnej między Kosowem, a Serbią.

Publikacje

• 1990: Nyja e Kosoves. As Vllasi as Millosheviqi (Węzeł kosowski. Ani Vllasi, ani Milośević), wyd. Lublana
• 1993: Albansko gandijevstvo na Kosovu (Albański gandyzm w Kosowie), wyd. Klagenfurt
• 1994: Shqiptaret dhe Evropa (Albańczycy i Europa), wyd. Peje
• 1998: Kosova. Separate Worlds: Reflections and Analyses, wyd. Peje
• 1999: Estetika e arealit bizantin, wyd. Peje
• 2001: Alle radici dei confitto (U korzeni konfliktu), wyd. Lecce
• 2011: Why nonviolent resistance in Kosovo failed, wyd. Prisztina
• 2014: Revija malih književnosti : Albanija, wyd. Zagrzeb
• 2022: Arti në rezistencë, wyd. Prisztina

Teksty w języku polskim

• Albańczycy i Europa [fragm], tł. Dorota Horodyska, Polis 1998/1, s.56-62.
• Dwie prawdy o Kosowie, tł. Dorota Horodyska, Gazeta Wyborcza 27 X 2005.
• Kosowo na rozstajach, tł. Dorota Horodyska, Gazeta Wyborcza 29 III 2000, s.11.

Bibliografia

• Robert Elsie: Historical Dictionary of Kosova. Scarecrow Press: 1996, s. 116-117. ISBN 0-8108-5309-4.
• KaltrinaK. Krasniqi KaltrinaK., Wywiad ze Shkelzenem Maliqim. = 2018 [online], oralhistorykosovo.org, 20 października 2018 [dostęp 2023-01-18]  (ang.).
• Biogram Maliqiego