Skalna Ambona
50°26′15″N 19°40′05″E/50,437500 19,668056| Plan jaskini | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel | |
| Długość |
10,5 m |
| Deniwelacja |
0 |
| Wysokość otworów |
448 m n.p.m. |
| Ekspozycja otworów |
ku SW, NE |
| Kod |
J.Cz.IV-04.40 |
Położenie na mapie gminy Pilica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego  | |
| 50°26′15″N 19°40′05″E/50,437500 19,668056
| |
| Strona internetowa | |
Skalna Ambona lub Schronisko w Górze Smoleń XI – schronisko pomiędzy wsiami Smoleń i Złożeniec w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Pilica[1]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Ryczowskiej, będącej częścią Wyżyny Częstochowskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].
Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]
Schronisko zlokalizowane jest w lesie w tzw. Parku Jurajskim po lewej stronie drogi ze Smolenia do Złożeńca, w odległości około 150 m od tej drogi. Znajduje się w skale Oczko z charakterystycznym, dużym oknem skalnym, które również nazywa się Oczko. Skalna Ambona znajduje się zaraz powyżej Oczka. Ma 3 otwory dostępne tylko trudną wspinaczka lub przy pomocy co najmniej 8-metrowej drabiny. Otwór zachodni od dołu wygląda jak nyża w skale, otwór wschodni z ziemi jest niewidoczny – zasłaniają go gałęzie drzew[1].
Schronisko powstało w skalistych wapieniach z jury późnej. Ma postać tunelu przebijającego skałę na wylot. Tunel ma eliptyczny przekrój i wysokość 2 m, jest suchy, przewiewny i w całości widny. Dno pokrywa cienka warstwa próchnicy. Nacieków jaskiniowych brak[1].
Historia badań i dokumentacji[edytuj | edytuj kod]
Schronisko jest znane i odwiedzane. W 1994 r. grotołazi prowadzący prace dokumentacyjne znaleźli drabinę przystawioną do zachodniego otworu schroniska. Otwór wschodni był zamaskowany żerdziami i jodłowymi gałęziami, a w tunelu znajdowała się ławeczka. Prawdopodobnie myśliwi urządzili sobie w schronisku ambonę. W wykonanej dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego dokumentacji schronisko opisane jest jako Schronisko w Górze Smoleń XI. W literaturze speleologicznej pod nową nazwą Skalna Ambona opisali go A. Polonius i M. Pawłowski w czerwcu 1994 r. Plan schroniska opracował A. Polonius[1].
-
Oczko i nad nim otwór Skalnej Ambony -
Zachodni otwór (po lewej stronie) -
Otwór nad Oczkiem
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Adam Polonius: Skalna Ambona. [w:] Jaskinie Polski [on-line]. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2019-12-09].
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2