Skrytohutia karłowata

Skrytohutia karłowata
	Mesocapromys nanus
	(G. M. Allen, 1917)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	jeżozwierzowce
Infrarząd	jeżozwierzokształtne
Nadrodzina	Octodontoidea
Rodzina	hutiowate
Podrodzina	hutie
Plemię	Capromyini
Rodzaj	skrytohutia
Gatunek	skrytohutia karłowata
Synonimy
	Capromys nanus G. M. Allen, 1917;
	Capromys nanus G. M. Allen, 1917;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; krytycznie zagrożony
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Skrytohutia karłowata^[4] (Mesocapromys nanus) − gatunek gryzonia z rodziny hutiowatych^[2]^[5]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” dla gatunku Mesocapromys nanus zaproponowano nazwę skrytohutia karłowata^[4]. Skrytohutia karłowata jest roślinożercą. Zamieszkuje rejon Ciénega de Zapata w prowincji Matanzas, w południowo-zachodniej części Kuby. Typowa lokalizacja: Sierra de Hato Nuevo, prowincja Matanzas, Kuba. Bionomia, tryb życia i ekologia tych gryzoni są bardzo słabo poznane. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) wymienia Mesocapromys nanus w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych jako gatunek krytycznie zagrożony (CR – critically endangered). Być może jest gatunkiem wymarłym, bowiem naukowcy nie zaobserwowali ani jednego zwierzęcia z tego gatunku od 1951. W 1978 odnotowano jedynie obecność świeżych odchodów w pobliżu wejścia do nory hutii. O ile żyją jeszcze ostatnie zwierzęta tego gatunku, to IUCN szacuje liczebność populacji na mniej niż 50 osobników^[3]^[2].

Budowa ciała[edytuj | edytuj kod]

Skrytohutia karłowata jest najmniejszą hutią i jednym z najciemniej wybarwionych spośród wszystkich gatunków hutii^[2].

Wzór zębowy		I	C	P	M
20	=	1	0	1	3
20	=	1	0	1	3

Sierść w części grzbietowej jest w kolorze ciemnordzawym lub ciemnobrązowordzawym, w części bocznej jaśniejsza, a w rejonie genitaliów blada. Wzdłuż grzbietu biegnie ciemniejszy pasek. Głowa jest rdzawa lub ciemnobrązowordzawa, ale wokół pyska sierść jest jaśniejsza. Ogon skrytohutii (także w kolorze ciemnordzawym) osiąga wymiar równy około 83% długości tułowia wraz z głową. Poduszki łap przednich i tylnych są białawe lub lekko różowawe. Przednie łapy są zakończone czterema palcami, a tylne pięcioma. Samice mają 3 pary sutków – jedną boczną, jedną piersiową i jedną brzuszną^[2].

Wymiary *Mesocapromys nanus*
(za: P.-H. Fabre, J.L.Patton & Y.L.R. Leite, 2016)^[2]
	średni wymiar
długość ciała z głową i ogonem	205 mm
długość ogona	164 mm
masa ciała	400–450 g

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Skrytohutie karłowate prawdopodobnie wiodą nocny tryb życia. Prawdopodobnie są także przystosowane do wspinania się^[2].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Skrytohutia karłowata zamieszkuje rejon Ciénega de Zapata w prowincji Matanzas, w południowo-zachodniej części Kuby. Typowa lokalizacja: Sierra de Hato Nuevo, prowincja Matanzas, Kuba^[2].

Siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Skrytohutia karłowata może zamieszkiwać na suchych wysepkach i obszarach zadrzewionych na terenie bagna Zapata, na podmokłych łąkach porośniętych przez kłoć Cladium jamaicense z rodziny ciborowatych^[2]. Skrytohutia buduje małe platformy, w których wykonuje otwory służące jako schronienia^[3].

Ochrona[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) wymienia Mesocapromys nanus w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych jako gatunek krytycznie zagrożony (CR – critically endangered). Być może jest gatunkiem wymarłym, bowiem naukowcy nie zaobserwowali ani jednego zwierzęcia z tego gatunku od 1951. W 1978 odnotowano jedynie obecność świeżych odchodów w pobliżu wejścia do nory hutii. O ile żyją jeszcze ostatnie zwierzęta tego gatunku, to IUCN szacuje liczebność populacji na mniej niż 50 osobników^[3]^[2]. Badania utrudnia niedostępny charakter siedlisk^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Mesocapromys nanus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j P.-H. Fabre, J.L.Patton & Y.L.R. Leite: Family Echimyidae (Hutias, Suth American Spiny-Rats and Coypu). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 552–641. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Mesocapromys nanus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mesocapromys nanus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 21 grudnia 2019]

[itis-1] Mesocapromys nanus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[hmw6-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j P.-H. Fabre, J.L.Patton & Y.L.R. Leite: Family Echimyidae (Hutias, Suth American Spiny-Rats and Coypu). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 552–641. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[iucn-3] Mesocapromys nanus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[miiz-4] Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.

[msw-5] Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mesocapromys nanus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 21 grudnia 2019]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]