Skala Denver

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Skala Denver, The Denver Developmental Screening Test (DDST)[1] – powszechnie używany test przesiewowy wykorzystywany do wyszukiwania zaburzeń na tle rozwoju psychoruchowego u dzieci w wieku przedszkolnym. Test został skonstruowany przez Williama K. Frankenburga i po raz pierwszy wprowadzony przez Josiah B. Dobbs’a w 1967 roku[2]. Zrewidowany Test Denver (DENVER II)[3], który służy ocenie dzieci w wieku od urodzenia do ukończenia 5 roku życia, jest obecnie sprzedawany przez Denver Developmental Materials, Inc., w Denver.

Skala odzwierciedla jaki odsetek danej grupy wiekowej jest zdolny wykonywać określone zadania. W teście przeprowadzonym przez pediatrę lub inną osobę wykwalifikowaną w służbie zdrowia ocenia się zdolność wykonywania zadań zleconych dziecku w porównaniu z rozkładem wśród populacji rówieśniczej. W teście zakłada się, że dziecko w określonym wieku uzyskuje kolejne kamienie milowe[4] własnego rozwoju psychoruchowego (tj. >75-100% w określonym wieku uzyskuje zdolność wykonywania pewnych zadań). Zadania podzielone są na cztery kategorie:

  • indywidualno-społeczna (np. uśmiech społeczny),
  • koordynacja wzrokowo-ruchowa (np. rysowanie),
  • mowa (np. używanie dwóch słów)
  • lokomocja i kontrola postawy (np. stanie bez podtrzymywania);

Zgodnie z badaniami Agencji Zdrowia Publicznego Kanady skala Denver jest najczęściej stosowanym testem używanym do poszukiwania zaburzeń u dzieci. Badanie to potwierdza użyteczność testu w poszukiwaniu poważnych wad rozwojowych, niemniej sam test został skrytykowany za nieuwzględnianie mniej poważnych wad lub szczególnych problemów. Krytyka odnosi się również do Skali DENVER II[5]. Frankenburg odniósł się do krytyki, wskazując, że Skala Denver nie jest narzędziem dającym ostateczną diagnozę, ale jest szybką metodą skryningową obejmującą dużą populację dzieci w celu wychwycenia dzieci z nieprawidłowościami rozwojowymi, które powinny być poddane dalszemu badaniu.

Skala DENVER II została opublikowana w 1992 roku. Została standaryzowana na populacji 2,096 dzieci. Jego interpretacja w odniesieniu do pierwowzoru została nieco zmieniona i kładzie większy nacisk na porównywanie kilku osiągnięć dziecka jednocześnie – można to porównać do oceny wzrostu dziecka przez pediatrów, gdzie wzrost jest porównywany z innymi parametrami takimi jak wysokość, waga czy obwód głowy.

Test oparty na skali DENVER II odróżnia się od innych testów skryningowych oceniających rozwój 5 cechami:

  • Jego dokładność opiera się na szczegółowej i ostrożnej standaryzacji odzwierciedlającej spis ludności amerykańskiej z 1980 roku. Większość innych testów skryningowych badających rozwój psychoruchowy opierają swoją dokładność o statystyczną ocenę cechy czułości i swoistości, a w ocenie tej należy uwzględnić pewne wady: małą próbę populacji ogólnej, uchybienia przy kwalifikacji do grupy badanej, wady grupy kontrolnej, wady przeprowadzania badania, wady ostatecznej oceny badania i tzw. „utrata grupy badanej i kontrolnej”, czyli po zakończeniu randomizowanego badania kontrolowanego dla testu skryningowego wstępna grupa zakwalifikowanych do badania została zmniejszona i następuje utrata danych końcowych[6][7][8].
  • Test w formie graficznej przedstawia wiek w którym ≥25%, ≥50%, ≥75% i ≥90% dzieci potrafi wykonywać daną czynność, dlatego pozwala badającemu dziecko ocenić tzw. tempo rozwoju dziecka, a porównując osiągnięcia między sobą pozwala na ocenę tzw. rytmu rozwoju dziecka – z reguły bardzo indywidualnego, dając ogólny obraz rozwoju psychoruchowego dziecka.
  • Za pomocą skali umieszczonej na jednej stronie można w sposób obrazowy przedstawić wynik rodzicowi – jak wygląda rozwój jego dziecka w odniesieniu do populacji ogólnej dla danej grupy wiekowej.
  • Test ma oddzielne normy dla podgrup populacji uwzględniających płeć, pochodzenie etniczne i wykształcenie matki.
  • Test oparty jest na bezpośredniej obserwacji dziecka przez badającego, a nie na wywiadzie zebranym od rodzica.

Unikalne cechy testu i łatwość jego używania i interpretacji przyczyniły się do jego szerokiego rozpowszechnienia się w praktyce pediatrycznej, w klinikach pediatrycznych, w prywatnej praktyce lekarskiej, w programach nauczania studium pielęgniarskiego i innych. Test oparty na wcześniejszej skali oraz test dla skali DENVER II został przetłumaczony na wiele języków i jest wystandaryzowany na liczących ponad 1000 osób populacjach dziecięcych w 12 krajach, spełniając normy narodowe. Stąd test szybko rozpowszechnił się na całym świecie.

Obecnie w użyciu są również inne metody oceny rozwoju psychoruchowego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ SpringerReference - Meteor [online], www.springerreference.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  2. ↑ William K. Frankenburg, Josiah B. Dobbs, The Denver Developmental Screening Test, „The Journal of Pediatrics”, 71 (2), 1967, s. 181–191, DOI: 10.1016/S0022-3476(67)80070-2, PMID: 6029467.
  3. ↑ Glascoe, Frances Page et al. (1992). „Accuracy of the Denver-II in Developmental Screening”. Pediatrics (89): 1221–1225.
  4. ↑ http://drhart.net/clinic/forms/Denver%20II%20Developmental%20Milestones.pdf
  5. ↑ William K Frankenburg, Developmental Surveillance and Screening of Infants and Young Children, „Pediatrics”, 109 (1), 2002, s. 144–145, DOI: 10.1542/peds.109.1.144, PMID: 11773555.
  6. ↑ Camp, B.W.: Evaluating bias in validity studies of developmental/ behavioral screening tests, 2007,28,234-240.
  7. ↑ Begg, C.B.Biases in the assessment of diagnostic tests. Stat Med 1987;6:411-423.
  8. ↑ Altman, D.G.: Some common problems in medical research. Practical statistics for medical research. New York, N.Y; Chapman and Hall; 1991:396-438.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Skala_Denver&oldid=69287489”