Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Tutajewie
 7610210000
| |||||||||||||||||
| sobór parafialny | |||||||||||||||||
..JPG) Widok ogólny | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Eparchia | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
14/27 września | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu jarosławskiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||||||||||||||
| 57°52′42″N 39°32′45″E/57,878333 39,545833 | |||||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||||
Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego – prawosławny sobór w Tutajewie, w dekanacie romanowsko-borysoglebskim eparchii rybińskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Budowa soboru rozpoczęła się, gdy metropolitą rostowskim był Jonasz, tj. po 1652[2]. Cerkiew zajęła miejsce starszej, drewnianej świątyni prawosławnej, według legendy zbudowanej natychmiast po założeniu miasta[3]. W 1658 budowa jeszcze trwała, sobór posiadał już dwa ołtarze Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni oraz Smoleńskiej Ikony Matki Bożej, a także zwieńczoną dachem namiotowym dzwonnicę[2]. Car Aleksy osobiście przekazał na cel budowy 100 rubli, a także podarował kopię Tichwińskiej Ikony Matki Bożej[2]. W dwóch etapach, w latach 50. XVII w. i w 1676[2] we wnętrzu obiektu powstały freski, których autorami byli ikonografie z Jarosławia i Kostromy pracujący pod kierunkiem Gurija Nikitina[3]. W XIX w. do budynku dobudowano z trzech stron niskie jednokondygnacyjne galerie[4].
Cerkiew została zamknięta w 1930[2]. W 1946 w budynku urządzono muzeum krajoznawcze, zaś w 1962 zaadaptowano go na magazyn. Rosyjski Kościół Prawosławny odzyskał obiekt w 1992[3].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Cerkiew wzniesiono bez podkletu, na planie prostokąta, zwieńczono ją pięcioma kopułami, które są dominującym elementem całej kompozycji. Budynek otaczają z trzech stron jednokondygnacyjne galerie. Dzwonnica świątyni usytuowana jest w północno-zachodnim narożniku budowli, zaś nad dwoma ołtarzami bocznymi (łącznie w soborze znajdują się cztery ołtarze) wzniesiono dachy hełmowe[4]. Elewacje soboru różnią się wyglądem, w różnym stopniu zostały udekorowane: najskromniejsze są fasady północna i zachodnia, przylegające pierwotnie do murów kremla, natomiast najefektowniejsza jest fasada południowa. W dzwonnicy między pierwszą a drugą kondygnacją umieszczono bogato zdobiony szeroki rząd ornamentów[4].
Freski w soborze Podwyższenia Krzyża Pańskiego cechuje monumentalizm. W największym stopniu zachowały się kompozycje na południowej ścianie cerkwi, w tym cykl scen Męki Pańskiej, w którym wyróżnia się scena biczowania. W grupie żołnierzy wymierzających Jezusowi karę zamiast Rzymian namalowani zostali żołnierze ruscy w typowych strojach[4]. Pozostałe kompozycje malarskie w świątyni również podejmują tematykę biblijną, wyróżniają się wśród nich przedstawienia cudownego połowu ryb oraz Drzewo Jessego[5].
-
Anioł Pański -
Prorok Jeremiasz -
Prorocy Eliasz i Henoch -
Apokalipsa
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Храм Воздвижения Честнаго и Животворящего Креста Господня, г. Тутаев [online], rybeparhia.ru [dostęp 2016-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-29].
- ↑ a b c d e Крестовоздвиженский собор [online], fond-gn.ru [dostęp 2016-12-29].
- ↑ a b c Собор Воздвижения Честного Креста Господня в Романове-Борисоглебске [online], temples.ru [dostęp 2016-12-29].
- ↑ a b c d E. Dobrowolska, B. Gniedowski, Jarosławl, Tutajew, Iskusstwo, Moskwa 1971, s. 204.
- ↑ E. Dobrowolska, B. Gniedowski, Jarosławl, Tutajew, Iskusstwo, Moskwa 1971, s. 206.