Stanisław Gogoliński

Stanisław Gogoliński

porucznik pilot-obserwator
Data i miejsce urodzenia	1 maja 1888 Tomaszów Dwór
Data i miejsce śmierci	24 czerwca 1920 Duniłowicze
Przebieg służby
Lata służby	1907–1920
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego, Wojsko Polskie
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego
Jednostki	1 eskadra wywiadowcza 18 eskadra wywiadowcza
Stanowiska	dowódca
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Stanisław Gogoliński (ur. 1 maja 1888 w majątku Tomaszów Dwór na Wileńszczyźnie, zginął 24 czerwca 1920 w Duniłowiczach) – porucznik pilot i obserwator Wojska Polskiego.

Życiorys

Był synem Michała i Pauliny z domu Ostańcewicz. Ukończył gimnazjum w Witebsku, potem szkołę wojskową w Irkucku. We wrześniu 1907 wstąpił do armii Imperium Rosyjskiego, a trzy lata później (6 sierpnia 1910) został przydzielony w stopniu podporucznika do kompanii karabinów maszynowych 141 Pułku Piechoty. W 1913 został mianowany porucznikiem i skierowany na oficerski kurs w charakterze instruktora karabinów maszynowych. Był inicjatorem i wykonawcą pierwszego w Rosji strzelania z karabinów maszynowych, z samolotu. Po wybuchu I wojny światowej wziął udział w walkach nad jeziorami mazurskimi. Tam też został wzięty do niewoli niemieckiej i przebywał w niej do rewolucji listopadowej 1918 w Niemczech. Po zwolnieniu z niewoli powrócił do Polski i zgłosił się do Wojska Polskiego.

18 marca 1919, po ukończeniu specjalnego kursu oficerskiego w Warszawie i Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych, przydzielony został do 1 eskadry wywiadowczej na froncie bolszewickim. Wziął udział w wielu lotach bojowych. W czasie jednego z nich został zestrzelony i doznał ciężkich obrażeń ciała. Po wyzdrowieniu został skierowany jako instruktor do Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych. Tam szkolił nowych obserwatorów, a jednocześnie uzyskał dyplom pilota. Przez krótki okres był dowódcą polskiej obsady Francuskiej Szkoły Pilotów. W 1920 został ponownie oddelegowany na front bolszewicki jako dowódca 18 eskadry wywiadowczej. Zginął śmiercią lotnika 24 czerwca w Duniłowiczach. W 1928 „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918–1920”, pośmiertnie, odznaczony został Polową Odznaką Pilota i Polową Odznaką Obserwatora.

Bibliografia

• Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). T. I, początki, organizacja, personel i sprzęt. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
• Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4. (pol.).brak strony w książce
• Marian Romeyko: Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Poległych Lotników, 1933. (pol.).brak strony w książce