Sokolniki (obwód lwowski)

Sokolniki
Сокільники
	; Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej
	Herb
Państwo	Ukraina
Obwód	lwowski
Rejon	pustomycki
Powierzchnia	7,06 km²
Wysokość	326 m n.p.m.
Populacja ; • liczba ludności	; 5727
Nr kierunkowy	+380 3230
Kod pocztowy	81130
Tablice rejestracyjne	BC
	Położenie na mapie obwodu lwowskiego Sokolniki
	Położenie na mapie Ukrainy Sokolniki
	49°46′37″N 23°57′41″E/49,776944 23,961389
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sokolniki – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie pustomyckim. W 2001 roku liczyła 5727 mieszkańców.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Została założona w 1397 r. W tym samym czasie erygowano tu parafię rzymskokatolicką. Pierwszy kościół został zbudowany przez Jana Tarnowskiego. Po spaleniu go w XVII w. przez Tatarów na jego miejscu wzniesiono kościół murowany, konsekrowany w 1717 r. przez arcybiskupa lwowskiego Jana Skarbka. W 1765 r. właścicielka wsi Pelagia Potocka zastąpiła go kolejnym kościołem, zbudowanym w stylu barokowym. Czwartą świątynią na tym samym miejscu był kościół wzniesiony w latach 1890 - 1894 pod wezwaniem św. Mikołaja Biskupa, a konsekrowany w 1896 r. przez biskupa Józefa Webera^[1].

W czasie istnienia Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej, Sokolniki zostały w akcji pacyfikacyjnej zniszczone przez żołnierzy Ukraińskiej Armii Halickiej – spalono około 500 gospodarstw, zabito ponad 50 polskich mieszkańców wsi^[2], w tym proboszcza parafii ks. Wincentego Czyżewskiego^[3].

W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Sokolniki w powiecie lwowskim i zamieszkana była niemal wyłącznie przez Polaków^[4].

W 1937 w Sokolnikach poświęcono dobudowany budynek szkoły^[5].

W latach 1944 - 1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 12 Polaków^[6].

Po II wojnie światowej kościół w Sokolnikach został przekazany cerkwi prawosławnej, a w 1990 cerkwi greckokatolickiej. Od tej pory nosi on wezwanie Narodzenia NMP^[7].

W Sokolnikach urodzili się historyk literatury prof. Konstanty Wojciechowski oraz ks. prałat Stanisław Pawlaczek, kapelan "Solidarności" i wieloletni proboszcz parafii Najświętszej Marii Panny na Piasku we Wrocławiu^[8].

W pierwszym półroczu 2020 r. w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu prezentowano wystawę poświęconą tej wsi ("Podlwowska wieś Sokolniki na dawnej fotografii"), obejmującą głównie przedwojenne fotografie, ale w mniejszym stopniu także różne przedmioty sztuki i życia codziennego ze wsi^[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ SOKOLNIKI. Dawny kościół p.w. św. Mikołaja (1890 - 1894). Lwowski obw., Lwowski r-n (Pustomycki r-n) | Kościoły i kaplice Ukrainy [online], rkc.in.ua [dostęp 2023-02-16] .
↑ Rafał Galuba, „Niech nas rozsądzi miecz i krew...”. Konflikt polsko-ukraiński o Galicję Wschodnią w latach 1918–1919, Poznań 2004, s. 228., ISBN 83-7177-281-5; M. Klimecki, Polsko-ukraińska wojna o Lwów i Wschodnią Galicję. Aspekty polityczne i wojskowe, Warszawa 1997.
↑ WINCENTY CZYŻEWSKI — MARTYROLOGIUM [online], swzygmunt.knc.pl [dostęp 2023-02-16] .
↑ W czasie spisu powszechnego ludności 1921 na 2911 mieszkańców wsi narodowość polską zadeklarowało 2905 osób. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej t. XIII Województwo lwowskie Warszawa 1924, wyd. Główny Urząd Statystyczny, s. 25.
↑ [https://jbc.bj.uj.edu.pl/publication/922289 Poświęcenie szkoły w Sokolnikach]. „Wschód”. Nr 63, s. 6, 20 października 1937.
↑ SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 631, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .
↑ SOKOLNIKI. Dawny kościół p.w. św. Mikołaja (1890 - 1894). Lwowski obw., Lwowski r-n (Pustomycki r-n) | Kościoły i kaplice Ukrainy [online], rkc.in.ua [dostęp 2023-02-16] .
↑ Instytut GośćI.G. Media Instytut GośćI.G., Zmarł ks. prałat Stanisław Pawlaczek [online], wroclaw.gosc.pl, 15 grudnia 2021 [dostęp 2023-02-16] .
↑ Strona muzeum

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Sokolniki 1.) wś, pow. lwowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 22 .
Sokolniki na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)
1 2 Zdjęcia spalonych Sokolników

[1] SOKOLNIKI. Dawny kościół p.w. św. Mikołaja (1890 - 1894). Lwowski obw., Lwowski r-n (Pustomycki r-n) | Kościoły i kaplice Ukrainy [online], rkc.in.ua [dostęp 2023-02-16] .

[2] Rafał Galuba, „Niech nas rozsądzi miecz i krew...”. Konflikt polsko-ukraiński o Galicję Wschodnią w latach 1918–1919, Poznań 2004, s. 228., ISBN 83-7177-281-5; M. Klimecki, Polsko-ukraińska wojna o Lwów i Wschodnią Galicję. Aspekty polityczne i wojskowe, Warszawa 1997.

[3] WINCENTY CZYŻEWSKI — MARTYROLOGIUM [online], swzygmunt.knc.pl [dostęp 2023-02-16] .

[4] W czasie spisu powszechnego ludności 1921 na 2911 mieszkańców wsi narodowość polską zadeklarowało 2905 osób. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej t. XIII Województwo lwowskie Warszawa 1924, wyd. Główny Urząd Statystyczny, s. 25.

[5] [https://jbc.bj.uj.edu.pl/publication/922289 Poświęcenie szkoły w Sokolnikach]. „Wschód”. Nr 63, s. 6, 20 października 1937.

[siekierka-6] SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 631, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .

[7] SOKOLNIKI. Dawny kościół p.w. św. Mikołaja (1890 - 1894). Lwowski obw., Lwowski r-n (Pustomycki r-n) | Kościoły i kaplice Ukrainy [online], rkc.in.ua [dostęp 2023-02-16] .

[8] Instytut GośćI.G. Media Instytut GośćI.G., Zmarł ks. prałat Stanisław Pawlaczek [online], wroclaw.gosc.pl, 15 grudnia 2021 [dostęp 2023-02-16] .

[9] Strona muzeum

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]