Siatka modułowa
Siatka modułowa – siatka, konstrukcja modułowa lub grid (ang. grid – krata, siatka, układ linii) – narzędzie i technika wykorzystywane w projektowaniu publikacji drukowanych i internetowych (projektowanie gridowe[1], projektowanie modułowe). System linii ułatwiających pozycjonowanie elementów graficznych i tekstowych.
Jest to wykorzystywana w projektowaniu publikacji struktura (zwykle dwuwymiarowa) składająca się z szeregu przecinających się prostych (pionowe, poziome, kątowe) lub krzywych, tworzących linie pomocnicze (prowadnice). Linie te dzielą daną przestrzeń na moduły[2]. Grid tworzy ramy, których używa projektant organizując określone elementy graficzne (zdjęcia, glify, akapity itd.).
Geneza[edytuj | edytuj kod]
Choć pojęciem tym nie posługiwano się do połowy XX w., siatkę modułową wykorzystywano od wieków[3]. Jej genezy można poszukiwać w tzw. kanonie Villarda i kanonie późnośredniowiecznym[4].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Większość współczesnej typografii opiera się na siatkach modułowych. Są one tworzone "na podstawie złotego podziału, ciągów Fibbonaciego, Lucasa, Renarda, systemu Modulor Le Corbusiera lub innego dowolnie wybranego systemu. Podstawę siatki modułowej w gazetach i czasopismach, zarówno w postaci poligraficznej, jak i cyfrowej, stanowi pionowy podział kolumny na łamy i na średnią szerokość liter oraz poziomy podział według interlinii pisma podstawowego i linii trasowania. Powstały w ten sposób system pionowych i poziomych linii tworzy modułowe podziały, umożliwiające spójne, racjonalne, logiczne i komunikatywne uporządkowanie materiału typograficznego oraz ilustracyjnego"[5].
Wykorzystanie gridu jest "sposobem nadania wizualnej hierarchii" drogą odpowiedniego "ustawienia składników informacyjnych"[6].
Siatka modułowa może być wykorzystywana do organizowania elementów w stosunku do strony, w stosunku do innych elementów na stronie, bądź w stosunku do innych części tego samego elementu.
Jest często stosowana do „wyodrębniania i wyróżniania zawartości informacyjnej”[5]. Pełni funkcję typograficznego „metrum, które wyznacza wielkość i pozycję poszczególnych elementów”[7]. Wykorzystanie gridu pełni zarówno funkcje estetyczne, jak i psychologiczne i funkcjonalne[3].
Znani przedstawiciele projektowania gridowego[edytuj | edytuj kod]
Grid wykorzystywali m.in. następujący projektanci: Paul Rand, Otl Aicher, Massimo Vignelli, Alan Fletcher, Josef Müller-Brockmann[4] (autor „Filozofii siatki w projektowaniu”[8]) i Willem Hendrik „Wim” Crouwel. Ten ostatni, twórca New Alphabet, w związku ze swoim zamiłowaniem do siatek modułowych nazywany był Panem Gridnikiem (Mr. Gridnik).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ A. Majchrzak, Trendy w webowym projektowaniu graficznym, 16 V 2010, warstwy.com/2010/05/16/trendy-w-webowym-projektowaniu-graficznym.
- ↑ P. Pacura, Grid - najprostszy sposób na dobry design, 14 IV 2016, www.merixstudio.pl/blog/grid-najprostszy-sposob-na-dobry-design.
- ↑ a b L. Roberts, A Brief History of Grids, www.graphics.com/article-old/brief-history-grids.
- ↑ a b R. Oleś, P. Sierżęga, Matematyka w służbie typografii. Projektowanie na siatkach modułowych, "2+3D", 17 I 2013, www.2plus3d.pl/artykuly/matematyka-w-sluzbie-typografii-projektowanie-na-siatkach-modulowych (artykuł pierwotnie opublikowany na łamach drukowanej wersji kwartalnika "2+3D", nr 3 (24)/2007).
- ↑ a b H. Żeligowski, Siatka modułowa (grid) w projektowaniu gazet i czasopism. Zarys problematyki, „Gospodarka Rynek Edukacja” 2013, vol. 14, nr 4, s. 27
- ↑ M. Leszkowicz, Visual literacy − alfabetyzacja wizualna, www.e-edukacja.net/piata/referaty/sesja_IIb/11_e-edukacja.pdf
- ↑ Ł. Tyrała, Typografia na stronach internetowych, 31 III 2010, collegiumpapricum.com/2010/03/typografia-na-stronach-internetowych.
- ↑ Zob. J. Müller-Brockmann: Filozofia siatki w projektowaniu, [w:] Widzieć/Wiedzieć. Tłum. A. Kożuch. Kraków: Karakter, 2011, s. 81-84. ISBN 978-83-62376-04-9.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- H. R. Bosshard, Der Typografische Raster/The Typographic Grid, Sulgen 2000. ISBN 978-3721203400.
- J. Müller-Brockmann, Grid Systems in Graphic Design, Zürich 1996. ISBN 978-3721201451.
- M. Poradecki, Wykorzystanie linii pisma w projektowaniu książki, [w:] Wyzwania współczesnego edytorstwa, red. K. Bugryn-Kisiel, Wrocław 2010.
- B. Tondreau, Layout Essentials: 100 Design Principles for Using Grids, Massachusetts 2009. ISBN 978-1592537075.