Lisa Gherardini: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 11:19, 16 maj 2024

Lisa di Antonmaria Gherardini (Lisa del Giocondo) (ur. 15 czerwca 1479 we Florencji, zm. 15 lipca 1542 tamże, w klasztorze Sant'Orsola)^[1]^[2] – szlachcianka, która prawdopodobnie pozowała Leonardowi da Vinci do obrazu Mona Lisa^[3], córka florentyńczyka Antonia Marii di Noldo Gherardiniego^[4]^[1].

Życiorys

Rodzina Lisy posiadała niegdyś dom w okolicach kościoła Santa Trinità i niewielki majątek ziemski w San Donato in Poggio w okolicach Greve^[5]. Rodzina Gherardinich miała spory majątek, który stopniał na przestrzeni lat^[6]. W wieku piętnastu lat Lisa wyszła za mąż za handlarza jedwabiem i suknem oraz dwukrotnego wdowca Francesco di Bartolemeo del Giocondo^[7]. Ojca Lisy nie było stać na zapewnienie córce posagu w gotówce. Francesco di Bartolomeo del Giocondo otrzymał jedno z gospodarstw należących do Gherardinich^[6]. Mąż Lisy utrzymywał kontakty z przyjaciółmi rodziny Leonarda da Vinci^[8] oraz korzystał z usług notarialnych ser Piera da Vinci, ojca Leonarda^[9].

Z małżeństwa Lisy i Francesca pochodziło pięcioro dzieci:

Piero Francesco (ur. 23 maja 1496)^[4],
córka nieznana z imienia (zm. 1499)^[4],
Andrea (ur. 12 grudnia 1502^[10] lub 1503^[6]),
Camilla (zm. 1518) – zakonnica w San Domenico di Cafaggio pod imieniem Beatrice,^{[potrzebny przypis]}
Marietta (zm. 1579) – w 1537 została mniszką w Sant'Orsola jako Ludovica.^{[potrzebny przypis]}

Ponadto Lisa wychowała również syna swojego męża z pierwszego małżeństwa Bartolomea (ur. 24 lutego 1492)^[11].

5 marca 1503 zamieszkała wraz z mężem i dziećmi w domu na Via della Stuffa^[2]. Prawdopodobnie około 1503–1506 na zamówienie Francesca del Gioconda został namalowany portret Lisy Gherardini, który przeszedł do historii jako Mona Lisa. Obraz znajduje się w paryskim Luwrze^[12].

Po śmierci męża w 1539, zgodnie z jego ostatnią wolą Lisa udała się do klasztoru Świętej Urszuli w Sant’Orsola pod opiekę swej córki Marietty i tam została pochowana^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b Mona Lisa. Żona kupca, która została kobietą wszech czasów. polskieradio.pl, 2023-06-15. [dostęp 2024-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-23)]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Anna Cirocka: Mona Lisa. Historia florentynki, która osobiście znała Leonarda da Vinci. niezlasztuka.net, 2018-11-11. [dostęp 2024-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-15)]. (pol.).
↑ Nicholl 2006 ↓, s. 383.
↑ ^a ^b ^c Zöllner 1993 ↓, s. 117.
↑ Nicholl 2006 ↓, s. 383–384.
↑ ^a ^b ^c Isaacson 2019 ↓, s. 663.
↑ Nicholl 2006 ↓, s. 384.
↑ Zöllner 2005 ↓, s. 71.
↑ Isaacson 2019 ↓, s. 664.
↑ Zöllner 1993 ↓, s. 123.
↑ Zöllner 1993 ↓, s. 134.
↑ Zöllner 2005 ↓, s. 72.

Bibliografia

Walter Isaacson: Leonardo da Vinci. Kraków: Insignis Media, 2019. ISBN 978-83-66071-41-4.
Charles Nicholl: Leonardo Da Vinci. Lot wyobraźni. Warszawa: WAB, 2006.
Frank Zöllner. Leonardo's Portrait of Mona Lisa del Giocondo. „Gazette des Beaux-Arts”. 121, 1993.
Frank Zöllner: Leonardo da Vinci 1452–1519. Warszawa: Taschen, Edipresse Polska S. A., 2005. ISBN 83-89571-85-4.

Linki zewnętrzne

Leonardo da Vinci, Mona Lisa (Gioconda), [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-05-16] .

[:0:-1] Mona Lisa. Żona kupca, która została kobietą wszech czasów. polskieradio.pl, 2023-06-15. [dostęp 2024-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-23)]. (pol.).

[:1:-2] Anna Cirocka: Mona Lisa. Historia florentynki, która osobiście znała Leonarda da Vinci. niezlasztuka.net, 2018-11-11. [dostęp 2024-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-15)]. (pol.).

[CITEREFNicholl2006383-3] Nicholl 2006 ↓, s. 383.

[CITEREFZöllner1993117-4] Zöllner 1993 ↓, s. 117.

[CITEREFNicholl2006383–384-5] Nicholl 2006 ↓, s. 383–384.

[CITEREFIsaacson2019663-6] Isaacson 2019 ↓, s. 663.

[CITEREFNicholl2006384-7] Nicholl 2006 ↓, s. 384.

[CITEREFZöllner200571-8] Zöllner 2005 ↓, s. 71.

[CITEREFIsaacson2019664-9] Isaacson 2019 ↓, s. 664.

[CITEREFZöllner1993123-10] Zöllner 1993 ↓, s. 123.

[CITEREFZöllner1993134-11] Zöllner 1993 ↓, s. 134.

[CITEREFZöllner200572-12] Zöllner 2005 ↓, s. 72.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 [[Plik:Mona Lisa, by Leonardo da Vinci, from C2RMF retouched.jpg|thumb|200px|''Mona Lisa'' – portret Lisy Gherardini.]]
-'''Lisa di Antonmaria Gherardini''' (''Lisa del Giocondo'') (ur. [[15 czerwca]] [[1479]] we [[Florencja|Florencji]], zm. [[15 lipca]] [[1542]] tamże, w klasztorze Sant'Orsola)<ref name=":0:">{{Cytuj stronę |url = https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/3189081,Mona-Lisa-Zona-kupca-ktora-zostala-kobieta-wszech-czasow |tytuł = Mona Lisa. Żona kupca, która została kobietą wszech czasów |opublikowany = polskieradio.pl |język = pl |data = 2023-06-15 |data dostępu = 2024-05-15 |archiwum = https://web.archive.org/web/20231223093910/https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/3189081,Mona-Lisa-Zona-kupca-ktora-zostala-kobieta-wszech-czasow |zarchiwizowano = 2022-12-23}}</ref><ref name=":1:">{{Cytuj stronę |url = https://niezlasztuka.net/o-sztuce/mona-lisa-historia-florentynki-ktora-osobiscie-znala-leonarda-da-vinci/ |tytuł = Mona Lisa. Historia florentynki, która osobiście znała Leonarda da Vinci |autor = Anna Cirocka |opublikowany = niezlasztuka.net |data = 2018-11-11 |język = pl |data dostępu = 2024-05-15 |archiwum = https://web.archive.org/web/20240515152835/https://niezlasztuka.net/o-sztuce/mona-lisa-historia-florentynki-ktora-osobiscie-znala-leonarda-da-vinci/ |zarchiwizowano = 2024-05-15}}</ref> – szlachcianka, która prawdopodobnie pozowała [[Leonardo da Vinci|Leonardowi da Vinci]] do obrazu ''[[Mona Lisa]]''{{odn|Nicholl|2006|s=383}}, córka florentyńczyka Antonmarii di Noldo Gherardiniego{{odn|Zöllner|1993|s=117}}.
+'''Lisa di Antonmaria Gherardini''' (''Lisa del Giocondo'') (ur. [[15 czerwca]] [[1479]] we [[Florencja|Florencji]], zm. [[15 lipca]] [[1542]] tamże, w klasztorze Sant'Orsola)<ref name=":0:">{{Cytuj stronę |url = https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/3189081,Mona-Lisa-Zona-kupca-ktora-zostala-kobieta-wszech-czasow |tytuł = Mona Lisa. Żona kupca, która została kobietą wszech czasów |opublikowany = polskieradio.pl |język = pl |data = 2023-06-15 |data dostępu = 2024-05-15 |archiwum = https://web.archive.org/web/20231223093910/https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/3189081,Mona-Lisa-Zona-kupca-ktora-zostala-kobieta-wszech-czasow |zarchiwizowano = 2022-12-23}}</ref><ref name=":1:">{{Cytuj stronę |url = https://niezlasztuka.net/o-sztuce/mona-lisa-historia-florentynki-ktora-osobiscie-znala-leonarda-da-vinci/ |tytuł = Mona Lisa. Historia florentynki, która osobiście znała Leonarda da Vinci |autor = Anna Cirocka |opublikowany = niezlasztuka.net |data = 2018-11-11 |język = pl |data dostępu = 2024-05-15 |archiwum = https://web.archive.org/web/20240515152835/https://niezlasztuka.net/o-sztuce/mona-lisa-historia-florentynki-ktora-osobiscie-znala-leonarda-da-vinci/ |zarchiwizowano = 2024-05-15}}</ref> – szlachcianka, która prawdopodobnie pozowała [[Leonardo da Vinci|Leonardowi da Vinci]] do obrazu ''[[Mona Lisa]]''{{odn|Nicholl|2006|s=383}}, córka florentyńczyka Antonia Marii di Noldo Gherardiniego{{odn|Zöllner|1993|s=117}}<ref name=":0:" />.
 == Życiorys ==